“Chốt” phương án trình Quốc hội về lấy phiếu tín nhiệm

Chiều 6/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn.

Theo dự thảo nghị quyết, Quốc hội thực hiện lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch nước, Phó chủ tịch nước; Chủ tịch Quốc hội, các phó chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, chủ nhiệm các ủy ban của Quốc hội, các thành viên khác của Ủy ban thường vụ Quốc hội; Thủ tướng Chính phủ, các phó thủ tướng Chính phủ, các thành viên khác của Chính phủ; Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng kiểm toán nhà nước (tổng số 49 người).

Hội đồng nhân dân thực hiện lấy phiếu tín nhiệm đối với chủ tịch, phó chủ tịch, uỷ viên thường trực hội đồng nhân dân, trưởng các ban của hội đồng nhân dân; chủ tịch, phó Chủ tịch và các ủy viên của ủy ban nhân dân.

Việc tổ chức lấy phiếu tín nhiệm được tiến hành định kỳ tại kỳ họp đầu tiên mỗi năm kể từ năm thứ hai của nhiệm kỳ bằng hình thức bỏ phiếu kín tại phiên họp toàn thể. Trên phiếu thể hiện tên, chức vụ của người được lấy phiếu tín nhiệm, các mức độ tín nhiệm: “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm trung bình”, “tín nhiệm thấp” và “chưa có ý kiến”. Người có quá nửa tổng số đại biểu đánh giá mức “tín nhiệm thấp” có quyền xin từ chức .

Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ đề nghị Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm khi người được lấy phiếu tín nhiệm có trên hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội đánh giá “tín nhiệm thấp”; người được lấy phiếu tín nhiệm 2 năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội đánh giá “tín nhiệm thấp”.

Ngoài ra, theo luật hiện hành, Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng có thể trình Quốc hội việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn khi có kiến nghị của ít nhất 20% tổng số đại biểu Quốc hội hoặc khi có kiến nghị của Hội đồng dân tộc, ủy ban của Quốc hội.

Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm bằng cách bỏ phiếu kín. Trên phiếu thể hiện hai mức độ "tín nhiệm" và "không tín nhiệm".

Cũng theo dự thảo nghị quyết, thường trực hội đồng nhân dân trình hội đồng nhân dân bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do hội đồng nhân dân bầu khi có yêu cầu của ít nhất một phần ba tổng số đại biểu hội đồng nhân dân; khi có kiến nghị của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp; khi người được lấy phiếu tín nhiệm có trên hai phần ba tổng số đại biểu hội đồng nhân dân đánh giá “tín nhiệm thấp” hoặc khi người được lấy phiếu tín nhiệm 2 năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu hội đồng nhân dân đánh giá “tín nhiệm thấp”.

Ở quy trình bỏ phiếu, trước khi Quốc hội thảo luận, người bị bỏ phiếu tín nhiệm có quyền trình bày ý kiến của mình trước Quốc hội.

Trong trường hợp cần thiết, đại biểu Quốc hội thảo luận tại đoàn đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội có thể họp với các trưởng đoàn để trao đổi về các vấn đề có liên quan và Ủy ban thường vụ Quốc hội báo cáo trước Quốc hội kết quả thảo luận tại đoàn đại biểu Quốc hội.

Nếu người bị bỏ phiếu tín nhiệm có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội hay hội đồng nhân dân  không tín nhiệm thì cơ quan hoặc người có thẩm quyền giới thiệu để Quốc hội, hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn việc bổ nhiệm có trách nhiệm trình Quốc hội xem xét, quyết định việc miễn nhiệm hoặc phê chuẩn việc miễn nhiệm đối với người đó.

Các ý kiến thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội về cơ bản cũng nhất trí với dự thảo nghị quyết, không còn nhiều khác biệt như tại phiên họp trước.

Như vậy, nếu được Quốc hội thông qua vào kỳ họp cuối năm nay, việc lấy phiếu tín nhiệm sẽ được tiến hành từ 2013.