Thu ngân sách năm 2024 giảm gần 43.000 tỷ đồng khi giảm thuế bảo vệ môi trường nhiên liệu
Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết số 42/2023/UBTVQH15 về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, áp dụng từ đầu năm 2024. Theo đó, thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng này được giảm phổ biến là 50%, riêng mặt hàng nhiên liệu bay giảm tới 66,7% so với trước đây...
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2024. Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 1/1/2025 được thực hiện theo quy định tại Mục I khoản 1 Điều 1 của Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26/9/2018 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Biểu thuế bảo vệ môi trường.
GÓP PHẦN HẠ NHIỆT GIÁ BÁN LẺ XĂNG DẦU TRONG NƯỚC
Theo nghị quyết, thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, trừ etanol là 2.000 đồng/lít; nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 1.000 đồng/kg và thuế bảo vệ môi trường đối với dầu hỏa giảm còn 600 đồng/lít.
Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các địa phương triển khai thực hiện nghị quyết này.
Như vậy, chính sách giảm thuế thực hiện hết năm 2024. Từ ngày 1/1/2025, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trở về mức cũ.
Theo đó, thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, trừ etanol là 4.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 3.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 2.000 đồng/lít; dầu hỏa là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 2.000 đồng/kg.
Trước đó, Bộ Tài chính có công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ, trong đó đề nghị xây dựng hồ sơ dự án Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Theo đánh giá, việc tiếp tục thực hiện mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như mức thuế quy định tại Nghị quyết số 30/2022/UBTVQH15 trong năm 2024 sẽ góp phần ổn định giá bán lẻ xăng dầu trong nước, từ đó, góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.
Bộ Tài chính cho rằng xăng dầu là mặt hàng thiết yếu và là đầu vào của nhiều ngành sản xuất, tác động đến rất nhiều đối tượng trong nền kinh tế. Vì vậy, việc giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn không phân biệt đối tượng áp dụng hỗ trợ nền kinh tế, người dân và doanh nghiệp.
Thuế bảo vệ môi trường là một trong những yếu tố cấu thành giá bán lẻ xăng dầu trong nước nên việc điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường sẽ tác động trực tiếp đến giá bán lẻ xăng dầu trong nước.
Với việc tiếp tục áp dụng mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2024 như mức thuế bảo vệ môi trường thực hiện trong năm 2023 và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành gần nhất thì giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ giảm so với việc thực hiện theo mức thuế quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 tương ứng như sau:
Đối với xăng (trừ etanol), mức thuế bảo vệ môi trường giảm là 2.000 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ xăng (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) tương ứng 2.200 đồng/lít.
Đối với nhiên liệu bay, mức thuế bảo vệ môi trường giảm là 2.000 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ nhiên liệu bay (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) tương ứng 2.200 đồng/lít.
Đối với dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn, mức thuế bảo vệ môi trường giảm là 1.000 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) tương ứng 1.100 đồng/lít.
Đối với mỡ nhờn, mức thuế bảo vệ môi trường giảm là 1.000 đồng/kg, từ đó làm giảm giá bán lẻ mỡ nhờn (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) tương ứng 1.100 đồng/kg.
Đối với dầu hỏa, mức thuế bảo vệ môi trường giảm là 400 đồng/lít, từ đó làm giảm giá bán lẻ dầu hỏa (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) tương ứng 440 đồng/lít.
Tuy nhiên, do giá bán lẻ xăng dầu trong nước phụ thuộc chủ yếu vào giá xăng dầu thành phẩm thế giới nên mức giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước cụ thể sẽ tùy thuộc vào tình hình biến động của giá xăng dầu thành phẩm thế giới.
Tương tự như việc giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong giai đoạn 2022 - 2023, việc tiếp tục giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 sẽ tiếp tục góp phần làm giảm sự tăng giá bán lẻ xăng dầu trong nước.
Trên cơ sở đó góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng dầu và giảm các chi phí gián tiếp từ việc tiêu dùng các sản phẩm khác.
Đồng thời, sẽ góp phần giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng sản xuất, kinh doanh, nhất là các doanh nghiệp được hưởng lợi nhiều từ việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như giao thông vận tải, vận chuyển, đánh bắt thủy sản, dịch vụ khí đốt...
NGÂN SÁCH GIẢM GẦN 43.000 TỶ ĐỒNG
Theo tính toán của Bộ Tài chính, với dự kiến sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2024 tương đương mức dự kiến năm 2023 và với mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất nêu trên thì dự kiến số thu thuế bảo vệ môi trường giảm so với nếu thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 khoảng 38.929 tỷ đồng và tổng thu ngân sách nhà nước (bao gồm cả phần giảm thuế giá trị gia tăng) giảm khoảng 42.822 tỷ đồng.
Mặc dù tác động làm giảm thu ngân sách nhưng việc ban hành các chính sách điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn lại mang lại nhiều lợi ích, hỗ trợ tích cực cho đời sống người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Chính vì vậy, chính sách này thời gian qua luôn được nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp ủng hộ, đánh giá cao.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, trong bối cảnh tình hình thị trường xăng dầu thế giới vẫn còn tiếp tục diễn biến phức tạp, kéo theo nhiều khả năng biến động giá vẫn khó lường trong thời gian tới, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro đến sự ổn định kinh tế - xã hội cũng như tác động đến thị trường trong nước.
Do đó, việc mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn tăng về mức trần từ ngày 1/1/2024 sẽ gây ảnh hưởng nhất định đến tâm lý, đời sống sinh hoạt của người dân cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, cần phải có giải pháp để góp phần ổn định giá xăng dầu, ổn định kinh tế vĩ mô năm 2024.
Mặt khác, việc sử dụng công cụ điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn được xem là khả thi và có hiệu quả nhằm góp phần bình ổn giá trong nước. Đây cũng là giải pháp được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định lựa chọn áp dụng để phù hợp với diễn biến giá xăng dầu trong từng giai đoạn.