Buông lỏng quản lý, nhiều cơ sở đào tạo, trung tâm sát hạch lái xe tiềm ẩn tiêu cực

Bộ Giao thông vận tải cho biết thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe được phân cấp tương đối triệt để cho địa phương; đồng thời, thực hiện mạnh mẽ xã hội hóa các cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe, cơ bản đáp ứng nhu cầu học và sát hạch lái xe của xã hội.

Bộ Giao thông vận tải cũng thường xuyên, liên tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe gắn với tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trong đó, tập trung hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, ứng dụng công nghệ thông tin, triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 trong công tác cấp, đổi giấy phép lái xe trên Cổng dịch vụ công Quốc gia.

Việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và quy trình là cơ sở pháp lý để các cơ sở đào tạo lái xe đầu tư, trang bị cơ sở vật chất đáp ứng các điều kiện được chuẩn hóa theo quy định.

Về hệ thống cơ sở đào tạo, trung tâm sát hạch, Bộ Giao thông vận tải cho biết hiện nay, cả nước có 371 cơ sở đào tạo lái xe ô tô phân bố ở 63 tỉnh, thành phố; 154 trung tâm sát hạch lái xe ô tô, phân bố tại 57 tỉnh, thành phố. Hiện còn 6 tỉnh chưa có trung tâm sát hạch lái xe gồm: Lai Châu, Tiền Giang, Trà Vinh, Bạc Liêu, Bắc Kạn và Vĩnh Long.

Về kết quả công tác quản lý cấp, đổi giấy phép lái xe, theo Bộ Giao thông vận tải, đối với giấy phép lái xe quốc gia hiện được quản lý cấp, đổi theo 03 hình thức là người dân đến làm thủ tục trực tiếp hoặc đăng ký sử dụng dịch vụ công mức độ 3 hoặc sử dụng dịch vụ công mức độ 4 đổi giấy phép lái xe quốc gia qua Cổng dịch vụ công Quốc gia.

Đến nay, cả nước đã cấp trên 12,2 triệu giấy phép lái xe ô tô và 51 triệu giấy phép lái xe mô tô. Đối với giấy phép lái xe quốc tế, hiện đã áp dụng dịch vụ công mức độ 4 trong việc cấp giấy phép lái xe quốc tế; đến nay, cả nước đã cấp 38.931 giấy phép lái xe quốc tế, trong đó có 5.711 hồ sơ thực hiện theo hình thức trực tiếp và 33.220 hồ sơ thực hiện qua Cổng dịch vụ công Quốc gia.

Về hệ cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe, hiện đã được tích hợp vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo Quyết định số 06 của Thủ tướng Chính phủ, Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với Cục Cảnh sát giao thông trong việc tra cứu, quản lý vi phạm của người lái xe.

Chỉ rõ bất cập trong quản lý lĩnh vực này, thời gian qua, thông qua công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ và chuyên đề cũng như nắm bắt thông tin từ dư luận xã hội, Bộ Giao thông vận tải luôn xác định đây là lĩnh vực có phạm vi, ảnh hưởng lớn đối với xã hội, tác động đến nhiều đối tượng, có nhiều diễn biến phức tạp trong thực tiễn nhưng một số nơi có hiện tượng buông lỏng trong công tác quản lý, giám sát dẫn đến tiềm ẩn nhiều nguy cơ tiêu cực.

Năm 2023, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định thành lập các Đoàn kiểm tra toàn diện, tổng thể công tác quản lý đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe của các Sở Giao thông vận tải trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, quán triệt quá trình kiểm tra phải tuân thủ nguyên tắc công khai, minh bạch, độc lập, khách quan, nghiêm túc, làm đến đâu xử lý sai phạm nếu có đến đó; các đơn vị phải chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải và pháp luật về kết quả thanh tra, kiểm tra.

Qua kiểm tra nhận thấy có tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, thực hiện của Sở Giao thông vận tải, tiềm ẩn nguy cơ tiêu cực như: việc khai thác dữ liệu DAT (thiết bị giám sát thời gian và quãng đường thực hành lái xe) để quản lý công tác đào tạo còn hạn chế; chưa kiểm tra, giám sát khoá học, kỳ thi cấp chứng chỉ hoặc thực hiện còn hình thức, không đúng thực tế.

Bên cạnh đó, cơ sở đào tạo gửi báo cáo qua phần mềm chậm nhiều ngày, hay xét duyệt thí sinh đạt điều kiện dự sát hạch khi chưa đối chiếu đầy đủ dữ liệu qua hệ thống DAT. Ngoài ra, có hiện tượng thí sinh trao đổi với nhau, sát hạch viên trao đổi với thí sinh trong sát hạch lý thuyết.

Trong thời gian tới, Bộ Giao thông vận tải cho biết sẽ tiếp tục rà soát văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn về đào tạo, sát hạch, cấp giấp phép lái xe cơ giới đường bộ nhằm kịp thời phát hiện những nội dung không còn phù hợp để đề xuất sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế.

Bên cạnh đó, "chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe; rà soát, hoàn thiện các tiêu chuẩn, điều kiện về cơ sở vật chất đối với các cơ sở đào tạo lái xe", Bộ Giao thông vận tải nêu rõ.

Có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, chấm dứt tình trạng cấp giấy phép lái xe cho người nghiện ma túy, người không đủ năng lực, hành vi, sức khỏe; nghiên cứu giải pháp quản lý lái xe sau đào tạo.

Ngoài ra, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác đào tạo, sát hạch, quản lý lái xe theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 19/4/2023; tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.