Bí quyết sống lâu và hạnh phúc của Charlie Munger

Đối với Munger, sống trong một ngôi nhà vừa phải và “tránh sự điên rồ bằng mọi giá” là những yếu tố quan trọng để có được cuộc sống như vậy.

Một điểm chung của Munger và người ban tâm giao của ông, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett, là cả hai đều sống gần như cả đời trong một ngôi nhà khiêm tốn.

“Buffett và tôi đều đủ thông minh để dõi theo những người bạn trở nên giàu có và xây nên những ngôi nhà xa xỉ. Và tôi xin thưa rằng trên thực tế gần như trong mọi trường hợp, ngôi nhà như vậy khiến cho họ kém hạnh phúc đi chứ chẳng hề hạnh phúc hơn”, Munger nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin CNBC được ghi hình khi ông còn sống, về lý do ông đã sống trong một căn nhà duy nhất ở California trong suốt 70 năm qua.

Munger nói rằng một “ngôi nhà căn bản” có đủ tiện ích, trong khi một căn nhà lớn và sang trọng có thể giúp bạn mang tới sự giải trí cho nhiều người hơn - và tất cả chỉ có vậy. “Đó là một điều rất xa xỉ, mà lại chẳng mang lại nhiều thứ tốt đẹp cho bạn”, ông nói.

Munger cũng chỉ ra một vấn đề khi sở hữu một biệt thự lớn. Ông nói rằng một sự phô trương của cải như thế có thể làm hư con cái thông qua khuyến khích chúng sống một cuộc sống sang chảnh. Munger có 9 người con từ hai cuộc hôn nhân, trong đó có 2 con trai riêng của vợ và một con trai đẻ qua đời vì bệnh bạch cầu vào năm 9 tuổi.

“Cả Buffett và tôi đều đã cân nhắc mua nhà to hơn và tốt hơn. Tôi có nhiều con, nên việc mua một ngôi nhà như vậy cũng hợp lý. Nhưng rồi tôi vẫn quyết định không sống như một vị công tước. Tôi tránh như vậy, và có mục đích của tôi. Tôi không nghĩ là có nhà to là tốt cho bọn trẻ”, ông nhấn mạnh.

Tương tự như Munger - người sở hữu khối tài sản khoảng 2,3 tỷ USD theo ước tính của tạp chí Forbes, Buffett - người có 120 tỷ USD - cũng sống gần như cả đời trong ngôi nhà mà ông mua vào năm 1958 ở Omaha, Nebraska vào năm 1958 với giá 31.500 USD. Năm nay 93 tuổi, Buffett vẫn gắn bó với ngôi nhà này, và tại đại hội cổ đông Berkshire Hathaway vào năm 2014, ông phát biểu rằng chất lượng cuộc sống của ông sẽ xấu đi nếu ông có 6 hay 8 ngôi nhà.

Lúc sinh thời, Munger cũng thường nói về những lợi ích của việc duy trì một lối sống khiêm tốn, giản dị.  Ông đã đưa ra những lời khuyên như “đừng nên đố kỵ nhiều” hay “không nên chi tiêu quá mức so với thu nhập”. Trong cuộc trả lời phỏng vấn CNBC, ông cho rằng cuộc đời thành công và tuổi thọ cao của ông xuất phát một phần quan trọng từ việc ông luôn giữ thận trọng và có khả năng “tránh tất cả những con đường thường dẫn tới thất bại”.

“Hãy tránh sự điên rồ bằng mọi giá. Sự điên rồ là điều dễ gặp hơn những gì bạn nghĩ. Rất dễ để rơi vào sự điên rồ. Hãy tránh nó”, ông nói.

Vậy Munger coi những gì là “điên rồ”? Trong một cuộc trả lời phỏng vấn CNBC vào năm 2018, Buffett tiết lộ: “Charlie nói có 3 thứ có thể khiến một người thông minh rơi vào cảnh tán gia bại sản: rượu chè, gái gú, và nợ nần”.

Về nợ nần, Buffett đang đề cập đến chiến lược đi vay để đầu tư vào cổ phiếu hoặc mua các tài sản khác. Berkshire Hathaway - “đế chế” đầu tư mà Buffett giữ vai trò Chủ tịch và Munger là Phó chủ tịch trong suốt nhiều thập kỷ - “có thể dễ dàng lớn gấp đôi bây giờ” nếu bộ đôi nhà đầu tư kỳ cựu này đi vay để đầu tư, thay vì chỉ tái đầu tư lợi nhuận đã có, Munger nói.

Nhưng vay nợ là một việc rủi ro, và dù Munger và Buffett có thể hấp thụ những khoản lỗ lớn mà chẳng hề hấn gì, nhưng các cổ đông nhỏ hơn của Berkshire sẽ không may mắn như vậy, Munger nhấn mạnh. Trong thâm tâm, Buffett và Munger quyết tâm bảo vệ cổ đông bằng cách điều hành Berkshire một cách rất thận trọng, ưu tiên những vụ đầu tư dài hạn hơn là những canh bạc ngắn hạn, ông tiết lộ.

Khi nói về “sự điên rồ”, Munger cũng làm rõ quan điểm của ông về những thói hư tật xấu của con người: nếu một thói xấu “có thể khiến nhiều người tốt gặp rắc rối”, hãy cố gắng tránh khỏi nó. Những tật xấu như vậy bao gồm hút thuốc và uống rượu tới mức nghiện ngập, Munger nhấn mạnh và tiết lộ rằng trong chính gia đình ông có những người nghiện rượu hoặc gần nghiện.

“Cuộc chơi trong đời tôi là luôn tránh tất cả những con đường thường dẫn tới thất bại. Nếu bạn dạy tôi chơi poker sai cách, tôi sẽ tránh. Nếu bạn dạy tôi làm việc gì đó khác sai cách, tôi sẽ tránh. Và dĩ nhiên tôi đã tránh được nhiều bởi vì tôi rất thận trọng”, Munger nói.

Tuy nhiên, Munger cũng thừa nhận có một tật xấu nho nhỏ mà ông không bao giờ bỏ được, là mê món kẹo lạc và nước ngọt Diet Coke. “Tôi tin chắc Diet Coke khiến tuổi thọ của tôi bị ngắn lại, nhưng tôi chẳng quan tâm”, ông nói.