Cảnh báo tình trạng mua bán sổ Bảo hiểm xã hội trên các nền tảng mạng xã hội

Hiện nay, trên các nền tảng mạng xã hội (Tiktok, Facebook, Zalo, livestream) xuất hiện tình trạng một số đối tượng đăng công khai số điện thoại mua sổ Bảo hiểm xã hội của người lao động hoặc nhận làm các thủ tục liên quan đến cơ quan bảo hiểm xã hội có thu phí cao, một số thủ tục thu phí rất cao.

Theo đó, các cá nhân này sử dụng hình ảnh, logo của cơ quan bảo hiểm xã hội trên các trang cá nhân để gây nhầm lẫn, tư vấn miễn phí các quy định đơn giản cho người lao động để tạo lòng tin và qua đó nhận mua sổ Bảo hiểm xã hội, làm thủ tục có thu phí cho người lao động không hiểu biết quy định pháp luật hoặc ngại liên hệ với cơ quan bảo hiểm xã hội để giải quyết các sai sót về hồ sơ bảo hiểm xã hội. Hoạt động làm hồ sơ có thu phí, có biểu hiện mua bán sổ của các đối tượng này tiếp tục tái diễn công khai.

Theo Bảo hiểm xã hội TP.HCM, hành vi mua bán sổ Bảo hiểm xã hội thường được ngụy trang dưới hình thức “ủy quyền nhận trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần”. Người mua sẽ yêu cầu người lao động ký giấy ủy quyền, kèm theo giấy tờ tùy thân và sổ Bảo hiểm xã hội, nhằm hợp thức hóa quá trình rút tiền.

“Mặc dù không có giấy tờ thể hiện việc mua bán nhưng bản chất của giao dịch này là mua bán sổ Bảo hiểm xã hội. Hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu phát hiện gian lận, giả mạo hoặc lừa đảo. Đây là hành vi tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ cho người lao động mà còn đối với cả người mua sổ Bảo hiểm xã hội”, Bảo hiểm xã hội TP.HCM khuyến cáo.

Đối với người bán sổ, thiệt hại là vô cùng lớn vì số tiền họ nhận được nhỏ hơn rất nhiều so với số tiền do cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả theo quy định. Chưa kể, nhiều trường hợp việc lộ lọt thông tin cá nhân trong quá trình mua bán sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị lợi dụng danh tính cho các hành vi trái pháp luật khác.

Đối với người mua, rủi ro cũng không nhỏ khi toàn bộ quyền lợi bảo hiểm xã hội theo quy định chỉ thuộc về cá nhân người lao động. Việc sử dụng giấy ủy quyền không bảo đảm được tính pháp lý lâu dài, nhất là khi người bán thay đổi ý định làm thủ tục xin cấp lại sổ Bảo hiểm xã hội với lý do bị mất hoặc người bán sổ Bảo hiểm xã hội bị chết thì việc giải quyết quyền lợi về bảo hiểm xã hội chỉ dành cho thân nhân người lao động hoặc khi người lao động có văn bản hủy việc ủy quyền.

Ngoài ra, Bảo hiểm xã hội TP.HCM khuyến cáo việc người lao động thuê/ủy quyền các cá nhân trên mạng xã hội không rõ lai lịch, tung tích làm các thủ tục liên quan đến hồ sơ bảo hiểm xã hội (gộp sổ Bảo hiểm xã hội, cộng nối quá trình đóng bảo hiểm xã hội, hủy sổ Bảo hiểm xã hội, điều chỉnh thông tin cá nhân, thu hồi tiền trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần hưởng sai quy định….) cũng dễ dẫn đến nguy cơ bị lừa vì sau khi chuyển tiền các cá nhân này sẽ hủy kết bạn hoặc không nghe máy.

Bên cạnh đó, trong quá trình làm thủ tục các cá nhân này yêu cầu người lao động trả thêm tiền so với thỏa thuận ban đầu để làm tiếp dịch vụ. Ngoài ra, việc đưa các thông tin cá nhân cho người khác khiến người lao động còn đối diện các rủi ro pháp lý khác như phân tích ở trên.

Nhằm góp phần ngăn chặn tình trạng này, Bảo hiểm xã hội TP.HCM sẽ tiếp tục yêu cầu các bộ phận tiếp nhận hồ sơ của Bảo hiểm xã hội TP. Thủ Đức, quận, huyện, Văn phòng Bảo hiểm xã hội TP.HCM tăng cường kiểm soát chặt chẽ khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động, kiểm tra tính pháp lý của Giấy ủy quyền hoặc Hợp đồng ủy quyền đặc biệt là việc ủy quyền cho 1 người nhiều lần nhận bảo hiểm xã hội một lần. Lưu ý việc thực hiện xác minh các trường hợp ủy quyền cho người khác (không phải là người thân) đi làm các thủ tục liên quan đến hồ sơ Bảo hiểm xã hội của người lao động.

Khi phát hiện các hành vi lừa đảo, đề nghị người dân, người lao động chủ động tố giác các hành vi vi phạm tới cơ quan công an, cơ quan bảo hiểm xã hội gần nhất để xử lý theo quy định.