Apple và năm 2025 đầy sóng gió

2025 đang trở thành năm “ác mộng” đối với Apple khi giá cổ phiếu công ty giảm 19% sáu tháng qua, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) điều tra vấn đề độc quyền và công ty tiếp tục đối đầu cuộc chiến pháp lý với Epic Games do liên quan đến chính sách mua hàng App Store, theo Yahoo Finance.

Trí tuệ nhân tạo – lĩnh vực đang định hình tương lai công nghệ - cũng là nơi Apple tụt lại phía sau. Phiên bản nâng cấp Siri đã trì hoãn tới cuối năm, trong khi Google và Samsung tung ra hàng loạt sản phẩm AI tiên tiến. Gần đây, cựu Giám đốc thiết kế Jony Ive tuyên bố hợp tác cùng Sam Altman và OpenAI để phát triển thiết bị công nghệ tiêu dùng mới.

Ngoài ra, Tổng thống Donald Trump bất ngờ cảnh báo: nếu Apple không chuyển dây chuyền sản xuất iPhone về Hoa Kỳ, hãng sẽ phải chịu mức thuế nhập khẩu 25%.

ĐE DỌA ĐÁNH THUẾ IPHONE

Trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Trump tuyên bố: “Tôi đã nói rõ với ông Tim Cook rằng iPhone bán tại Hoa Kỳ phải được sản xuất tại Hoa Kỳ, không phải ở Ấn Độ hay bất kỳ nơi nào khác. Nếu không, Apple sẽ phải chịu mức thuế ít nhất 25%”.

Trước đây Apple từng tránh nhiều đòn thuế quan trong cuộc chiến thương mại Hoa Kỳ - Trung Quốc bằng cách chuyển sản xuất sang Ấn Độ và Việt Nam. Theo ước tính trong báo cáo tài chính quý II, cho đến hiện tại, hãng đang chịu thiệt hại lên đến 900 triệu USD do thuế quan.

Nếu buộc phải xây dựng nhà máy sản xuất iPhone tại Hoa Kỳ, Apple không chỉ gặp rào cản kỹ thuật, chi phí mà còn phải đối mặt với nguy cơ đội giá sản phẩm. Theo Morgan Stanley, một chiếc iPhone lắp ráp tại Hoa Kỳ có thể đắt hơn 35% so với sản phẩm sản xuất ở Trung Quốc hoặc Ấn Độ, khiến giá iPhone 16 Pro có thể tăng từ 999 USD lên khoảng 1.350 USD.

Trong khi đó, nếu Apple chấp nhận mức thuế 25%, công ty chỉ cần tăng giá iPhone toàn cầu thêm 4-6% là có thể bù đắp chi phí, theo nhà phân tích Erik Woodring.

“Việc sản xuất iPhone ở Hoa Kỳ là điều cực kỳ khó khăn”, chuyên gia Bob O’Donnell từ TECHnalysis Research nhận định. “Ngay cả khi nỗ lực thực hiện, đó cũng là quá trình kéo dài 5-10 năm và cuối cùng vẫn do robot đảm nhận, chứ không tạo ra nhiều việc làm như mong đợi”.

TRÍ TUỆ NHÂN TẠO VÀ BÀI TOÁN NHÂN SỰ

Dù những tuyên bố từ ông Trump là tạm thời và có thể thay đổi theo thời gian, nhưng mối lo ngại lớn hơn cả với Apple là sự tụt hậu trong cuộc đua AI.

Apple ra mắt nền tảng “Apple Intelligence” vào tháng 10/2024 – chậm hơn nhiều so với Google, Microsoft và các đối thủ. Thêm vào đó, hãng tiếp tục trì hoãn Siri phiên bản mới.

Mối lo càng lớn hơn khi ông Jony Ive – kiến trúc sư thiết kế huyền thoại của Apple – bắt tay cùng CEO Altman để phát triển thiết bị AI tiêu dùng mới. Theo chuyên gia Gene Munster từ Deepwater Asset Management, đây là tín hiệu cho thấy “có những nhà đầu tư lớn đang đặt cược vào cuộc chuyển đổi sâu rộng trong cách con người sử dụng công nghệ” – và Apple đang chật vật theo đuổi.

CUỘC CHIẾN PHÁP LÝ DAI DẲNG

Song song với thách thức về sản phẩm và bối cảnh địa chính trị, Apple còn đối mặt với hàng loạt vụ kiện pháp lý.

Hồi tháng 3/2024, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã khởi kiện Apple vì cáo buộc độc quyền thị trường smartphone. Cụ thể, đơn kiện cho rằng Apple làm khó người dùng iPhone trong việc chuyển sang thiết bị khác, đồng thời áp đặt giới hạn không công bằng đối với nhà phát triển ứng dụng.

Nếu thua kiện, Apple buộc phải mở rộng kho ứng dụng của mình, cho phép người dùng dễ dàng truy cập phần cứng và dịch vụ bên thứ ba – điều có thể khiến toàn bộ mô hình kinh doanh của hãng thay đổi.

Ngoài ra, Apple cũng liên quan đến vụ kiện chống độc quyền nhằm vào Google – nơi DOJ cáo buộc Google duy trì thế độc quyền trong mảng tìm kiếm thông qua thỏa thuận hàng tỷ USD, trong đó có hợp đồng trị giá 20 tỷ USD/năm để Google làm công cụ tìm kiếm mặc định trên thiết bị Apple. Nếu hợp đồng này bị hủy, doanh thu từ dịch vụ của Apple có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Cuối cùng là vụ tranh chấp kéo dài với Epic Games – nhà phát triển Fortnite. Dù tòa từng tuyên bố Apple không vi phạm luật chống độc quyền, hãng vẫn buộc phải cho phép các nhà phát triển dẫn người dùng ra khỏi App Store để thanh toán. Tuy nhiên, theo thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers, Apple không thực hiện đầy đủ yêu cầu mà thay vào đó thu thêm khoản phí mới cho các giao dịch ngoài App Store. Vụ việc hiện đang được yêu cầu điều tra thêm.

Với loạt thách thức từ giá cổ phiếu sụt giảm, chính sách thuế không rõ ràng, thị trường cạnh tranh AI khốc liệt và rắc rối pháp lý chồng chất, năm 2025 có thể trở thành một trong những năm khó khăn nhất của Apple trong hơn một thập kỷ qua.

Người “đứng mũi chịu sào” lúc này không ai khác ngoài CEO Tim Cook. Dù từng đưa công ty vượt qua nhiều khủng hoảng, như đại dịch hay gián đoạn chuỗi cung ứng, nhưng chưa lần nào ông phải đối mặt với “bài kiểm tra khắc nghiệt và toàn diện” như hiện tại.