Hôm nay đã có dấu hiệu của sự đổ vỡ về tâm lý khi dao động tăng vọt. Những thay đổi về tâm lý là khó đoán định nhất. Chỉ mới hôm qua thôi, thị trường còn có vẻ bình tĩnh, nhưng sức ép của các khoản lỗ có thể thay đổi tất cả.

Thị trường đã phá vỡ mức dao động hẹp trong bối cảnh thanh khoản thấp – những dấu hiệu được kỳ vọng có thể là một đáy. Như vậy thị trường đã chuyển biến theo kịch bản xấu. Một đợt bán mới đã xuất hiện khi sức chịu đựng lỗ bắt đầu đạt giới hạn theo từng lớp nhà đầu tư. Sức ép trên danh mục là khác nhau nên không thể nào trông chờ một sự đồng thuận giữ chặt cổ phiếu được. Khi thị trường yếu và trong một xu thế giảm, tâm lý người cầm cổ bao giờ cũng kém hơn người cầm tiền.

Không có gì là vô lý trong các diễn biến thị trường, chỉ là nhà đầu tư có chấp nhận thực tế thị trường hay không mà thôi. Một xu thế giảm đã định hình, một nhịp nghỉ dễ lầm tưởng là đáy và cơ hội kiếm lợi nhuận là cực thấp trong bối cảnh rủi ro quá cao. Chỉ riêng tương quan rủi ro/lợi nhuận không đạt yêu cầu cũng đã đủ để hạn chế nắm giữ cổ phiếu, chứ chưa nói đến đầu tư lớn hay “tất tay”. 

Lối đánh mạo hiểm có thể thắng lợi trong thời điểm nào đó, với một vài cổ phiếu nào đó, nhưng trong một quãng đường dài, luôn đem lại rủi ro cực cao cho phần vốn. Phần thưởng trong các phi vụ nhất thời luôn đem lại cảm giác dễ chịu và tự hào, cảm giác chiến thắng thị trường, nhưng rất ít các giao dịch đó phân định được rạch ròi yếu tố thắng lợi là trên cơ sở may mắn, hay kỷ luật và phương pháp đúng. 

Thị trường luôn có tính hai mặt. Những phiên giảm như hôm nay là sự đau khổ của người cầm cổ, nhưng lại là niềm vui của người cầm tiền. Ngược lại, người cầm tiền hẳn đã phải chịu đựng những bứt rứt trong những phiên giật tăng, hay những lời tung hê thỏa mãn khi cổ phiếu được đầu cơ giá lên. 

Hôm nay có thể thấy rất dễ là người bán mất kiên nhẫn, hạ giá để tìm kiếm thanh khoản. Tuy nhiên mức thanh khoản lại không tăng bao nhiêu, chứng tỏ đánh giá rủi ro của người cầm tiền vẫn còn rất cao. Nếu nhìn vào những phiên biến động tương tự trước đây, giá rơi sâu là có cầu, thậm chí đẩy hồi. Hôm nay thì không.

Vốn nội thuần tăng khoảng 3%, đạt 1.358 tỷ. Kể cả khi tính đến mức giảm giá thì lượng tiền nói trên vẫn là rất nhỏ. Cổ phiếu đồng loạt đóng cửa tại giá Low. Người cầm cổ chủ động tìm kiếm thanh khoản là một chuyện, còn người cầm tiền có chấp nhận hay không là chuyện khác. Bỏ đồng vốn vào thị trường luôn đi kèm bài toán rủi ro. Người cầm tiền cảm thấy rủi ro cao thì sẽ mua ít, đặt giá thấp, thậm chí là không mua vội. Sự kiên nhẫn là có thừa đối với người giữ tiền, vì nếu một xu thế tăng thực sự diễn ra, cơ hội là vô khối.

Ôm tiền chờ đợi.