Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13/5 tuyên bố sẽ giúp ZTE "hoạt động kinh doanh trở lại, một cách nhanh chóng" sau khi công ty công nghệ Trung Quốc này gặp trở ngại vì một lệnh cấm của Mỹ.

Đây được xem là một sự nhượng bộ của ông chủ Nhà Trắng với Bắc Kinh trước thềm cuộc đàm phán thương mại quan trọng diễn ra tuần này.

ZTE đã phải dừng các hoạt động chính sau khi Bộ Thương mại Mỹ cấm các công ty nước này bán linh kiện cho ZTE trong vòng 7 năm nhằm trừng phạt ZTE vì phá vỡ một thỏa thuận với Washington liên quan đến việc công ty này vi phạm lệnh trừng phạt trước đây của Mỹ đối với Iran.

Tuần này, các quan chức cấp cao Trung Quốc, dẫn đầu là Phó thủ tướng Lưu Hạc, sẽ tới Washington để đàm phán với Mỹ nhằm "tháo ngòi" nguy cơ chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Đầu tháng, các quan chức Mỹ đã tới Bắc Kinh để đàm phán, nhưng hầu như không được kết quả.

Đề xuất của ông Trump về "nương tay" với ZTE có thể giảm bớt căng thẳng thương mại Mỹ-Trung, sau khi hai bên tuyên bố áp thuế lên nhiều tỷ USD của nhau, đặt ra khả năng bùng nổ một cuộc chiến tranh thương mại có khả năng kéo tụt tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Theo tiết lộ của nguồn thạo tin với hãng tin Reuters, trong cuộc đàm phán ở Bắc Kinh, Trung Quốc đã đề nghị Mỹ nới trừng phạt đối với ZTE, một trong những nhà sản xuất thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới.

Ngoài ra, động thái của ông Trump cũng có thể có ảnh hưởng quan trọng đến giá cổ phiếu của các công ty sản xuất linh kiện viễn thông Mỹ, như Acacia Communications và Oclaro. Các công ty này đều chứng kiến giá cổ phiếu sụt mạnh sau khi các doanh nghiệp Mỹ bị cấm bán linh kiện cho ZTE.

Trong đó, giá cổ phiếu Acacia - công ty có 30% tổng doanh thu là từ ZTE - đã giảm xuống mức thấp kỷ lục. Giá cổ phiếu Oclaro, công ty có 18% doanh thu năm 2017 từ ZTE - "bốc hơi" 17% kể từ khi lệnh cấm được công bố.

Hôm thứ Sáu, một lãnh đạo cấp cao của ZTE cho biết công ty này đã chi 2,3 tỷ USD để mua linh kiện từ 211 công ty Mỹ trong năm 2017.

"Đã có quá nhiều việc làm bị mất ở Trung Quốc. Bộ Thương mại đã được chỉ đạo giải quyết vấn đề này", ông Trump viết trên mạng xã hội Twitter ngày 13/5 về khả năng nới lệnh trừng phạt đối với ZTE. Ông cũng cho biết đang làm việc với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để tìm giải pháp.

ZTE phụ thuộc nhiều vào các công ty Mỹ như Qualcomm, Intel và Alphabet. Các công ty Mỹ được cho là cung cấp từ 25-30% linh kiện sử dụng trong các thiết bị của ZTE, bao gồm điện thoại thông minh (smartphone) và thiết bị mạng viễn thông. Tuần trước, ZTE nói rằng họ phải tạm ngừng các hoạt động chính vì lệnh cấm của Chính phủ Mỹ.

Một số chuyên gia nhấn mạnh rằng việc ông Trump đảo ngược chính sách không phải là chuyện hiếm. Tuy vậy, đây vẫn là một diễn biến đáng chú ý trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nước đang ở mức cao như hiện nay.