Các “ông trùm” địa ốc Trung Quốc chuyển tài sản ra nước ngoài như thế nào?

Tại Mỹ, bà Zhang Xin và chồng Pan Shiyi, người đã phát triển công ty Soho China Ltd. thành tập đoàn khổng lồ định hình lại đường chân trời của Trung Quốc, đã xây một công ty quản lý tài sản kín đáo có tên là Seven Valleys.

Công ty này hiện nắm giữ cổ phần tại hai trong số những công trình mang tính biểu tượng của New York: Tòa nhà General Motors trên Đại lộ số 5 và Park Avenue Plaza ở Midtown.

Sau khi thị trường bất động sản Trung Quốc rơi vào khủng hoảng, tổng giá trị của hai khoản đầu tư này thậm chí lớn hơn số cổ phần mà cặp vợ chồng này nắm giữ tại Soho China - tập đoàn có trụ sở tại Bắc Kinh, theo Bloomberg Billionaires Index.

Câu chuyện của bà Zhang và bà Pan là một trường hợp điển hình cho thấy các tỷ phú nên chuẩn bị cho khủng hoảng như thế nào. Chiến lược của cặp vợ chồng này gồm 5 phần: Xây dựng một doanh nghiệp thành công ở Trung Quốc, niêm yết công ty trên một sàn chứng khoán toàn cầu, trả hàng tỷ USD cổ tức, lập một công ty quản lý tài sản ở nước ngoài và đầu tư vào bất động sản ở nước ngoài.

Theo các nhà phân tích, chiến lược này bảo vệ tài sản của họ tương đối hiệu quả, trong bối cảnh nhiều tỷ phú khác ở Trung Quốc chứng kiến tài sản lao dốc sau khi Bắc Kinh mạnh tay siết quản lý lĩnh vực bất động sản.

“Nhiều trùm bất động sản Trung Quốc khác có lẽ đang ganh tị”, ông Brock Silvers, giám đốc điều hành tại quỹ đầu tư Kaiyuan Capital nhận xét. “Quyết định tránh xa những bất ổn ngày càng gia tăng ở Trung Quốc của vợ chồng bà Zhang, ông Pan hoàn toàn có thể đoán trước được”.

Cặp vợ chồng tỷ phú hiện tích cực tham gia các hoạt động tại Mỹ. Họ thường được chụp ảnh tham dự các sự kiện xã hội và thể thao nổi tiếng. Cả hai đều là nghiên cứu sinh cao cấp tại Đại học Harvard, bà Zhang là thành viên ban cố vấn toàn cầu của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR). Họ cũng là những nhà từ thiện nổi tiếng ở Trung Quốc - một điều ngày càng quan trọng với các tỷ phú nếu họ muốn có mối quan hệ hòa hảo với chính quyền.

Ngược lại, những người đồng hương của họ ở quê nhà đang chứng kiến tài sản giảm mạnh. Người sáng lập Tập đoàn China Evergrande, ông Hui Ka Yan (Hứa Gia Ân), đã mất hơn 30 tỷ USD kể từ năm 2020 và buộc phải bỏ tiền túi để hỗ trợ hoạt động của công ty. Trong khi đó, tỷ phú Sun Hongbin của Sunac China Holdings Ltd. đang cố gắng tìm kiếm một thỏa thuận tái cấu trúc sau khi công ty vỡ nợ thanh toán trái phiếu bằng đồng USD.

Tháng trước, Chính phủ Trung Quốc đã công bố một gói giải cứu với một loạt giải pháp nhằm hỗ trợ các công ty phát triển bất động sản, tuy nhiên những biện pháp này được đánh giá chỉ “giải cứu” ở mức độ nhẹ.

Dù có chiến lược chuẩn bị từ trước, vợ chồng bà Zhang và ông Pan cũng không hoàn toàn "miễn nhiễm" ảnh hưởng từ chiến dịch siết quản lý của Bắc Kinh. Năm ngoái, Blackstone Inc. đã quyết định không tiến hành thương vụ mua lại Soho với giá 3 tỷ USD sau khi Bắc Kinh nói rằng giao dịch này không được hoan nghênh và có thể ảnh hưởng đến các giao dịch trong tương lai của Blackstone ở nước này, theo nguồn thạo tin của Bloomberg.

Giá cổ phiếu Soho đã giảm 23% từ đầu năm đến nay và giảm gần 90% so với mức đỉnh năm 2007.

Điều đã giúp “cứu” tài sản của họ là quyết định niêm yết Soho trên sàn chứng khoán Hồng Kông vào năm 2007 chứ không phải ở Trung Quốc đại lục, 4 nguồn tin thân cận với sự việc của Bloomberg cho biết. Goldman Sachs Group Inc., công ty nơi bà Zhang làm việc ở London (Anh) sau khi lấy bằng thạc sĩ Đại học Cambridge, là công ty xử lý thương vụ niêm yết này.

Không giống như Trung Quốc đại lục, nơi công dân chỉ được phép đầu tư ra nước ngoài một mức nhất định mỗi năm, ở Hồng Kông, người dân được phép tự do chuyển tiền và mua tài sản ở nước ngoài. Theo nguồn tin, phần lớn các khản đầu tư của vợ chồng bà Zhang ra nước ngoài được dùng để mua bất động sản ở Mỹ. Hầu hết các khoản giải ngân nằm trong giai đoạn từ năm 2015 đến 2017, bao gồm cổ tức đặc biệt và lợi nhuận trên vốn. Hai nhà sáng lập Soho được nhận gần 1,8 tỷ USD cổ tức và lợi nhuận trên vốn và dùng phần lớn để mua bất động sản ở New York.

Công ty quản lý tài sản Seven Valleys hiện quản lý các bất động sản, danh mục cổ phiếu, trái phiếu, vốn đầu tư mạo hiểm, vốn cổ phần tư nhân… Công ty này hiện nắm giữ 20% cổ phần tòa nhà GM Building, nơi đặt cửa hàng hàng đầu của hãng công nghệ Apple tại Manhattan. Tòa nhà này trị giá khoảng 3,2 tỷ USD, một trong những tòa tháp văn phòng giá trị nhất tại Mỹ. Ngoài ra, năm 2011, công ty cũng mua 49% cổ phần tòa nhà Park Avenue Plaza, nơi đặt trụ sở sở của nhiều công ty như Morgan Stanley.

Ngoài hoạt động đầu tư, vợ chồng tỷ phú Trung Quốc cũng dành nhiều thời gian cho hoạt động từ thiện, bao gồm tài trợ cho quỹ học bổng dành cho sinh viên Trung Quốc tại Đại học Harvard và Đại học Yale từ năm 2014. Họ cũng tài trợ cho các chương trình giáo dục tại tỉnh Cam Túc - quê nhà của ông Pan.