Đầu tư toàn cầu vào edtech giảm xuống mức thấp nhất trong một thập kỷ “vì AI”
Xu hướng sụt giảm càng trầm trọng hơn bởi AI trong hai năm qua, làm giảm mạnh nhu cầu đối với các công cụ học trực tuyến trả phí của edtech...
Đầu tư vào các công ty giáo dục trực tuyến (edtech) toàn cầu đã giảm xuống mức thấp nhất trong 10 năm, khi ngành này chịu áp lực từ sự phát triển nhanh chóng của các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) miễn phí, làm giảm giá trị sản phẩm mà họ cung cấp.
Các doanh nghiệp edtech, cung cấp các dịch vụ như gia sư trực tuyến và luyện thi, chỉ nhận được 3 tỷ USD đầu tư trong năm 2024, so với mức đỉnh 17,3 tỷ USD vào năm 2021 trong đại dịch, theo dữ liệu từ PitchBook. Đây là con số thấp nhất kể từ năm 2014, khi các công ty edtech chỉ thu hút được 2,3 tỷ USD.
Sự sụt giảm mạnh này diễn ra trong bối cảnh các công ty edtech, từng bùng nổ về mức độ phổ biến trong đại dịch khi các trường học đóng cửa hàng loạt, gặp khó khăn trong việc duy trì tăng trưởng số lượng người dùng sau khi tình trạng khẩn cấp Covid-19 kết thúc.
Xu hướng này càng trầm trọng hơn bởi sự phát triển nhanh chóng của AI trong hai năm qua, làm giảm mạnh nhu cầu đối với các công cụ học trực tuyến trả phí của edtech và khiến giá trị các công ty này sụt giảm đáng kể.
“Dù edtech có tiềm năng thu hẹp khoảng cách kỹ năng, nhiều nhà đầu tư và người học cảm thấy các nền tảng này chưa thực sự mang lại hiệu quả như kỳ vọng,” Sabah Baxamoosa, Giám đốc phát triển kinh doanh tại nền tảng khởi nghiệp OneValley, nhận định.
ĐẦU TƯ VÀO AI BÙNG NỔ
Trong khi edtech suy thoái, đầu tư vào AI lại tăng mạnh. Các nhà đầu tư đã rót 51,4 tỷ USD vào công nghệ AI trong năm nay, tăng từ 16,5 tỷ USD vào năm 2021, theo PitchBook.
Chegg, một công ty edtech tại California, là một trong những đơn vị đầu tiên báo cáo bị ảnh hưởng từ sự ra mắt của ChatGPT của OpenAI, khiến cổ phiếu giảm mạnh từ mức cao trong đại dịch.
Từ đó, Chegg tiếp tục gặp khó khăn. Vào tháng 11, công ty thông báo cắt giảm thêm 21% lực lượng lao động, chỉ sáu tháng sau đợt sa thải trước đó. Trong quý ba, số lượng người dùng của Chegg giảm 13% xuống còn 3,8 triệu so với cùng kỳ năm ngoái. Cổ phiếu của công ty giảm khoảng 84% trong năm nay.
“Những tiến bộ gần đây trong trải nghiệm tìm kiếm AI và việc sinh viên ngày càng sử dụng các dịch vụ AI miễn phí đã gây ra thách thức cho Chegg và các dịch vụ học tập trực tiếp đến người dùng,” Nathan Schultz, Giám đốc điều hành Chegg, chia sẻ. “Thay vì xây dựng kỹ năng tư duy phản biện, sinh viên thường dựa vào AI để tìm kiếm câu trả lời nhanh chóng, điều này ảnh hưởng đến sự hiểu biết lâu dài của họ.”
Tuy nhiên, ông khẳng định rằng Chegg có “di sản sâu sắc” và một “thương hiệu bền bỉ,” đồng thời cho biết công ty sẽ tiếp tục cải thiện trải nghiệm học tập trong năm tới cho những sinh viên thực sự muốn học, thay vì chỉ tìm kiếm giải pháp nhanh.
CÁC CÔNG TY EDTECH LỚN GẶP KHÓ KHĂN
Coursera, nền tảng cung cấp khóa học, chứng chỉ và bằng cấp trực tuyến, đã chứng kiến giá cổ phiếu giảm hơn 56% trong năm nay. Udemy, nền tảng học tập trực tuyến tương tự, cũng giảm hơn 43%.
Tuy nhiên, ứng dụng học ngôn ngữ Duolingo là một trong số ít công ty vượt qua xu hướng suy giảm, với cổ phiếu tăng gần 60% trong năm nay nhờ sự gia tăng người dùng và thuê bao trả phí từ các tính năng mới, trong đó một số được hỗ trợ bởi GPT-4 của OpenAI để cung cấp phản hồi cá nhân hóa.
Sự cạnh tranh từ các công ty AI đã gia tăng đáng kể trong năm nay, khi OpenAI và Google mở rộng các sản phẩm giáo dục của họ. OpenAI ra mắt ChatGPT Edu vào tháng 5, một phiên bản chatbot dành riêng cho giáo dục, được sử dụng tại Trường Kinh doanh London và Đại học Bang Arizona. Google cũng phát triển LearnLM, một nhóm mô hình AI được tinh chỉnh cho mục đích giáo dục.
Các công ty edtech hiện đang chạy đua tích hợp AI vào sản phẩm của mình, nhấn mạnh rằng công nghệ này có thể cải thiện đáng kể dịch vụ họ cung cấp.
Khan Academy và Coursera đã tích hợp trợ lý AI thế hệ mới để tương tác với người dùng. Nền tảng học ngôn ngữ Speak sử dụng mô hình giọng nói Whisper của OpenAI để giảng dạy thông qua hội thoại.
“AI sẽ thay đổi cách mọi người học tập hơn bất kỳ lĩnh vực nào khác, đặc biệt khi giáo dục là một lĩnh vực hiếm hoi mà phần mềm vẫn chưa thực sự tạo ra sự thay đổi đáng kể,” Connor Zwick, CEO của Speak, nhận định.
Speak, có trụ sở tại San Francisco, gần đây đã huy động được 78 triệu USD với mức định giá 1 tỷ USD, dẫn đầu bởi Accel, cùng sự tham gia của quỹ khởi nghiệp OpenAI, Khosla Ventures và Y Combinator.
Zwick cho biết người dùng sẵn sàng trả tiền cho trải nghiệm chuyên biệt hơn nhưng khẳng định Speak không tự định vị là một công ty edtech. “Tôi không nghĩ các nhà đầu tư còn hứng thú với ngành edtech sau những kết quả kém trong chu kỳ trước. Hôm nay, edtech gần như trở thành một từ mang hàm ý tiêu cực.”
GIẢI PHÁP MỚI – CHỐNG GIAN LẬN TỪ AI
Một số công ty edtech đang tìm cách tạo doanh thu mới bằng cách giúp giáo viên phát hiện học sinh sử dụng AI để gian lận trong bài kiểm tra.
Năm ngoái, Turnitin đã ra mắt công cụ phát hiện văn bản do AI tạo ra và đã kiểm tra hơn 200 triệu bài viết. Annie Chechitelli, Giám đốc sản phẩm của Turnitin, cho biết công cụ này có độ chính xác 86% và tỷ lệ dương tính giả – nhầm lẫn nội dung do con người tạo ra thành do AI – dưới 1%.
“Chúng tôi đã chuẩn bị từ năm 2020, nhưng kể từ đầu năm học, học sinh ngày càng sáng tạo trong cách vượt qua hệ thống, và luôn có những mối đe dọa mới xuất hiện,” Chechitelli chia sẻ.
TƯƠNG LAI KHÓ ĐOÁN ĐỊNH
Mặc dù có những thay đổi đáng kể, nhiều người trong ngành giáo dục vẫn nghi ngờ liệu những cải tiến này có thực sự cải thiện triển vọng cho các công ty edtech hay không.
Sabah Baxamoosa từ OneValley cảnh báo rằng việc triển khai các mô hình AI chất lượng trong sản phẩm edtech rất tốn kém, đồng thời phải đối mặt với những lo ngại về thiên vị, quyền riêng tư và bảo mật. Những rào cản này, cùng với tốc độ thay đổi nhanh chóng của ngành, đã làm giảm sự quan tâm của nhà đầu tư.
Jared Cooney Horvath, một nhà thần kinh học và chuyên gia giáo dục, cho rằng “làn sóng AI hiện tại” khiến các công ty edtech cố gắng gắn từ khóa này vào mọi sản phẩm – ngay cả khi nó không phù hợp.
“Các công ty edtech chủ yếu được thành lập bởi kỹ sư, doanh nhân và nhà kinh tế. Rất hiếm khi bạn thấy một giáo viên hoặc chuyên gia giáo dục tham gia. Việc họ không thể tạo ra tác động đáng kể trong giáo dục là bởi họ không thực sự hiểu lĩnh vực mà họ muốn cải tiến,” ông nhận xét.
