Nông nghiệp thể hiện vai trò bệ đỡ cho nền kinh tế
Quý 3/2021 là quý đầu tiên chứng kiến nền kinh tế cả nước suy giảm mạnh nhất hai thập kỷ qua do tác động của làn sóng Covid-19 lần thứ tư. Trong bối cảnh đó, khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản đã thể hiện được vai trò là bệ đỡ của nền kinh tế, không chỉ đảm bảo lương thực, thực phẩm cho người dân cả nước trong giãn cách xã hội mà còn đẩy mạnh xuất khẩu.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong 9 tháng, GDP của ngành nông lâm ngư nghiệp tăng 2,74%, đóng góp 23,52% vào tăng trưởng của toàn nền kinh tế và hiện chiếm tỷ trọng 12,79% trong cơ cấu của toàn nền kinh tế nước ta. Trong đó, GDP lĩnh vực nông nghiệp tăng 3,32%, lâm nghiệp tăng 3,3%; thủy sản tăng 0,66%.
SẢN LƯỢNG NHIỀU LOẠI CÂY TRỒNG TĂNG CAO
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhờ thời tiết thuận lợi và gieo trồng giống lúa mới cho giá trị kinh tế cao dần thay thế giống lúa truyền thống, nên sản lượng lúa vụ đông xuân năm nay đạt 20,63 triệu tấn, tăng 755,1 nghìn tấn so với vụ đông xuân năm 2020. Đối với vụ lúa hè thu, nhờ diện tích gieo cấy và năng suất tăng so với vụ hè thu trước nên sản lượng chung toàn vụ đạt 11,03 triệu tấn, tăng 282,7 nghìn tấn.
Sản lượng thu hoạch nhiều loại cây công nghiệp 9 tháng tăng do thời tiết năm nay thuận lợi, cây trồng không bị hạn hán.
Trong quý 3, diện tích rừng trồng mới tập trung cả nước đạt 65,8 nghìn ha, tăng 2,3% so với cùng kỳ năm trước; sản lượng gỗ khai thác đạt 4.643,6 nghìn m3, tăng 2,0%. Tính chung 9 tháng, diện tích rừng trồng mới tập trung đạt 176,2 nghìn ha, tăng 2,8 % so với cùng kỳ năm trước; sản lượng gỗ khai thác đạt 12.589,2 nghìn m3, tăng 4,3%.Sản lượng thu hoạch các loại cây ăn quả hầu hết đều tăng so với cùng kỳ năm trước: xoài đạt 801,1 nghìn tấn, tăng 6,7%; thanh long đạt 1.030,5 nghìn tấn, tăng 1,7%; cam đạt 689,7 nghìn tấn, tăng 3,8%; bưởi đạt 511,3 nghìn tấn, tăng 6,1%; chuối đạt 1.779,2 nghìn tấn, tăng 2,6%; nhãn đạt 544,4 nghìn tấn, tăng 7,8%.
PHẤN ĐẤU TĂNG TRƯỞNG QUÝ 4 ĐẠT 3,2%
Sản lượng thủy sản thu hoạch trong quý 3 ước tính đạt 2.281,4 nghìn tấn, giảm 5,2% so với cùng kỳ năm trước. Ước tính 9 tháng, sản lượng thủy sản đạt 6.377,3 nghìn tấn, giảm 0,2% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: cá đạt 4.612,5 nghìn tấn, giảm 1,2%; tôm đạt 810 nghìn tấn, tăng 3,4%; thủy sản khác đạt 954,8 nghìn tấn, tăng 1,5%.
Tính chung 9 tháng, sản lượng thủy sản nuôi trồng đạt 3.320,1 nghìn tấn, giảm 1,0% so với cùng kỳ năm trước, trong đó: cá đạt 2.224,1 nghìn tấn, giảm 3,1%; tôm đạt 699,8 nghìn tấn, tăng 4,3%; thủy sản khác đạt 396,2 nghìn tấn, tăng 1,9%.
Giá cá tra liên tục ở mức thấp kể từ cuối năm 2019 đến nay, dao động khoảng 20-22 nghìn đồng/kg khiến nông dân giảm quy mô nuôi. Việc thực hiện giãn cách xã hội gây trở ngại cho sản xuất, các doanh nghiệp chế biến cá tra dừng hoặc giảm công suất hoạt động, do đó sản lượng cá tra giảm mạnh. Sản lượng cá tra 9 tháng ước tính đạt 987,4 nghìn tấn, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm trước (quý 3 đạt 315,3 nghìn tấn, giảm 19,8%).
Sản lượng thu hoạch tôm nuôi giảm mạnh trong quý chủ yếu do các nhà máy chế biến giảm thu mua tôm, tạm ngưng hoạt động, giảm công suất hoặc khó khăn trong thu mua. Lũy kế 9 tháng, sản lượng tôm sú đạt 196,6 nghìn tấn, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm trước; sản lượng tôm thẻ chân trắng đạt 462,2 nghìn tấn, tăng 5,5%.
Quý 4 là giai đoạn khôi phục sản xuất, chế biến và thúc đẩy tiêu thụ, xuất khẩu nông sản nước rút cuối năm, ngành nông nghiệp phấn đấu tăng trưởng trong quý 3,2-3,3% để đưa tăng trưởng cả năm đạt 2,9-3%.
Từ đầu năm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề ra mục tiêu phấn đấu năm 2021 tốc độ tăng trưởng GDP toàn ngành đạt 3 - 3,2%, giá trị sản xuất toàn ngành tăng từ 3,2 - 3,5%; tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản cả năm đạt khoảng 45 tỷ USD…
Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhận định do đặc thù của sản xuất nông lâm ngư nghiệp thường theo mùa vụ, thời gian trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản mỗi vụ từ 3 đến 6 tháng (tùy thuộc đối tượng nuôi trồng) nên khâu sản xuất suy giảm ít trong quý 3 vừa qua. Tuy nhiên, ảnh hưởng thiệt hại trong thời gian giãn cách xã hội chủ yếu tác động lên các khâu chế biến và tiêu thụ nông sản.
Để đạt được các mục tiêu cả năm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục cơ cấu lại nông nghiệp gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Từng ngành hàng sẽ phải điều chỉnh linh hoạt kế hoạch sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng hàng nông sản và hiệu quả sản xuất, kinh doanh.
Chỉ đếm cây, đếm con thì chưa phải tư duy kinh tế nông nghiệp
Ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Doanh nghiệp nông nghiệp hay chuỗi ngành hàng nông nghiệp có đặc thù rất khác với các chuỗi ngành sản xuất khác, bởi hệ thống chằng chịt, đan xen như mạch máu, có rất nhiều thành phần tham gia. Ví như con cá tra, một đơn vị sản xuất giống đã liên quan tới 7 tỉnh. Ngành hàng gạo thì thương nhân từ tỉnh này sang tỉnh khác để mua bán thóc. Thế nên, chỉ cần một xe hàng tắc ở trạm kiểm soát thì sẽ ảnh hưởng tới cả chuỗi.
Khi báo cáo, các địa phương thường đếm tỉnh mình có bao nhiêu cây, bao nhiêu con, tôm, cá, lúa như thế nào..., đó mới chỉ dừng lại ở tư duy sản xuất, không phải là tư duy kinh tế nông nghiệp. Lần nào ngồi báo cáo cũng đếm cây, đếm con, rồi mong mời được doanh nghiệp về thu mua hay về đầu tư thì không thể thay đổi được tình hình. Sau giãn cách xã hội chống dịch, bước vào giai đoạn khôi phục sản xuất, tôi đề nghị các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khi chỉ đạo sản xuất phải tính toán được chi phí đầu vào, kết nối thị trường...
Còn nhiều cơ hội tăng trưởng trong quý 4
Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần thực phẩm Sao Ta
Sản xuất, chế biến và xuất khẩu thủy sản trong quý 3 bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, tuy nhiên còn nhiều cơ hội tăng trưởng trong quý 4. Nguyên nhân bởi các cường quốc xuất khẩu tôm như Ấn Độ, Indonesia bị dịch Covid-19 làm đứt gãy chuỗi cung ứng. Điều này khiến nguồn cung tôm trên thị trường thế giới sụt giảm, kéo theo việc tôm trở nên dễ tiêu thụ hơn.
Trong khi đó, một số công ty chế biến, xuất khẩu thủy sản lớn ở nước ta vẫn có lượng dự trữ nguyên liệu bán thành phẩm cho quý 4 và họ đã có đủ kinh nghiệm, bản lĩnh để vượt qua khó khăn. Về phía nông dân nuôi trồng thủy sản giờ rất năng động, họ có phản ứng mau lẹ với thị trường. Nếu dịch bệnh được ngăn chặn, tôi tin các doanh nghiệp, hộ sản xuất sẵn sàng nuôi mùa nghịch, chấp nhận và vượt qua rủi ro để chờ tôm lên giá vào những tháng kế tiếp. Chỉ cần một mùa nghịch thắng lợi, ngành thủy sản sẽ đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 8,8 tỷ USD trong năm 2021.
