Tiền không thiếu, vì sao Sudico vẫn chây ì 7 năm không chịu trả cổ tức cho cổ đông?

Như VnEconomy đưa tin, Công ty CP Đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp Sông Đà (mã chứng khoán: SJS-HOSE) vừa công bố sẽ thay đổi thời gian trả cổ tức năm 2016 tỷ lệ 10% và năm 2017 tỷ lệ 10% từ ngày dự kiến là 31/12/2021 sang thời điểm mới là 30/12/2022.

TIỀN KHÔNG THIẾU NHƯNG KHÔNG MUỐN CHI TRẢ CỔ TỨC?

Lý do điều chỉnh được đưa ra là do tình hình tài chính còn khó khăn, công ty chưa có đủ nguồn tiền để thanh toán cổ tức bằng tiền mặt năm 2016 và năm 2017 cho các cổ đông như đã thông báo. Do đó, công ty muốn lùi đến cuối năm 2022. Trong trường hợp công ty thu xếp được nguồn tiền đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh, công ty sẽ thực hiện thanh toán cổ tức bằng tiền mặt trong năm 2016, 2017 cho các cổ đông sớm hơn thời gian thông báo thay đổi trên.

Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên Sudico xin khất trả cổ tức cho cổ đông. Từ những năm trước đó, Sudico liên tiếp xin khất trả cổ tức cho cổ đông. Gần đây nhất là năm 2020, Sudico đã lùi thời hạn chi trả cổ tức sang cuối năm 2021. Khi đó, Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM đã nhắc nhở Sudico nhanh chóng chi trả cổ tức năm 2016 và 2017 để đảm bảo quyền lợi cho cổ đông. HOSE cũng đề nghị SJS có công văn giải trình về việc đảm bảo nguồn tiền chi trả cổ tức cho cổ đông.

Trong văn bản đã từng giải trình với HOSE, Sudico cho biết sẽ thu tiền kinh doanh từ dự án Khu đô thị mới Nam Anh Khánh và các dự án khác đảm bảo việc chi trả cổ tức năm 2016 và 2017 cho các cổ đông. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch, Covid-19 dẫn đến công việc kinh doanh của Sudico không đạt theo đúng kế hoạch, vì vậy, chưa thực hiện chi trả cổ tức cho cổ đông năm 2016 và 2017 như đã thông báo vào cuối năm 2020 và phải lùi sang cuối năm 2021.

Báo cáo tài chính quý 3/2021, Sudico ghi nhận khoảng cổ tức, lợi nhuận phải trả là 474,9 tỷ đồng, tăng hơn 34 tỷ đồng so với con số đầu năm 2021. Trong đó, Cổ tức bằng tiền năm 2016 là 99 tỷ đồng, năm 2017 là 113,8 tỷ đồng và năm 2018 là 113,8 tỷ đồng, năm 2019 là 113,4 tỷ đồng và năm 2020 là 34 tỷ đồng. Như vậy, riêng khoản cổ tức năm 2016 và 2017 là khoảng 200 tỷ đồng.

Báo cáo tài chính hợp nhất quý 3 cũng ghi nhận, doanh thu bán hàng năm nay đạt 184 tỷ đồng, tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận gộp 48 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi. Sau khi trừ các chi phí phát sinh, Sudico lãi sau thuế 19 tỷ đồng, tăng 2,3 lần. Luỹ kế từ đầu năm đến cuối quý 3, Sudico lãi sau thuế 66 tỷ đồng, tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2020. Lợi nhuận sau thuế công ty mẹ 48 tỷ đồng.

Theo lý giải của ban lãnh đạo, lợi nhuận quý 3 năm nay tăng mạnh là nhờ công ty tiếp tục kinh doanh bất động sản tại dự án Khu đô thị Nam An Khánh. Đồng thời, doanh thu trong quý 3 đạt giá trị cao là do Công ty con - Sudico Hoà Bình tiếp tục kinh doanh dự án mở rộng Khu dân cư Bắc đường Trần Hưng Đạo nên doanh thu tăng và lợi nhuận quý 3 cao hơn so với năm ngoái.

Vậy câu hỏi đặt ra là, năm 2021, Sudico đã ghi nhận doanh thu lợi nhuận tăng trưởng mạnh nhờ cũng các dự án trên nhưng không hiểu vì sao vẫn chưa muốn chi trả cổ tức cho cổ đông và tiếp tục lùi thời hạn đến năm 2022?

Trong khi đó, tiền mặt sẵn có của Sudico tính đến cuối tháng 9/2021 là 253 tỷ đồng, duy trì đà tăng mạnh theo thời gian. Dòng tiền kinh doanh dương 188 tỷ đồng, tăng mạnh so với con số 4 tỷ đồng đầu năm. Khoản tiền này Sudico hoàn toàn có thể dùng để chi trả cổ tức cho cổ đông trong 2 năm 2016 và 2017, còn những năm tiếp đó có thể nợ lại và chờ chi trả cho những năm sau. 

Tổng tài sản tính đến thời điểm tháng 9/2021 là 7.004 tỷ đồng. Trong đó, người mua trả tiền trước 280 tỷ đồng, tăng so với con số 253 tỷ đồng đầu năm. Riêng dự án Khu đô thị Nam An Khánh là 268 tỷ đồng, dự án Khu đô thị Mỹ Đình - Mễ Trì là 194 tỷ đồng và các dự án khác 11 tỷ đồng.

CỔ ĐÔNG CÓ THỂ KHỞI KIỆN RA TOÀ

Quy định về thời hạn chi trả cổ tức cũng được nêu rõ tại Khoản 4, Điều 135, Luật doanh nghiệp 2020: Cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên. Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất là 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức. Thông báo về trả cổ tức được gửi bằng phương thức để bảo đảm đến cổ đông theo địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông chậm nhất là 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức.

Tuy nhiên, Điều 153, Luật Doanh nghiệp cũng quy định: Hội đồng quản trị kiến nghị mức cổ tức được trả; quyết định thời hạn và thủ tục trả cổ tức hoặc xử lý lỗ phát sinh trong quá trình kinh doanh. Do đó, thời gian chi trả cổ tức phụ thuộc vào Hội đồng quản trị quyết định khi nào sẽ trả, pháp luật cũng không can thiệp quá sâu vào việc chi trả cổ tức cho cổ đông của doanh nghiệp.

Trao đổi với VnEconomy, một luật sư cho rằng, trong trường hợp này, cổ đông có thể khởi kiện doanh nghiệp ra toà để đảm bảo quyền lợi. Song thực tế, việc khởi kiện này thường không được áp dụng do để được bán án thi hành sẽ mất nhiều thời gian, thủ tục chưa kể số cổ tức nhận được cũng không xứng đáng với công sức bỏ ra.

"Tuy nhiên, vấn đề này đặt ra với HOSE và HNX là cải thiện chất lượng quản trị công ty tại doanh nghiệp niêm yết, thúc doanh nghiệp nâng cao ý thức trách nhiệm với cổ đông. Với cổ đông, những doanh nghiệp chây ì cổ tức cũng cần xem xét lại có nên đầu tư cổ phiếu của doanh nghiệp hay không, nếu tất cả cùng vào cuộc thì chắc chắc doanh nghiệp buộc phải thay đổi chất lượng quản trị, bởi không chỉ SJS mà nhiều doanh nghiệp khác cũng chây ì không trả cổ tức cho cổ đông", luật sư này nhấn mạnh.

Sudico nổi tiếng với những lần nợ cổ tức chây ì, không chi trả cho cổ đông. Hồi năm 2015, Chủ tịch SJS khi đó là ông Hồ Sỹ Hùng tại Đại hội cổ đông thường niên còn tuyên bố nếu không có cổ tức năm 2015 sẽ từ chức. Đây là khoản cổ tức 15% chưa trả cho cổ đông suốt từ năm 2020 đến 2015.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu SJS bật tăng mạnh từ tháng 11 đến nay. Thị giá SJS từ 60.000 đồng lên vùng 80.000 đồng/cổ phiếu, đây cũng là vùng giá cao nhất lịch sử của Sudico. Nếu tính từ đầu năm, giá cổ phiếu SJS tăng 3,2 lầntừ vùng giá 25.400 đồng lên 80.000 đồng/cổ phiếu.