“Không còn dư địa nào để tăng thu” cho mục tiêu bù vào lương, trừ phi được… in thêm tiền, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ “than thở” vào những phút chót của phiên thảo luận về kinh tế, ngân sách tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chiều 16/10.

Trước đó, hầu hết các ý kiến thảo luận dù hiểu rõ sự khó khăn của thu ngân sách 2013, vẫn băn khoăn khi Chính phủ đã không bố trí nguồn thực hiện chi cải cách tiền lương theo lộ trình trong năm tới.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh sự khó khăn của nền kinh tế phản ánh rất rõ qua thu chi, khi mà chưa năm nào thu ngân sách chỉ vượt không đáng kể như 2012.

Tuy nhiên, ông Hiển vẫn gợi ý nếu Chính phủ không đủ tiền để tăng lương theo lộ trình (khoảng 150 nghìn đồng) thì có thể chỉ cần tăng ở mức 100 nghìn đồng để góp phần kích hoạt tiêu dùng. Thậm chí, nếu tình hình "căng" quá thì có thể lùi thời gian hai tháng, tức là tăng vào tháng 7 thay vì ngày 1/5 như mọi năm. Và số tiền dành cho việc này sẽ chỉ tốn 20 nghìn tỷ, giảm 13 nghìn tỷ đồng so với con số dự kiến.

Cần cân nhắc chủ trương hoãn tăng lương là ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng. Bởi theo ông, Chính phủ đặt ra ba mục tiêu: ổn định kinh tế vĩ mô, kích hoạt nền kinh tế, tăng tiêu dùng nhưng lại hoãn tăng lương, vậy chẳng khác gì tình cảnh một bà nội trợ không có tiền thì lấy gì đi chợ.  

"Nên rà soát lại các khoản chi từ ngân sách để xem có cắt được khoản nào không thực sự cần thiết, dành ra một khoản hợp lý cho mục tiêu tăng lương theo lộ trình, thay vì không hứa hẹn gì về thời điểm", Chủ tịch gợi ý.

Với những cán bộ "đương chức" như đang ngồi trong phòng họp, mức lương 7-8 triệu vẫn coi như đủ sống. Song còn những người về hưu chắc chắn sẽ gặp khó khăn trong bối cảnh kinh tế hiện nay. "Ví dụ chỉ tăng 10% cho người về hưu, người có công, tính ra mỗi người chỉ tăng thêm vài trăm ngàn chứ không nhiều. Đề nghị Chính phủ cứ tính đi xem có làm được không?", ông Hùng nói.

Sốt ruột với lộ trình lương tối thiểu phải đáp ứng nhu cầu tối thiểu, Chủ nhiệm Uỷ ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai, cho rằng "năm 2013 nếu thấy tiện thời điểm nào thì vẫn nên quyết tâm tăng lương" thay vì trì hoãn không rõ thời điểm.

Theo phân tích của bà Mai thì việc tăng lương sẽ tác động đến 7 triệu người hưởng lương tại các cơ quan nhà nước và 15 triệu lao động ở khu vực doanh ngiệp, vì thế nên quyết định sớm để người sử dụng lao động và người lao động có thể chủ động.

Phát biểu kết luận, Phó chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng tăng lương vào thời điểm nào thì cần phải tính thêm.

Lo “không xoay kịp được”, ngay lập tức Bộ trưởng Huệ đứng lên giãi bày là “không còn dư địa nào để tăng thu” cho mục tiêu bù vào lương.

Ngay cả ý kiến tăng thu từ dầu thô như tại một số ý kiến ở cơ quan thẩm tra để lấy tiền tăng lương cũng rất khó. Bởi đây là năm đầu tiên tính toán giá dầu thô lên 90 USD/thùng, một tính toán có độ rủi ro rất cao. Không có dư địa để tăng thêm nữa, trừ phi Thường vụ Quốc hội đồng ý cho in thêm tiền, ông Huệ quả quyết.

Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng nói ngay là Thường vụ “không đồng ý cho đồng chí in tiền đâu” mà anh nắm sổ thì phải tính thôi. Tăng lương nếu có khả năng thì làm, nếu không thì cũng phải nói để nhân dân biết.