Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Đảng Cộng hòa giành được Hạ viện
Dù không tạo được một “làn sóng đỏ” như kỳ vọng, Đảng Cộng hòa - với chiến thắng ở Hạ viện - có thêm quyền lực để tác động tới chương trình nghị sự của Tổng thống Mỹ Joe Biden...
Theo dự báo của hãng tin CNN, ứng viên Cộng hòa Mike Garcia giành được ghế Hạ viện tại khu vực bầu cử thứ 27 bang California, theo đó giúp Đảng Cộng hòa giành được 218 ghế - số ghế tổi thiểu cần thiết để kiểm soát Hạ viện. Trong khi đó, Đảng Dân chủ hiện có 208 ghế tại viện này.
Dù không tạo ra một “làn sóng đỏ” - màu sắc biểu tượng của Đảng Cộng hòa - trong cuộc bầu cử như kỳ vọng, chiến thắng này sẽ giúp Đảng Cộng hòa có thêm quyền lực để tác động tới chương trình nghị sự của Tổng thống Mỹ Joe Biden và khả năng cao sẽ khiến Chính phủ của ông phải đối mặt với nhiều cuộc điều tra.
Chiến thắng này cũng chấm dứt nhiệm kỳ Chủ tịch Hạ viện thứ hai của nghị sĩ Dân chủ Nancy Pelosi vào tháng 1/2023. Vị trí của bà nhiều khả năng được thay thế bởi ông Kevin McCarthy - người được đảng Cộng hòa chọn làm lãnh đạo đảng tại Hạ viện hôm 15/11.
"Đảng Cộng hòa đã chính thức giành được Hạ viện. Người dân Mỹ đã sẵn sàng cho hướng đi mới và phe Cộng hòa ở Hạ viện đã sẵn sàng hành động”, ông McCarthy viết trên Twitter.
Hạ viện dự kiến bầu chủ tịch vào ngày 3/1. Đây là vị trí quan trọng thứ ba sau tổng thống và phó tổng thống. Ông McCarthy cần giành được ít nhất 218 phiếu để trở thành chủ tịch Hạ viện.
Trong một thông cáo từ Nhà Trắng ngày 16/11, Tổng thống Biden đã chúc mừng đảng Cộng hòa và cho biết ông sẵn sàng hợp tác hành động vì người dân Mỹ.
"Người dân Mỹ muốn chúng ta giải quyết các vấn đề cho họ. Tôi sẽ làm việc với bất cứ ai, dù là Đảng Cộng hòa hay Dân chủ, sẵn lòng làm việc với tôi để mang lại kết quả cho họ”, ông Biden nói. “Cuộc bầu cử tuần trước đã chứng minh sức mạnh và sức chống chịu của nền dân chủ Mỹ. Có thể khẳng định một điều rằng, ở Mỹ, ý chí của người dân sẽ thắng thế”.
Tuy cách biệt số ghế của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện so với Dân chủ thấp hơn so với kỳ vọng ban đầu, một số nhà phân tích cho rằng chiến thắng này vẫn thể hiện sự trở lại của hệ tư tưởng kiểu Donald Trump và sự chia rẽ trên chính trường Mỹ. Tối ngày 15/11, ông Trump tuyên bố sẽ tranh cử tổng thống vào năm 2024.
Trong khi đó, ở Thượng viện, CNN trước đó dự báo Đảng Dân chủ giành chiến thắng với tổng số ghế 50, so với 49 ghế của Đảng Cộng hòa. Đảng Dân chủ chỉ cần 50 ghế để kiểm soát Thượng viện do Phó tổng thống Kamala Harris đóng vai trò Chủ tịch Thượng viện và có thể bỏ lá phiếu quyết định trong trường hợp tỷ lệ phiếu giữa hai bên là 50-50.
Hiện vẫn còn bang Georgia chưa có kết quả bầu cử do phải tổ chức thêm một vòng bầu cử phụ. Kết quả tại bang này sẽ quyết định cách biệt số ghế ở Thượng viện của Đảng Dân chủ so với Đảng Cộng hòa.
Việc Đảng Dân chủ kiểm soát Thượng viện được xem là một động lực lớn trong hai năm cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden. Đảng Dân chủ sẽ có khả năng xác nhận các đề xuất về tư pháp của ông Biden, bác bỏ các dự luật đã được Hạ viện thông qua và có thể xây dựng chương trình nghị sự của riêng mình.
