70 đại biểu bấm nút đăng ký, 47 vị được phát biểu, từ người đầu tiên đến người sau cuối đều tỏ rõ thái độ với tác động từ giàn khoan 981 của Trung Quốc. Quốc hội Việt Nam đã có một ngày đặc biệt.

Nói như đại biểu Nguyễn Thái Học thì tròn một tháng qua, hàng ngày và từng giờ nhân dân cả nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài hướng về biển Đông với sự quan tâm theo dõi, lo lắng, rồi phẫn nộ, bất bình, lên án hành vi ngang ngược, bất chấp luật pháp quốc tế, bất chấp đạo đức, nhân nghĩa láng giềng, trắng trợn xâm phạm chủ quyền lãnh thổ Việt Nam của Trung Quốc.

Bởi thế, không khó hiểu khi Hải Dương 981 trở thành tâm điểm của phẫn nộ và của cả lo toan, được thể hiện ở cả hai phiên thảo luận.

Có lẽ cũng cần phải nhắc đến văn bản ngày 29/5 về một số vấn đề đề nghị các vị đại biểu tập trung thảo luận tại hội trường ngày hôm nay. Trong đó có đoạn “đặc biệt tập trung làm rõ những tác động không thuận đến nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội từ tình hình phức tạp do Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam”.

Dẫu làm việc theo chế độ hội nghị và quyết định theo đa số thì với Quốc hội Việt Nam, những ý kiến từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội như thế vẫn có rất nhiều ý nghĩa. Bởi không phải khi nào văn bản tương tự cũng có hai chữ "đặc biệt" cho vấn đề cụ thể nào đó.

Nhưng, vẫn dẫn lời đại biểu Nguyễn Thái Học, một tháng qua, bằng các hình thức biểu hiện khác nhau, từ người già đến con trẻ, từ vùng núi, nông thôn đến đô thị, hải đảo, nhân dân cả nước đã có những việc làm thiết thực, cụ thể, biểu thị lòng yêu nước, khẳng định ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Vậy thì không có lý do gì để các vị đại diện cho nhân dân lại không chính thức lên tiếng, trước nhân dân.

Song, lên tiếng không có nghĩa là chỉ tỏ bày phẫn nộ, hay biểu thị sự đồng tình chung chung.

Giờ giải lao phiên thảo luận buổi sáng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh đến bên Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị, ông Hà Sỹ Đồng.

Đây là vị đại biểu vừa dành trọn thời gian 7 phút thể hiện quan điểm cần tiến hành song song vừa bảo vệ vững chắc chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, vừa phải sớm cải cách thể chế một cách mạnh mẽ.

Bởi, một khi nội lực quốc gia yếu kém, những mối đe dọa từ bên ngoài sẽ thừa cơ rình rập.

Hoàn toàn nhất trí với ưu tiên 16.000 tỷ đồng ngân sách đầu tư cho ngư dân bám biển, cho an ninh, quốc phòng - con số gây ấn tượng rất mạnh và được nhắc đi nhắc lại từ đầu đến cuối phiên thảo luận, song đại biểu Đồng phân tích, ưu tiên này cũng như bất cứ công việc cụ thể nào khác cũng sẽ đạt hiệu quả cao hơn, với điều kiện được vận hành trong một thể chế hiện đại, phù hợp.

Quan trọng là nhìn đúng, nhìn sâu vấn đề, tập trung sức lực bảo vệ chủ quyền không có nghĩa là sao nhãng cải cách thể chế, Bộ trưởng Vinh tâm đắc với suy nghĩ của đại biểu Đồng.

Cũng đồng ý kiến với đại biểu Đồng, Phó chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Đỗ Mạnh Hùng cho rằng, cải cách thể chế để đất liền mạnh hơn là vô cùng quan trọng.

Giữ đảo là xung kích, tuyến đầu, nhưng đất liền có vai trò quyết định, lâu dài. Nếu tham nhũng vẫn còn tràn lan thì giữ đảo sẽ khó khăn hơn, ông Hùng bày tỏ quan điểm riêng.

Để đất liền vững mạnh, theo đại biểu Hùng, là nội bộ phải đoàn kết, lòng dân phải tin tưởng, mà muốn dân tin thì quyết sách phải đúng đắn, bộ máy phải trong sạch, và chính quyền phải thực sự gần dân, do dân.

Cũng như đại biểu Hùng, nhiều vị đại biểu đều chất chứa tâm tư về biển Đông. Dù ngay từ đầu kỳ họp, các đoàn đều đã thảo luận riêng về báo cáo của Chính phủ liên quan đến việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan 981.

Nhưng biển Đông vẫn đang dậy sóng. Ngay mở đầu phiên thảo luận buổi chiều, đại biểu Lê Nam đã nhấn mạnh, điều rất đặc biệt của kỳ họp này là các nhà lãnh đạo Trung Quốc chọn thời điểm xâm lấn trên biển Đông trùng với thời điểm tổ chức kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.

“Có lẽ đó cũng là một sự tính toán nhằm thử thách tấm lòng trung kiên, bản lĩnh, trí tuệ của từng đại biểu Quốc hội và của cả Quốc hội chúng ta”, vẫn là lời đại biểu Nam.

Bản lĩnh của Quốc hội đang được thử thách. Trí tuệ, tấm lòng và hành động thiết thực của từng vị đại biểu sẽ làm nên bản lĩnh của Quốc hội.

“Dứt khoát bảo vệ toàn vẹn giang sơn đất nước mà cha ông để lại. Chúng ta dứt khoát không chịu hèn, chịu nhục, và cũng không đẩy nhân dân vào chốn mũi tên hòn đạn chiến tranh”.

Cũng vẫn đại biểu Lê Nam đã dõng dạc như thế, chiều nay. Cử tri cả nước đã nghe và chắc chắn sẽ ghi nhớ lời người đại diện cho mình ở cơ quan quyền lực cao nhất.