Cần ưu tiên, tăng chi cho khoa học công nghệ một cách tương xứng và hiệu quả hơn

Đỗ Phong
Chia sẻ

Nếu không mạnh dạn đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Việt Nam sẽ bị “mắc kẹt” trong chính cái hố năng suất thấp, giá trị gia tăng thấp và bẫy thu nhập trung bình...

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học và Công nghệ cho các nhà khoa học.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học và Công nghệ cho các nhà khoa học.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh điều này tại Lễ trao giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ đợt 6 tối ngày 23/11/2022.

Đây là hai Giải thưởng cao quý nhất được Nhà nước ghi nhận, tôn vinh, trao tặng các nhà khoa học, tác giả, đồng tác giả của các công trình đặc biệt xuất sắc và có giá trị cao về khoa học công nghệ, có tác dụng lớn và lâu dài trong đời sống nhân dân, góp phần quan trọng và thiết thực phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh và sự nghiệp phát triển khoa học công nghệ của đất nước.

29 công trình, cụm công trình được tặng Giải thưởng lần này là kết quả dày công nghiên cứu với sự tâm huyết cống hiến trí tuệ, tài năng của 281 tác giả, đồng tác giả. Đây là những công trình vừa mang tính lý luận sâu sắc vừa mang tính thực tiễn cao, được áp dụng hiệu quả trong cuộc sống, có đóng góp lớn, tạo đột phá cho phát triển kinh tế xã hội và hội nhập quốc tế.

Cần ưu tiên, tăng chi cho khoa học công nghệ một cách tương xứng và hiệu quả hơn - Ảnh 1

Biểu dương sự nỗ lực phấn đấu, kết quả và thành tích xuất sắc mà các nhà khoa học đã đạt được, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, các công trình, cụm công trình này đều có giá trị đặc biệt to lớn, là kết quả dày công nghiên cứu, cống hiến trí tuệ và tài năng của các tác giả, đã góp phần nâng cao được vị thế, trình độ khoa học và công nghệ của đất nước trong khu vực và quốc tế.

Mặc dù đã rất nỗ lực, và đạt được nhiều thành tựu trọng việc việc nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ nhưng Chủ tịch nước cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế trong phát triển khoa học công nghệ như: Năng lực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo còn hạn chế; Hành lang pháp lý, cơ chế chính sách còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự tạo động lực cho phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ; vẫn còn thiếu các cơ chế đãi ngộ để kích thích sáng tạo, sự cống hiến của các nhà khoa học. Mức chi cho khoa học công nghệ khu vực Nhà nước và tư nhân còn khá thấp so với mức bình quân của thế giới...

Chủ tịch nước nêu rõ, Đảng, Nhà nước luôn xác định phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Chủ tịch nước nêu rõ, Đảng, Nhà nước luôn xác định phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Từ thực tế đó, Chủ tịch nước cho rằng, nếu không mạnh dạn đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Việt Nam sẽ bị mắc kẹt trong chính cái hố năng suất thấp, giá trị gia tăng thấp và bẫy thu nhập trung bình. Do vậy, cả Nhà nước và khu vực tư nhân cần nhận thức đúng tầm quan trọng của đầu tư cho Khoa học công nghệ, ưu tiên chi cho Khoa học công nghệ một cách tương xứng hơn, hiệu quả hơn.

Nghị quyết Đại hội Đảng XIII đã khẳng định: “Tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương Khoa học và Công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại...”. Để hiện thực hóa các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước theo tinh thần Nghị quyết, đòi hỏi các ngành, các cấp, các nhà khoa học phải suy nghĩ nhiều hơn và hành động nhiều hơn.

Cần phải có một bước chuyển đổi về chiến lược để thúc đẩy nghiên cứu khoa học, ứng dụng kết hợp với phát triển công nghệ trong một số ngành, lĩnh vực có thế mạnh. Phải làm tốt hơn nữa sự phối hợp giữa Nhà nước và xã hội, giữa nội lực và ngoại lực trong phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Đây là lực lượng sản xuất trực tiếp, là động lực chính của mô hình phát triển kinh tế xã hội, là nền tảng để phát triển nhanh, bền vững đất nước, Chủ tịch nước nhấn mạnh.

 
Khuyến khích cả xã hội gia tăng đầu tư cho hoạt động đổi mới sáng tạo, để trong thời gian tới, đất nước sẽ có được đội ngũ nhà khoa học đầu ngành, từng bước nâng cao tiêu chuẩn nhà khoa học đầu ngành tiệm cận với tiêu chuẩn ở các nước phát triển.

Chủ tịch nước đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, cơ chế chính sách thúc đẩy nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo, đặc biệt là trong khu vực doanh nghiệp. Đề xuất các cơ quan có thẩm quyền trong việc tăng tỷ lệ chi ngân sách Nhà nước trong tổng chi ngân sách hàng năm cho lĩnh vực khoa học công nghệ; có chính sách khuyến khích đủ mạnh để khu vực tư nhân tăng chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển; tiếp tục cải cách quy định, thủ tục, cơ chế, chính sách hỗ trợ nhằm thu hút các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư thành lập các tổ chức nghiên cứu, khuyến khích chuyển giao công nghệ…

Cùng với đó, phát huy vai trò của các trường đại học, viện nghiên cứu trong tăng cường nền tảng vốn con người cho nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo. Có chế độ đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ngũ trí thức, nhà khoa học, nhất là các nhà khoa học đạt các giải thưởng danh giá trong nước và quốc tế; có chính sách hấp dẫn và cạnh tranh nhằm thu hút các nhà khoa học quốc tế có uy tín đến làm việc, sinh sống ở Việt Nam, tạo ra sự giao thoa, lan tỏa tri thức khoa học trong nước và thế giới.

Đề cập đến mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam là quốc gia có công nghiệp hiện đại, Chủ tịch nước cho rằng để đạt được mục tiêu đó, Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ trong những năm tới cần là một hoạt động trong chuỗi các nỗ lực thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, phát triển nền công nghiệp hiện đại của nước nhà. Đằng sau các giải thưởng phải là hoạt động liên kết dẫn dắt đổi mới sáng tạo giữa các nhà khoa học, Nhà nước và doanh nghiệp

Hoạt động trao giải cần là sự kiện truyền cảm hứng cho đội ngũ nhân lực khoa học công nghệ trình độ cao, khuyến khích cả xã hội gia tăng đầu tư cho hoạt động đổi mới sáng tạo, để trong thời gian tới, đất nước sẽ có được đội ngũ nhà khoa học đầu ngành, từng bước nâng cao tiêu chuẩn nhà khoa học đầu ngành tiệm cận với tiêu chuẩn ở các nước phát triển.

Trên tinh thần đó, Chủ tịch nước đề nghị xem xét, nâng tầm uy tín của Giải thưởng Hồ Chí Minh hơn nữa để vươn ra khu vực và thế giới. Mở rộng phạm vi giải thưởng trao cho các nhà khoa học quốc tế có những đóng góp bằng các nghiên cứu giá trị về Việt Nam trong tất cả các lĩnh vực. Chủ tịch nước mong muốn, Việt Nam ngày càng có nhiều nhà khoa học đoạt các giải thưởng quốc tế có uy tín, vinh danh nền khoa học nước nhà, góp phần làm rạng danh trí tuệ Việt Nam, đóng góp vào kho tàng tri thức, khoa học, công nghệ của nhân loại.

Chủ tịch nước đề nghị lãnh đạo Ban, Bộ, ngành Trung ương, các địa phương tiếp tục dành sự quan tâm thỏa đáng đối với đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ; tạo mọi điều kiện thuận lợi để các nhà khoa học phát huy hết tài năng, khả năng sáng tạo.

Tin liên quan

Khởi nghiệp

Hồ sơ Startup

Citigo là công ty công nghệ cung cấp những giải pháp đơn giản với chi phí tiết kiệm, giúp khách hàng nâng cao hiệu quả kinh doanh. Citigo hướng tới tầm nhìn trở thành công ty cung cấp giải pháp công nghệ cho doanh nghiệp phổ biến tại Đông Nam Á
ESBT là công ty hoạt động trọng lĩnh vực công nghệ thông tin, chúng tôi xây dựng những sản phẩm phần mềm cho cộng đồng và cung cấp dịch vụ phát triển phần mềm cho các doanh nghiệp
Lozi là một trong những ứng dụng thương mại điện tử được yêu thích nhất tại Việt Nam, kết nối hàng triệu người mua và người bán nhằm phục vụ nhu cầu mua bán trực tuyến ngày càng cao. Không chỉ là một cầu nối thương mại điện tử đáng tin cậy, Lozi còn cung cấp dịch vụ giao hàng nhanh chóng và tiện lợi chỉ trong 1 giờ, đem đến cho khách hàng những trải nghiệm mua sắm trực tuyến hiệu quả và tối ưu
Bắt nguồn từ mong muốn mang chất lượng dạy Tiếng Anh tại Trường Quốc tế đến với mọi học sinh Việt Nam, để các bạn nhỏ dù không có điều kiện kinh tế theo học tại các Trường Quốc Tế hay Trung Tâm đắt tiền vẫn có thể sử dụng Tiếng Anh tốt như người bản ngữ. Đây chính là hành trang chuẩn bị cho các em tương lai vươn ra thế giới. Chính vì lý do trên, đội ngũ sáng lập đã bắt tay vào xây dựng sản phẩm đầu tiên có tên “Chương trình học Tiếng Anh Online EDUPIA”.
Công ty TNHH SA-ACH định vị về lĩnh vững trồng rừng, phát triển gồm 3 loại cây và bốn tầng cây trên một hecta đất nhằm tạo hệ sinh thái bền vững, và nâng cao thu nhập cho bà con