Bộ Công Thương vừa có một báo cáo về tình hình kinh doanh bán hàng đa cấp trong năm 2016. Theo đó, từ giữa năm 2015, Bộ đã đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm tra hoạt động bán hàng đa cấp trên toàn quốc, nhằm hạn chế các hoạt động bán hàng đa cấp bất chính, đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh của ngành.

Mặt khác, Bộ cũng chỉ đạo Cục Quản lý cạnh tranh cũng phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan tại địa phương để tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, xử lý các hoạt động vi phạm pháp luật về bán hàng đa cấp tại các địa phương.

Tính đến nay, nhiều doanh nghiệp đã bị cơ quan quản lý kiểm tra, xử phạt và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Số lượng người tham gia bán hàng đa cấp cũng giảm rõ rệt so với năm 2015.

Theo Bộ Công Thương, giai đoạn cuối 2015 đến đầu năm 2016 có 67 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.

Đến cuối tháng 3/2017, số lượng doanh nghiệp bán hàng đa cấp đã giảm 30 doanh nghiệp xuống còn 37 doanh nghiệp, giảm 45% so với cuối năm 2015. Trong số này, có 15 doanh nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận, 12 doanh nghiệp chủ động chấm dứt hoạt động và 3 doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động.

Tổng số lượng người tham gia bán hàng đa cấp tính đến cuối năm 2016 là 637.637 người, giảm 212.363 người (25%) so với cuối năm 2015.

Tổng doanh thu bán hàng đa cấp năm 2016 đạt khoảng 7.800 tỷ đồng, giảm khoảng 200 tỷ đồng so với năm 2015 (giảm 2,5%).

Doanh thu bán hàng đa cấp chủ yếu đến từ thực phẩm chức năng (59%) và mỹ phẩm (24%). Doanh thu từ đồ gia dụng chiếm 6.6%, doanh thu từ quần áo thời trang chiếm 2%, doanh thu từ thiết bị chiếm 0.5%, còn lại 8,2% là các mặt hàng khác.

Tổng số hoa hồng và các lợi ích kinh tế mà các doanh nghiệp bán hàng đa cấp đã chi trả cho người tham gia bán hàng đa cấp đạt khoảng 2.400 tỷ đồng, chiếm khoảng 31% tổng doanh thu toàn ngành.

Lợi nhuận sau thuế của ngành chỉ đạt 177 tỷ, tương ứng 2,2% doanh thu. Trong tổng số 37 doanh nghiệp thực hiện báo cáo, chỉ có 11 doanh nghiệp đạt lợi nhuận dương.

Bộ Công Thương cho rằng, số lượng doanh nghiệp bán hàng đa cấp giảm mạnh trong năm 2016, số lượng người tham gia bán hàng đa cấp cũng giảm tương đối lớn nhưng doanh thu toàn ngành chỉ giảm khoảng 200 tỷ đồng cho thấy, phản ứng của xã hội đối với các hành vi đa cấp bất chính hầu như không ảnh hưởng tới doanh thu toàn ngành.

"Tổng số hoa hồng và các lợi ích kinh tế khác chi trả cho người tham gia bán hàng đa cấp đạt khoảng 2.400 tỷ đồng, tuy lớn về giá trị tuyệt đối nhưng nếu chia đều cho gần 640.000 người tham gia hệ thống thì thu nhập bình quân của người tham gia bán hàng đa cấp là rất không đáng kể, chỉ khoảng 3,8 triệu đồng/người/năm, tương đương chỉ 316.000 đồng/người/tháng. Điều này cho thấy trong số gần 640.000 người tham gia bán hàng đa cấp, chỉ có một tỷ lệ nhỏ là người bán hàng. Số còn lại hầu như không tham gia bán hàng”, Bộ Công Thương nhìn nhận.

Bộ Công Thương cũng khẳng định hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp là rất thấp, lợi nhuận sau thuế đạt trung bình 2.2%, có trên 50% doanh nghiệp báo cáo lỗ.