Tesla bắt tay Ford và GM: Bước ngoặt đối với ngành công nghiệp xe điện thế giới
Các chủ sở hữu Tesla từ lâu đã được hưởng chế độ sạc khi ở xa nhà tại các trạm supercharger của công ty, mạng lưới sạc lớn nhất ở Bắc Mỹ cho đến nay. Nhưng ngành công nghiệp sạc nói chung đã bị phân mảnh và những người là chủ sở hữu của các loại xe không phải của Tesla không hề dễ dàng như vậy.
Cái bắt tay bước ngoặt
Tháng trước, Ford thông báo rằng họ đã đạt được thỏa thuận với Tesla cho phép xe điện của Ford sử dụng trạm sạc của Tesla bằng bộ chuyển đổi. Bắt đầu từ năm 2025, hãng sẽ biến công nghệ sạc của Tesla thành tiêu chuẩn trên xe điện của chính mình. Đó là một sự hợp tác đáng ngạc nhiên giữa các đối thủ trong ngành xe điện. Vào thứ Năm tuần qua, General Motors tiếp tục cho biết họ đã đạt được một thỏa thuận gần như giống hệt với Tesla.
Vậy tại sao Ford và GM lại hợp tác với Tesla, một công ty từ lâu đã bị các nhà đầu tư coi là mối đe dọa đối với các nhà sản xuất ô tô lâu đời?
Bộ supercharger của Tesla sử dụng thiết kế phích cắm độc quyền, được gọi là Tiêu chuẩn sạc Bắc Mỹ, hay NACS, không hoạt động với các xe điện không phải của Tesla. Hầu hết các xe điện và trạm sạc khác ở Mỹ đều sử dụng tiêu chuẩn phích cắm Hệ thống sạc kết hợp (CCS) thuộc phạm vi công cộng.
Hiện tại, xe điện Tesla có thể sử dụng bộ sạc CCS với bộ chuyển đổi, nhưng chỉ Tesla mới có thể sử dụng bộ sạc NACS.
Điều đó có nghĩa là trong khi chủ sở hữu Tesla có quyền truy cập vào các trạm sạc nhanh đáng tin cậy và phong phú của công ty, thì những người lái xe EV không phải Tesla sử dụng CCS đã phải đối mặt với một mớ hỗn độn mạng và thiết bị sạc thường không đáng tin cậy.
Những thiếu sót của CCS ngày càng trở thành mối lo ngại đối với các nhà sản xuất ô tô Detroit khi họ tăng cường sản xuất xe điện với hy vọng bán được các mẫu xe điện của mình cho đại chúng.
Trong một nghiên cứu vào năm ngoái, các nhà nghiên cứu tại Đại học California ở Berkeley đã kiểm tra 675 bộ sạc nhanh CCS ở khu vực Vịnh San Francisco và phát hiện ra rằng gần một phần tư trong số chúng không hoạt động.
Một nghiên cứu vào tháng 8 năm 2022 của JD Power đã tìm thấy kết quả tương tự đối với bộ sạc CCS ở các vùng khác của đất nước. Đáng chú ý, nó cũng cho thấy mạng sạc của Tesla đáng tin cậy hơn nhiều.
Ban đầu, Tesla xây dựng mạng supercharger để khắc phục những lo ngại của người mua tiềm năng về việc sạc pin khi đi trên đường. Mức độ và độ tin cậy của mạng sạc nhanh là một thành phần quan trọng trong nỗ lực bán hàng ban đầu của công ty cho những khách hàng lo lắng về việc sử dụng điện. Kể từ đó, đây là một thành phần quan trọng trong thành công của công ty tại Mỹ.
Ngược lại, độ tin cậy kém và ít xuất sắc của mạng CCS là một thách thức đối với Ford và GM (và các nhà sản xuất ô tô khác) khi họ đặt mục tiêu tăng doanh số bán xe điện của riêng mình.
Những người mua tiềm năng của Ford hoặc GM EV có thể thích những gì họ trải nghiệm khi lái thử, nhưng không có mạng lưới sạc đáng tin cậy, cả hai đều gặp bất lợi. Do đó, những giao dịch mới này sẽ đi một chặng đường dài hướng tới việc san bằng sân chơi tính phí.
Một lý do khác để ưu tiên tiêu chuẩn NACS của Tesla hơn CCS đó là phích cắm của Tesla nhỏ hơn và nhẹ hơn đáng kể so với phích cắm sạc nhanh CCS, có thể gây cồng kềnh cho người lái xe lớn tuổi hoặc khuyết tật sử dụng.
Với việc cả Ford và GM đều mong muốn giành được những khách hàng mới sử dụng xe điện, việc cải thiện khả năng sạc rõ ràng là một ưu tiên cao.
Bài toán tiết kiệm chi phí
Đối với các nhà sản xuất ô tô như Ford và GM đang đặt cược hàng tỷ USD vào sự chuyển đổi lớn sang xe điện, các vấn đề về độ tin cậy với bộ sạc CCS được coi là rào cản tiềm ẩn đối với việc áp dụng rộng rãi hơn. GM cho biết vào năm 2021 họ có kế hoạch chi 750 triệu USD để cải thiện cơ sở hạ tầng sạc EV ở Mỹ và Canada.
Nhưng sau đó Tesla đã mở ra tiêu chuẩn NACS vào tháng 11 năm ngoái, công bố các thông số kỹ thuật và mời các nhà khai thác mạng sạc cũng như các nhà sản xuất ô tô khác sử dụng thiết kế phích cắm của mình.
Đối với cả Ford và GM, sự thay đổi đó mang đến một con đường tắt về khả năng tiết kiệm chi phí đầu tư rất lớn.
“Chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi có thể tiết kiệm tới 400 triệu USD trong 3/4 số tiền ban đầu mà chúng tôi đã phân bổ cho việc này, bởi vì chúng tôi đã có thể làm điều đó nhanh hơn và hiệu quả hơn”, CEO Barra của GM cho biết sau khi công bố thương vụ Tesla.
Đối với Giám đốc điều hành Ford, Jim Farley, những thỏa thuận này cũng báo hiệu những gì ông coi là một kỷ nguyên hợp tác mới giữa các nhà sản xuất ô tô vượt ra ngoài các thành phần riêng lẻ.
“Chúng tôi đã làm việc với các nhà sản xuất ô tô khác về hộp số và động cơ mà không ai chú ý đến trong thế giới ICE”, ông Farley cho biết tại một hội nghị vào ngày 31 tháng 5. “Bây giờ, nó sẽ tập trung nhiều hơn vào khía cạnh công nghệ. Tôi nghĩ đó là một trong những động lực mới thú vị nhất”.
Tesla được gì?
Vậy Tesla đã được gì từ thỏa thuận để cho các đối thủ sử dụng mạng sạc ưu việt của mình? Người dẫn đầu thế giới EV chắc chắn sẽ được hưởng doanh thu tăng thêm mà nó nhận được từ các chủ sở hữu Ford và GM EV mỗi khi họ sạc tại trạm supercharger.
Tesla cũng sẽ nhận được sự chứng thực ngầm về công nghệ của mình bởi các đối thủ lâu đời và có khả năng sẽ tìm kiếm một phần trong các khoản trợ cấp sạc EV công khai được cung cấp theo Luật Cơ sở hạ tầng Lưỡng đảng của Mỹ vào năm ngoái.
Nhưng các thỏa thuận không có nghĩa là Tesla sẽ giành được độc quyền về sạc công cộng ở Mỹ, ngay cả khi tất cả các nhà sản xuất ô tô cuối cùng đều áp dụng tiêu chuẩn NACS.
Quyết định công khai tiêu chuẩn NACS của gã khổng lồ EV có nghĩa là các nhà khai thác mạng sạc đối thủ cũng được tự do bổ sung bộ sạc có phích cắm NACS và họ gần như chắc chắn sẽ làm như vậy.
Trên thực tế, những người chơi chính đã phản ứng sau các thỏa thuận của Ford và GM. Gã khổng lồ thiết bị điện Thụy Sĩ ABB, nhà sản xuất bộ sạc EV thương mại hàng đầu, cho biết cuối tuần qua rằng họ sẽ sớm cung cấp phích cắm NACS dưới dạng tùy chọn trên các sản phẩm của mình. FreeWire Technologies, một công ty khởi nghiệp xây dựng bộ sạc nhanh có trụ sở tại California, đã công bố các kế hoạch tương tự sau thỏa thuận của Ford với Tesla vào tháng trước.
Trước các phản ứng từ thị trường, Rebecca Tinucci, giám đốc cấp cao về cơ sở hạ tầng sạc của Tesla, cho biết: “Nhiệm vụ của chúng tôi là đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của thế giới sang năng lượng bền vững. Cung cấp cho mọi chủ sở hữu EV quyền truy cập vào tính năng sạc phổ biến và đáng tin cậy là nền tảng của sứ mệnh đó”.
