Dược mỹ phẩm đang có xu hướng tiêu dùng phát triển ở nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam, đặc biệt là đối với những sản phẩm chăm sóc da và tóc.

Nhóm dược mỹ phẩm chăm sóc da như các loại kem chống lão hóa, chống nhăn, kem giữ ẩm, các sản phẩm chăm sóc da mặt, chống nắng, giảm mụn; các loại thuốc nhuộm màu tóc, dầu gội đầu kích thích tăng trưởng tóc, giảm bạc tóc, trị gàu và các sản phẩm trang điểm mắt, son môi, sơn móng tay, kem đánh răng chống ê buốt, bột phấn rôm…

Tọa đàm truyền thông “Dược mỹ phẩm: Hiểu đúng & Dùng đúng” do ấn phẩm Tư vấn Tiêu và Dùng (Thời báo Kinh tế Việt Nam) tổ chức, diễn ra tại Hà Nội ngày 13/1/2017 vừa qua.

PGS.TS. Nguyễn Thanh Hải, Phó chủ nhiệm Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội giải nghĩa, dược phẩm (hay còn gọi là thuốc) và mỹ phẩm là hai loại sản phẩm khác nhau, được quản lý theo các quy định khác nhau. Thuốc có tác dụng sinh học và có ảnh hưởng tới cấu trúc và chức năng của cơ thể trong khi đó mỹ phẩm không có các thuộc tính này.

Thuốc được nghiên cứu phát triển theo các qui định nghiêm ngặt với chi phí rất cao, sản xuất và kiểm soát chất lượng trong các điều kiện tiêu chuẩn. Các yêu cầu này với mỹ phẩm thường nhẹ nhàng hơn.

Về nhãn mác, trên nhãn thuốc luôn chỉ rõ chất có tác dụng sinh học, gọi là dược chất, với hàm lượng rõ ràng và các thành phần khác, gọi là các tá dược. Với mỹ phẩm, các thành phần dược liệt kê và không có sự phân biệt về vai trò và tác dụng.

PGS.TS. Nguyễn Thanh Hải, Phó chủ nhiệm Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Những năm gần đây, trên thị trường có nhóm mới được gọi là dược mỹ phẩm đang được người tiêu dùng rất ưa chuộng. Có thể hiểu dược mỹ phẩm là một loại sản phẩm kết hợp giữa mỹ phẩm và dược phẩm, nghĩa là bên cạnh vai trò của một mỹ phẩm thì các sản phẩm này còn có thêm một số thuộc tính của một dược phẩm, có tác dụng sinh học nhẹ, được nghiên cứu, sản xuất, kiểm soát chất lượng, lưu thông phân phối, tư vấn, hướng dẫn sử dụng theo cách thức như các dược phẩm ở mức độ phù hợp.

TS. Lê Thị Thu Hường, chuyên gia về dược học cổ truyền khẳng định thêm, xu hướng hiện nay, người tiêu dùng rất ưa chuộng những sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên. Khi nói đến dược mỹ phẩm, để hiểu đúng thì các nhà khoa học sử dụng từ “tương đối an toàn”.

Dược liệu vốn là một hỗn hợp có nhiều hoạt chất, trong đó có những hoạt chất chứa độc tố, cho nên khi sản xuất và đưa ra thị trường, các cơ quan cấp phép và quản lý đã phải đưa ra quy định nghiêm ngặt về ngưỡng an toàn.

PGS.TS. Lê Văn Truyền, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, chuyên gia cấp cao về dược học cho rằng, khi đề cập đến vấn đề tính an toàn của dược mỹ phẩm, thì cũng phải nhìn nhận rằng dược mỹ phẩm cũng có tồn tại những tác dụng ngoài ý muốn nhất định, chúng ta cũng cần phải đặc biệt chú ý đến điều đó khi sử dụng. Đừng hiểu bôi trên da là nó chỉ tác dụng trên da, các hoạt chất hoàn toàn có thể đi vào cơ thể.

Làm rõ hơn về điều này, ông Truyền dẫn chứng, một số trường hợp dùng kem trộn trôi nổi ngoài chợ dùng bôi trên da, lúc đầu thấy da cải thiển rất đẹp, nhưng sau đó nổi mụn nhiều. Khi đi khám thì mới được các bác sĩ giải thích, chất độc hại trong kem trộn đã ngấm vào thận, xâm hại và ảnh hưởng đến thận.

PGS.TS. Lê Văn Truyền, Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế.

Chia sẻ về vấn đề này, dược sĩ Nguyễn Thị Hương Liên, Phó giám đốc Công ty Cổ phần Sao Thái Dương khẳng định, nhà sản xuất để làm mỹ phẩm phải đáp ứng những quy định nghiêm ngặt. Hiện nay các nước trong khối ASEAN đã có quy định ghi rõ các doanh nghiệp muốn phát triển bài bản các sản phẩm mỹ phẩm cung cấp cho người tiêu dùng một cách có trách nhiệm phải làm đầy đủ các bước nghiên cứu như thu nhận tài liệu an toàn, hiệu quả từ các nguyên liệu, sau khi bào chế thành phẩm cần có đánh giá về tiêu chí an toàn.

Bà Hương Liên nhận định, thị trường dược mỹ phẩm hiện không chỉ hấp dẫn ở thị trường thế giới mà còn là thị trường đầy tiềm năng tại Việt Nam. Hiện nay, người tiêu dùng đã có nhu cầu thực sự tìm đến các sản phẩm Organic, chiết xuất thiên nhiên từ rau, củ quả và các loại dược liệu. Sao thái dương hiện có hơn 60 sản phẩm được sản xuất từ thảo dược trong đó có khoảng 30 sản phẩm mỹ phẩm.

Dược sĩ Nguyễn Thị Hương Liên, Phó giám đốc Công ty Cổ phần Sao Thái Dương.

Bà Liên dẫn chứng, kết quả nghiên cứu của Công ty Cổ phần Sao Thái Dương thực hiện tại Bệnh viện Quân Y 103 do PGS.TS Trần Đăng Quyết làm chủ nhiệm đề tài kết quả khẳng định: “Sản phẩm dầu Gội Thái Dương 7 an toàn. Ngay cả việc sử dụng Ketoconazole trong dầu gội Thái Dương 7 cũng đã nghiên cứu ở Đại học Y Hà Nội, Viện Quân Y 103 và được các cơ quan chuyên môn ở Việt Nam thẩm định cho lưu hành sản xuất theo quy mô công nghiệp.

Các chuyên gia đều có chung nhận định, Việt Nam có nguồn dược liệu rất phong phú. Từ bao đời nay, ông bà ta đã dùng rất nhiều loại dược liệu không chỉ để bảo vệ, chăm sóc sức khỏe mà còn để làm đẹp.

Y học cổ truyền phương Đông nói chung và y học cổ truyền của Việt Nam nói riêng đã có quá trình phát triển và có nhiều thành tựu đạt giá trị trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Điều này hoàn toàn có cơ sở vững chắc mở đường cho ngành dược mỹ phẩm phát triển.

Nếu các doanh nghiệp của Việt Nam sản xuất biết chắt lọc và ứng dụng thành công việc sử dụng các chiết xuất dược liệu vào mỹ phẩm, tổ chức nghiên cứu khoa học bài bản, có trách nhiệm xã hội cao, thì hoàn toàn có thể đưa ra các sản phẩm dược mỹ phẩm có hiệu quả tốt như con đường mà Sao Thái Dương và những doanh nghiệp khác đang lựa chọn.