15:19 16/08/2016

Bố trí vốn: Chính phủ khiến Thường vụ Quốc hội ngạc nhiên

Nguyễn Lê

Chính phủ nói chưa có căn cứ, thế thì Thường vụ bàn thế nào?

Thứ trưởng Nguyễn Thế Phương (người đứng) ấp úng trả lời nhiều câu hỏi của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Thứ trưởng Nguyễn Thế Phương (người đứng) ấp úng trả lời nhiều câu hỏi của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển: “Tại sao một số dự án chưa đủ thủ tục mà đã trình ra Quốc hội để phân bổ vốn?”.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương: “Chúng tôi hy vọng thời gian đó làm xong thủ tục”.

Phó chủ tịch Phùng Quốc Hiển: “Sao lại hy vọng? Luật không có điều nào là hy vọng cả!”.

Đây là một đoạn đối thoại tại buổi họp sáng 16/8, khi Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về tờ trình điều chỉnh vốn nước ngoài năm 2016 của Chính phủ.

Chưa có căn cứ, vẫn đề nghị

Theo tờ trình, Quốc hội đã thông qua 50.000 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài (vốn ODA và vốn vay ưu đãi các nhà tài trợ nước ngoài) nguồn ngân sách Trung ương năm 2016.

Trong đó, phân bổ chi tiết cho các bộ, ngành Trung ương và địa phương là 48.700 tỷ đồng, còn lại 1.300 tỷ đồng để lại dự phòng chưa phân bổ.

Trong 638,5 tỷ đồng chưa giao kế hoạch, có 78.5 tỷ đồng không có nhu cầu sử dụng của ba địa phương là Bắc Ninh, Đồng Nai, Khánh Hoà, Thứ trưởng Phương cho biết.

Lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 5 năm 2016, đã giải ngân được 17.297,746 tỷ đồng, đạt 36,1% kế hoạch vốn đã giao.

Kết quả này, theo Chính phủ, là có sự chênh lệch rất lớn giữa các bộ, ngành Trung ương và địa phương. Một số bộ, ngành Trung ương và địa phương đã giải ngân cơ bản hết kế hoạch, nhưng cũng còn nhiều bộ, ngành Trung ương và địa phương giải ngân rất thấp, thậm chí chưa giải ngân.

Hiện nay số vốn giải ngân quá chênh lệch, Chính phủ đang giao các bộ, ngành trung ương và địa phương rà soát xác định chính xác khả năng thực hiện và giải ngân của từng dự án trong năm 2016, nên Chính phủ chưa có căn cứ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều hòa kế hoạch vốn nước ngoài giữa các bộ, ngành trung ương, địa phương, tờ trình nêu rõ.

Chưa có căn cứ, song Chính phủ vẫn đề nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giao Thủ tướng ba nội dung.

Một là chủ động bổ sung số vốn kế hoạch nước ngoài năm 2016 mà Quốc hội chưa phân bổ chi tiết (1.300 tỷ đồng), cho các dự án của các bộ, ngành Trung ương và địa phương chưa được giao kế hoạch hoặc đã giải ngân hết kế hoạch năm 2016. Nhà tài trợ đang yêu cầu đẩy nhanh tiến độ giải ngân trong năm 2016, nếu không giải ngân hết số vốn này sẽ rút vốn và kết thúc hiệp định.

Hai là cắt giảm 78,5 tỷ đồng kế hoạch vốn nước ngoài của 3 địa phương không có nhu cầu sử dụn, để bổ sung cho các bộ, ngành Trung ương và địa phương khác.

Và cuối cùng là điều hòa kế hoạch vốn nước ngoài năm 2016 giữa các bộ, ngành Trung ương, địa phương trong tổng mức 50.000 tỷ đồng đã được Quốc hội phê duyệt; theo nguyên tắc giảm vốn đối với các dự án giải ngân thấp hoặc chưa giải ngân, để điều chuyển cho các dự án đã đạt mức giải ngân cao, hoặc đã giải ngân hết kế hoạch, có nhu cầu bổ sung thêm vốn.

Thẩm tra nội dung Chính phủ trình, bên cạnh nguyên nhân ba địa phương không có nhu cầu vẫn được bố trí vốn, Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội còn đề nghị Chính phủ giải trình rõ lý do dự án của Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch đã có quyết định đầu tư từ ngày 16/5/2014, nhưng không được đưa vào dự toán năm 2016 để trình Quốc hội quyết định, nay lại đề nghị bổ sung.

“Khó hiểu lắm”

Khá ngạc nhiên trước nội dung không ít mâu thuẫn của tờ trình, các ý kiến thảo luận đặt ra không ít lo ngại.

Tổng thư ký Nguyễn Hạnh Phúc đặt vấn đề: Chính phủ nói chưa có căn cứ, thế thì Thường vụ bàn thế nào? “Chờ Chính phủ khẳng định căn cứ đã”, ông nói.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng cho rằng chưa có đủ cơ sở để cho ý kiến.

“Dự án đã có quyết định đầu tư thì không trình bố trí vốn, nơi chưa có nhu cầu thì lại bố trí, những cái này khó hiểu lắm”, bà Ngân nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo Chính phủ lập lại kỷ cương trong việc sử dụng vốn, trong đó có vốn nước ngoài, phân bổ điều chuyển đúng đối tượng đúng thẩm quyền.

“Chính phủ tiếp tục rà soát, Thường vụ sẽ sẽ nghe lại và nếu cần thì báo cáo Quốc hội điều chỉnh dự toán ngân sách Nhà nước 2016, phải làm chặt chẽ, cứ cho rà soát hết, không gấp lắm”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Điều hành phiên họp, sau đoạn đối thoại với Thứ trưởng Phương nói trên, Phó chủ tịch Phùng Quốc Hiển kết luận chưa có căn cứ để Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét nội dung Chính phủ trình.

Và theo ông, việc điều chỉnh tổng thể sẽ phải báo cáo Quốc hội.