Tiềm năng của pin thể rắn giúp Trung Quốc thu hút nhà đầu tư

Vào đầu tháng 4, IM Motors, công ty con của SAIC Motor, đã công bố "pin thể rắn sạc cực nhanh gần như 900V", gây ra cơn sốt đầu cơ trên thị trường thứ cấp (thị trường phụ). Tuy nhiên, xu hướng này nhanh chóng bị công chúng hoài nghi và chỉ trích. Nhiều người bác bỏ công bố của IM Motors và cho rằng đây chỉ là chiêu trò tiếp thị, theo Kr Asia.

Trái ngược với tính chất đầu cơ của thị trường thứ cấp, thị trường sơ cấp đặt cược dài hạn vào pin thể rắn, tạo nên làn sóng đầu tư mới. Kể từ tháng 3, một số công ty công nghệ pin thể rắn nội địa Trung bao gồm: GTC-Power, Ronggu New Materials, Yihua New Energy, Xingkeyuan và CASOL đã huy động thành công các vòng tài trợ mới. Một số tổ chức đầu tư nổi tiếng như Hillhouse Capital, HongShan, Oriental Fortune Capital và Innoangel Fund đang tích cực đầu tư vào lĩnh vực này.

Chuyên gia Shao Jiayu của Six Sigma Capital nhận định chất xúc tác thúc đẩy làn sóng đầu tư xuất phát từ thông báo gần đây của CATL - nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới, tại Hội chợ pin quốc tế Trung Quốc (CIBF) về mục tiêu tự chủ sản xuất pin thể rắn vào năm 2027.

"Khi công ty đầu ngành tuyên bố pin thể rắn là tương lai cùng mốc thời gian rõ ràng, các tổ chức đầu tư mạo hiểm đương nhiên sẽ tin tưởng và xuống tiền".

NIỀM TIN VÀO PIN THỂ RẮN

Pin thể rắn sở hữu những ưu điểm vượt trội so với pin lỏng thông thường hiện nay về mật độ năng lượng, độ an toàn, tốc độ sạc và tuổi thọ chu kỳ. Tiềm năng của chúng lớn đến mức người ta thường nói trong ngành rằng ngày pin thể rắn trở nên phổ biến cũng là ngày ô tô chạy bằng nhiên liệu "tuyệt chủng". Do đó, những tiến bộ công nghệ trong pin thể rắn luôn là tâm điểm sự chú ý và dễ dàng trở thành chủ đề đầu cơ trên thị trường.

Tuy nhiên, những phát triển gần đây trong ngành công nghiệp pin thể rắn cho thấy những thay đổi vượt ra ngoài suy đoán của thị trường thứ cấp. Các nhà sản xuất bắt đầu công bố lịch trình sản xuất hàng loạt và chi tiết cho pin thể rắn. Tập đoàn GAC là công ty trong nước đầu tiên cung cấp tiến trình sản xuất hàng loạt rõ ràng cho pin thể rắn. Vào ngày 12/4, hãng thông báo sẽ sản xuất pin hàng loạt vào năm 2026 và áp dụng trước cho một vài mẫu xe Hyper.

CATL nối gót GAC không lâu sau đó. Ngày 28/4, ông Wu Kai, nhà khoa học trưởng của CATL, tuyên bố tại CIBF 2024 rằng công ty đặt mục tiêu sản xuất pin thể rắn quy mô nhỏ hoàn toàn vào năm 2027. Ông nói thêm dựa trên thang điểm từ 1 đến 9 cho sự trưởng thành về công nghệ và sản xuất, sự phát triển pin thể rắn của CATL được đánh giá khoảng 4, kỳ vọng đạt 7 hoặc 8 vào năm 2027.

Vào ngày 17/5, công ty Gotion High-tech đã phát hành pin Jinshi, sử dụng công nghệ pin thể rắn hoàn toàn. Ông Pan Ruijun, kỹ sư trưởng dự án chia sẻ Gotion có kế hoạch tiến hành thử nghiệm xe quy mô nhỏ đối với pin thể rắn hoàn toàn vào năm 2027. Nếu thử nghiệm diễn ra suôn sẻ, dự kiến năm 2030 sẽ tiến hành sản xuất hàng loạt khi chuỗi công nghiệp dần thiết lập.

ĐẨY NHANH TIẾN ĐỘ SẢN XUẤT

Một chuyên gia đứng đầu R&D (nghiên cứu và phát triển) pin thể rắn tại nhà máy pin lithium cho rằng một số công ty Nhật Bản và Hàn Quốc đến nay đã đi trước trong việc phát triển pin thể rắn. Tại Triển lãm ô tô Bắc Kinh 2024, một số nhà sản xuất ô tô Nhật Bản công bố kế hoạch sản xuất hàng loạt pin thể rắn vào năm 2026, khiến Trung Quốc phải đẩy nhanh nỗ lực sản xuất nội đại. Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc đang lên kế hoạch cho chính sách công nghiệp đối với pin thể rắn, cung cấp hàng chục tỷ nhân dân tệ hỗ trợ đầu tư cho nhiều công ty.

"Tôi tin rằng với nguồn tài trợ khổng lồ cùng sự hỗ trợ và dòng vốn bên ngoài, chúng tôi có thể đẩy nhanh việc phát triển pin thể rắn hoàn toàn ở Trung Quốc. Đạt mức sản xuất hàng loạt vào năm 2030 là ước tính thận trọng", vị chuyên gia giấu tên nhận định. 

Động lực này được tạo ra bởi các nhà sản xuất hàng đầu, thúc đẩy nhu cầu về chất điện phân rắn, cực âm và cực dương trên toàn chuỗi cung ứng. Chỉ trong tháng 3, bốn dự án chuỗi cung ứng pin thể rắn đã hoàn thành vòng tài trợ mới, đánh dấu đợt bùng nổ đầu tư tiếp theo.

THÁCH THỨC VỚI CÔNG NGHIỆP HÓA

Sự tăng tốc của những gã khổng lồ cùng nhiều chính sách hỗ trợ sẽ thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp pin thể rắn. Tuy nhiên, thời gian chính xác hướng tới sản xuất hàng loạt vẫn chưa thể khẳng định bởi sản xuất pin thể rắn nhỏ trong phòng thí nghiệm không khó. 

Vào những năm 1990, Phòng thí nghiệm quốc gia Oak Ridge tại Hoa Kỳ đã phát hiện ra chất điện phân rắn phù hợp trong phòng thí nghiệm và pin màng mỏng dựa trên chất điện phân này đạt mật độ năng lượng vượt quá 700 Wh/kg, gấp 2,5 lần so với pin lithium lỏng hiện tại.

Tuy nhiên việc chuyển đổi pin thể rắn từ phòng thí nghiệm sang công nghiệp hóa đặt ra nhiều thách thức kỹ thuật đáng kể. Toyota, công ty nắm giữ nhiều bằng sáng chế toàn cầu nhất trong lĩnh vực pin thể rắn, đã thử nghiệm hàng chục nghìn chất điện phân trong 30 năm qua. Và hiện tại, công ty vẫn chưa thể sản xuất hàng loạt.

Một nhà đầu tư về lĩnh vực pin lithium cho biết để pin thể rắn được thương mại hóa, chúng cần đáp ứng 6 tiêu chí bao gồm: an toàn, mật độ năng lượng, tuổi thọ chu kỳ, tốc độ sạc, khả năng chịu nhiệt và kiểm soát hệ thống quản lý pin (BMS). Giáo sư, học giả Ouyang Minggao cũng chỉ ra rằng "việc công nghiệp hóa pin thể rắn hoàn toàn vẫn phải đối mặt với loạt thách thức khoa học cần được giải quyết, bao gồm vật liệu chính, giao diện, điện cực tổng hợp và pin đơn".

"Thực tế pin thể rắn xuất hiện vào những năm 1990, chúng không được sản xuất hàng loạt trong 30 năm bởi những khó khăn chưa có lời giải trong lĩnh vực này", nhà đầu tư nói. "Mặc dù tốc độ phát triển đang được đẩy mạnh nhưng vẫn còn lâu khá lâu nữa mới có thể ứng dụng trong thương mại quy mô lớn". Theo quan điểm của ông, đối với những người có nguồn vốn dồi dào, việc đầu tư rộng rãi vào chuỗi cung ứng pin thể rắn là điều dễ hiểu. Xét về tiến bộ công nghệ và công nghiệp hóa, pin thể rắn vẫn chưa đạt đến điểm đột phá và không thể thành công trong ngắn hạn.

Nói cách khác, các dự án pin thể rắn vẫn nên được coi là khoản đầu tư mạo hiểm. Tuy nhiên, đứng trước xu hướng đầu tư vào pin thể rắn, rất ít tổ chức bỏ lỡ cơ hội đặt cược vào những kế hoạch tiếp theo của CATL.

Theo thống kê chưa đầy đủ của Hangbang Investment, có 22 sự kiện tài chính trong lĩnh vực pin thể rắn được tổ chức trong năm 2022 và 2023. Một số công ty hàng đầu trong lĩnh vực như Qingtao Energy, WeLion New Energy và ProLogium Technology, trở thành kỳ lân với mức định giá vượt quá 10 tỷ nhân dân tệ.

Đáng chú ý, công nghiệp hóa pin thể rắn không chỉ liên quan đến sự cạnh tranh giữa doanh nghiệp mà còn giữa các quốc gia. Hàn Quốc có kế hoạch đầu tư 3.066 nghìn tỷ Won giai đoạn 2023-2028 để sớm thương mại hóa pin thể rắn và pin lithium kim loại.