13:05 28/03/2015

Vụ máy bay rơi: “Cơ phó giấu bệnh để được bay”

Diệp Vũ

Tại Pháp, nhà chức trách nói đã tìm thấy khoảng 400-600 phần thi thể của các nạn nhân nằm rải rác ở Alps

Hiện trường vụ máy bay rơi ở Pháp.<br>
Hiện trường vụ máy bay rơi ở Pháp.<br>
Nhà chức trách Đức hôm qua (27/3) cho biết đã phát hiện giấy tờ khám bệnh bị xé nát cho thấy viên cơ phó Andreas Lubitz bị ốm và lẽ ra không được bay chuyến bay định mệnh của hãng Germanwings. Lubitz bị cho là đã cố tình nhốt cơ trưởng bên ngoài buồng lái và cố tình điều khiển để chiếc Airbus A320 vào dãy Alps khiến toàn bộ 150 người trên máy bay thiệt mạng.

“Các tài liệu với nội dung y khoa được tìm thấy Lubitz đang bị ốm và được các bác sỹ trị bệnh”, văn phòng công tố ở thành phố Duesseldorf cho biết. Thành phố này là nơi sinh sống của Lubitz, đồng thời cũng là đích đến của chuyến bay 4U 9525 xuất phát từ Barcelona hôm 24/3.

Cảnh sát đã phát hiện những giấy tờ khám bệnh nói trên tại nhà riêng của Lubitz. Theo các công tố viên, với tình trạng sức khỏe như vậy, Lubitz lẽ ra đã được nghỉ ốm trong khoảng thời gian bao gồm ngày có chuyến bay 4U 9525. Đây là một bằng chứng cho thấy Lubitz đã “giấu tình trạng bệnh của mình, không cho cấp trên và đồng nghiệp biết”, theo các công tố viên.

Các nhà điều tra không tìm thấy thư tuyệt mệnh hay thú tội nào ở nhà riêng của Lubitz, “cũng không có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy có sự liên quan về chính trị hay tôn giáo trong vụ việc này”.

Hãng hàng không giá rẻ Germanwings khẳng định, Lubitz đã không nộp đơn xin nghỉ ốm vào ngày 24/3, ngày chuyến bay 4U 9552 rơi xuống dãy Alps của Pháp.

Tại Pháp, nhà chức trách nói đã tìm thấy khoảng 400-600 phần thi thể của các nạn nhân nằm rải rác ở Alps. Không có một thi thể nào còn nguyên vẹn và các chuyên gia y khoa sẽ phải tiến hành thử DNA để nhận dạng các thi thể. Các nhà điều tra sẽ tìm kiếm mảnh vụn đồng phục để nhận diện phi hành đoàn, trong đó có cả cơ phó Lubitz.

Sức khỏe tâm thần của Lubitz - và những gì mà Germanwings và hãng mẹ của Lufthansa biết về điều này - có thể sẽ trở thành vấn đề trọng tâm trong bất kỳ vụ kiện nào nếu có liên quan đến thảm họa. Theo luật Đức, người lao động phải thông báo cho chủ sử dụng lao động biết ngay nếu không thể làm việc.

Một bệnh viện ở Duesseldorf nói lần gần đây nhất Lubitz tới khám là ngày 10/3. Bệnh viện này không cung cấp thêm thông tin do quy định về bảo mật thông tin bệnh nhân, nhưng nói rằng thông tin báo chí nói Lubitz phải điều trị chứng trầm cảm là không chính xác.

Trước đó, giới truyền thông Đức nói Lubitz từng mắc chứng trầm cảm và Lufthansa chắc chắn phải biết điều gì đó về việc này.

Tờ báo Bild của Đức dẫn các tài liệu nội bộ mà Trung tâm Y học Hàng không của Lufthansa gửi cho nhà chức trách Đức nói Lubitz có một “giai đoạn bị trầm cảm nghiêm trọng” vào khoảng thời gian mà anh này dừng khóa đào tạo phi công vào năm 2009. Cũng theo Bild, sau đó, Lubitz phải điều trị tâm lý trong 1 năm.

Germanwings và nhà chức trách Đức từ chối bình luận về thông tin này. Hôm thứ Năm, Giám đốc điều hành (CEO) Carsten Spohr của Lufthansa nói không có điều gì về quá khứ của Lubitz cho thấy anh ta là một đối tượng nguy hiểm, và Lubitz đã quay trở lại khóa đào tạo và vượt qua tất cả các bài kiểm tra bay.

Theo một thỏa thuận quốc tế, mức bồi thường tối đa của các hãng hàng không cho mỗi hành khách thiệt mạng khi máy bay rơi là 157.400 USD. Tuy vậy, nếu các gia đình có thể chứng minh là tai nạn xảy ra do sơ suất của hãng hàng không, họ có thể kiện để đòi mức bồi thường lớn hơn.

Giới luật sư nói rằng, thân nhân của hành khách 4U 9525 có thể kiện Germanwings về việc hãng này có thể không sàng lọc phi công kỹ càng và áp dụng chính sách an toàn phù hợp trong buồng lái.

Chỉ vài giờ sau khi Pháp công bố giả thiết nói rằng thảm họa là kết quả có hành động có chủ đích của viên cơ phó, nhiều hãng hàng không đã thay đổi quy định, buộc luôn phải có 2 thành viên phi hành đoàn túc trực trong buồng lái. Trước đây, quy định này đã trở thành bắt buộc ở Mỹ nhưng chưa bắt buộc ở châu Âu.

Hôm qua, Lufthansa tuyên bố sẽ áp dụng quy định trên. Trước đó, hôm thứ Năm, CEO Spohr nói việc này là không cần thiết, làm dấy lên một làn sóng phản đối trên các mạng xã hội.

Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố sẽ đề nghị tất cả các hãng hàng không trong khối áp dụng quy định này.

Ông Robert Tansell Oliver, người cha của hành khách Mỹ 37 tuổi Robert Oliver Calvo thiệt mạng trên chuyến bay 4U 9525, nói gia đình ông không muốn kiện. Anh Oliver Calvo, cha của hai đứa con nhỏ, làm việc cho một công ty thời trang Barcelona trước khi xảy ra tấn thảm kịch.

“Tôi không giận dữ. Tôi cảm thấy tiếc cho cha mẹ của viên phi công trẻ đó. Tôi có thể hình dung họ đang phải trải qua điều gì vào lúc này”, ông Tansell Oliver phát biểu bên ngoài một khách sạn gần sân bay Barcelona nơi gia đình các hành khách đang lưu lại.

Tại quê của viên cơ phó là thị trấn Montabaur thuộc miền Tây nước Đức, người quen của Lubitz miêu tả anh ta là một người trầm tính, từng học lái tàu lượn ở một câu lạc bộ địa phương trước khi trở thành phi công của Germanwings vào năm 2013.

Một người bạn gặp Lubitz cách đây 6 năm và từng bay với anh ta ở trường dạy lái tàu lượn nói Lubitz ngày càng sống khép mình trong 1 năm trở lại đây. Trước khi trở thành phụ lái vào cuối năm 2013, Lubitz đã cùng đi xem phim và tới các câu lạc bộ với người bạn này. Tuy nhiên, trong hai bữa tiệc sinh nhật mà người bạn cùng Lubitz tham dự trong 1 năm qua, người bạn nhận thấy Lubitz thu mình trong vỏ ốc, gần như không nói gì.

“Bay là cuộc sống của cậu ấy. Cậu ấy là một người bạn trầm tính, nhưng trong 1 năm trở lại đây, điều này trở nên tệ hơn”, người bạn cho biết.