16:34 12/09/2018

Từ thặng dư, Việt Nam chuyển sang nhập siêu mạnh từ Indonesia

Duyên Duyên

Nếu giai đoạn 2011-2015, Việt Nam luôn thặng dư cán cân thương mại trong trao đổi hàng hóa với Indonesia thì 2 năm trở lại đây (2016-2017), cán cân lại đảo chiều sang thâm hụt.

Một trong những mặt hàng Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất từ Indonesia năm 2017 là ô tô nguyên chiếc các loại với 294 triệu USD, tăng gấp 5,5 lần năm 2016 - Ảnh minh họa
Một trong những mặt hàng Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất từ Indonesia năm 2017 là ô tô nguyên chiếc các loại với 294 triệu USD, tăng gấp 5,5 lần năm 2016 - Ảnh minh họa

Thậm chí, mức thâm hụt ngày càng có xu hướng tăng mạnh, khi năm 2016 mới chỉ là 373 triệu USD nhưng sang năm 2017 cán cân thương mại với Indonesia đã thâm hụt lên đến 798 triệu USD.

Theo số liệu thống kê sơ bộ mới nhất của Tổng cục Hải quan, trong 7 tháng đầu năm 2018, tổng trị giá xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Indonesia đạt 4,66 tỷ USD, tăng 27,6% so với cùng thời gian năm 2017. Trong đó, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 2,16 tỷ USD, tăng 32,5% và nhập khẩu hàng hóa là 2,49 tỷ USD, tăng 23,7%.

Cũng trong 7 tháng đầu năm 2018, số lượng doanh nghiệp Việt xuất khẩu sang thị trường này là hơn 2,2 nghìn doanh nghiệp và nhập khẩu hàng hóa có xuất xứ từ Indonesia là hơn 4,2 nghìn doanh nghiệp.

Trước đó, năm 2017, Indonesia là quốc gia xếp thứ 13 trong hơn 200 đối tác thương mại của Việt Nam trên thế giới. Xét trong khối ASEAN, Indonesia là quốc gia xếp thứ 4 trong trao đổi thương mại hàng hóa với Việt Nam, đứng sau Thái Lan, Malaysia và Singapore.

Tính riêng trong năm 2017, tổng trị giá xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Indonesia chính thức đạt 6,52 tỷ USD, tăng 16,3% so với kết quả thực hiện trong năm 2016. Trong đó, xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam sang thị trường Indonesia đạt 2,86 tỷ USD, tăng 9,4% so với năm 2016, chiếm 1,3% tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam sang tất cả các đối tác thương mại trong năm 2017.

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu hàng hóa có xuất xứ từ Indonesia vào Việt Nam đạt 3,66 tỷ USD, tăng 22,4% so với năm 2016, chiếm 1,7% tổng trị giá nhập khẩu của cả nước trong năm 2017.

Tính toán của Tổng cục Hải quan từ số liệu của Tổ chức Thương mại thế giới cũng cho thấy, trong năm 2016, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam chiếm 1,9% thị phần hàng hóa nhập khẩu của Indonesia và xuất khẩu hàng hóa của Indonesia sang Việt Nam chiếm khoảng 2% thị phần xuất khẩu hàng hóa của nước này sang tất cả các nước.

Tuy nhiên điểm đáng lưu ý là nếu như trong giai đoạn 2011-2015, Việt Nam luôn thặng dư cán cân thương mại trong trao đổi hàng hóa với Indonesia thì trong 2 năm trở lại đây (năm 2016 và năm 2017), cán cân thương mại hàng hóa lại đảo chiều sang trạng thái thâm hụt.

Cụ thể, mức xuất siêu hàng hóa của Việt Nam sang Indonesia trong giai đoạn 2011-2015 lần lượt là 111 triệu USD, 110 triệu USD, 80 triệu USD, 397 triệu USD và 111 triệu USD. Chuyển sang các năm 2016 và năm 2017, cán cân thương mại chuyển sang trạng thái thâm hụt về phía Việt Nam và có xu hướng tăng với các mức lần lượt là 373 triệu USD và 798 triệu USD.

Từ thặng dư, Việt Nam chuyển sang nhập siêu mạnh từ Indonesia - Ảnh 1.

Diễn biến thương mại hàng hóa giữa Việt Nam với Indonesia trong giai đoạn 2011-2017.

Nguồn: Tổng cục Hải quan.

Xuất khẩu từ Việt Nam sang thị trường lớn thứ mười châu Á này trong năm qua chủ yếu chú trọng vào các nhóm hàng như điện thoại các loại và linh kiện đạt 516 triệu USD, giảm 18% và chiếm 18% tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam sang Indonesia.

Tiếp theo là sắt thép các loại với 448 triệu USD, tăng 36,4%; máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác đạt 249 triệu USD, tăng 15,8%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 220 triệu USD, tăng 44,4%; nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày đạt 192 triệu USD, tăng 17,2%...

Ngược lại, các mặt hàng nhập khẩu chính có xuất xứ từ Indonesia trong năm 2017 bao gồm than các loại với 407 triệu USD, tăng mạnh 172,6%; ô tô nguyên chiếc các loại đạt 294 triệu USD, tăng gấp 5,5 lần (năm 2016 chỉ là 44,9 triệu USD); kim loại thường khác: đạt 254 triệu USD, tăng 20,1%...

Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) trong ấn phẩm thường niên Trade Profiles 2017 ghi nhận về thứ hạng thương mại toàn cầu trong năm 2016 thì Indonesia đứng thứ 30 về xuất khẩu và đứng thứ 32 về nhập khẩu hàng hóa trên thế giới.

Trong đó, xuất nhập khẩu của đảo quốc này tập trung vào các nhóm hàng sản phẩm chế tạo (chiếm tỷ trọng 44,1% đối với xuất khẩu và 65,1% đối với nhập khẩu). Cũng theo WTO, trong năm 2016, Indonesia xuất khẩu hàng hóa trị giá 144,49 tỷ USD và nhập khẩu hàng hóa trị giá 135,65 tỷ USD, dẫn đến việc nước này có thặng dư cán cân thương mại hàng hóa trị giá 8,84 tỷ USD.

Cũng theo thống kê của Tổ chức Thương mại thế giới, Trung Quốc là đối tác nhập khẩu hàng hóa lớn nhất của Indonesia với tỷ trọng chiếm 11,6%. Các thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn của Indonesia tiếp theo là Hoa Kỳ chiếm 11,2%; Nhật Bản chiếm 11,1%; Liên minh châu Âu (EU28) chiếm 10%…

Ở chiều ngược lại, Indonesia chủ yếu nhập khẩu hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc với tỷ trọng là 22,7%; tiếp theo là các nguồn hàng hóa có xuất xứ từ Singapore chiếm 10,7%; Nhật Bản chiếm 9,6%; EU (28) chiếm 7,9%; Thái Lan chiếm 6,4%…

Về xuất nhập khẩu dịch vụ, WTO ghi nhận Indonesia đứng thứ 40 về xuất khẩu dịch vụ và đứng thứ 32 về nhập khẩu dịch vụ trên thế giới.