Đơn thư khiếu nại, tố cáo chủ yếu liên quan lĩnh vực đất đai, quản lý vận hành chung cư

Ngày 22/11/2023, báo cáo kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2023, Trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Dương Thanh Bình cho biết, sau thời gian bị tác động của đại dịch Covid-19 và thực hiện các biện pháp thực hiện giãn cách xã hội, tình hình công dân đến các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội có xu hướng tăng trở lại và gần bằng với thời điểm trước đại dịch.

SỐ LƯỢNG ĐƠN THƯ GỬI ĐẾN CÁC CƠ QUAN CỦA QUỐC HỘI TĂNG

Trong năm 2023, số lượt công dân đến các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội tăng 2.040 lượt người, tăng 1.615 vụ việc và tăng 102 lượt đoàn đông người so với năm 2022. Riêng tại địa điểm tiếp công dân của Quốc hội ở Hà Nội, số lượt công dân tăng 752 lượt người với 877 vụ việc và 48 lượt đoàn đông người so với năm 2022. Số lượng đơn thư của công dân gửi đến các cơ quan của Quốc hội cũng tăng 1.384 đơn so với năm 2022.

Qua nghiên cứu, Trưởng ban Dân nguyện thông tin, nội dung đơn thư của công dân gửi đến trong lĩnh vực hành chính chủ yếu có liên quan đến các lĩnh vực: quản lý đất đai, xây dựng; về việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; về công nhận và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; về tranh chấp đất đai; về đòi lại đất cũ;

Bên cạnh đó là các vấn đề về quản lý và vận hành nhà chung cư; về việc đầu tư, xây dựng và hoạt động của khu xử lý rác thải, chăn nuôi tập trung gây ô nhiễm môi trường...

Nội dung đơn thư thuộc lĩnh vực giải quyết của các cơ quan tư pháp chủ yếu là đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật…

Về kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, ông Bình cho biết các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội đã tiếp 6.125 lượt người đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về 5.751 vụ việc, trong đó có 291 lượt đoàn đông người. Qua tiếp công dân, các cơ quan đã chuyển 1.139 vụ việc đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết; hướng dẫn bằng văn bản đối với 321 vụ việc; trực tiếp giải thích, thuyết phục, vận động 4.291 lượt công dân chấp hành các bản án, kết luận, quyết định giải quyết của cơ quan có thẩm quyền.

Các cơ quan nhận được tổng số 31.179 đơn thư của công dân gửi đến, tăng 4.568 đơn so với năm 2022, trong đó có 15.904 đơn khiếu nại; 4.191 đơn tố cáo; 11.084 đơn kiến nghị phản ánh. Qua phân loại, có 13.551 đơn đủ điều kiện xử lý; 17.628 đơn không đủ điều kiện xử lý.

Đối với 13.551 đơn đủ điều kiện xử lý, qua nghiên cứu các cơ quan đã chuyển 5.204 đơn đến các cơ quan hữu quan, cơ quan có thẩm quyền giải quyết (tăng 879 đơn so với năm 2022); ban hành văn bản hướng dẫn, trả lời đối với 1.448 đơn; đang nghiên cứu, xử lý 1.186 đơn và tiếp tục lưu theo dõi đối với 5.713 đơn đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết hết thẩm quyền, nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh không có căn cứ.

TẬP TRUNG XỬ LÝ NHỮNG VỤ VIỆC VỀ ĐẤT ĐAI CÓ NGUỒN GỐC ĐẤT NÔNG, LÂM TRƯỜNG QUỐC DOANH

Về rà soát lại việc giải quyết đối với 1.003 vụ việc khiếu nại đông người, phức tạp, kéo dài, ông Bình cho hay, căn cứ tiêu chí vụ việc cần được rà soát được ban hành theo Kế hoạch số 363 của Thanh tra Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, cơ quan hành chính Nhà nước các cấp đã lập danh sách 1.003 vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài có tính chất rất bức xúc, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự để thực hiện rà soát lại việc giải quyết.

Trong số 1.003 vụ việc được lập danh sách để rà soát, đến nay có 856 vụ việc đã được rà soát, đạt tỷ lệ 85,3%, trong đó Thanh tra Chính phủ đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan Trung ương rà soát xong 62/62 vụ việc, hiện còn 147 vụ việc thuộc trách nhiệm của các địa phương và các địa phương này đang tiếp tục rà soát theo Kế hoạch.

Về việc giải quyết đối với các vụ việc cụ thể tại Báo cáo kỳ trước, tại các Báo cáo năm 2022 về kết quả giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền khẩn trương xem xét, giải quyết hoặc rà soát lại việc giải quyết đối với 150 vụ việc. Đến nay, các cơ quan có thẩm quyền giải quyết đã xem xét, giải quyết và trả lời 76 vụ việc, còn 74 vụ việc đang tiếp tục xem xét, giải quyết theo quy định, ông Bình thông tin.

Về việc giải quyết đối với các vụ việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội đã giám sát, kiến nghị trong năm 2023, các cơ quan của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội đã tổ chức nghiên cứu, giám sát và đề nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết đối với 257 vụ việc khiếu nại, tố cáo.

Trong số 257 vụ việc giám sát, các cơ quan của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội đã thống nhất kết quả giải quyết đối với 102 vụ việc; kiến nghị cơ quan có thẩm quyền tiếp tục xem xét, giải quyết đối với 155 vụ việc. Trong số 155 vụ việc đã kiến nghị, đến nay các cơ quan có thẩm quyền giải quyết đã xem xét, giải quyết và trả lời được 52 vụ việc, đang tiếp tục xem xét, giải quyết 103 vụ việc.

Trưởng ban Dân nguyện đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành và UBND các tỉnh, thành phố tiếp tục triển khai, thực hiện có hiệu quả các nội dung kiến nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Nghị quyết số 623/NQ-UBTVQH15 ngày 7/10/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo”, trong đó cần quan tâm đến việc triển khai, tổ chức thực hiện các kiến nghị hoàn thiện thể chế đã được đề cập cụ thể trong Nghị quyết.

Cùng với đó, tăng cường công tác quản lý nhà nước về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo; chủ động trong nắm tình hình khiếu nại, tố cáo, nhất là ở những địa phương đang có hoặc tiềm ẩn xảy ra vụ việc đông người, phức tạp để chủ động đôn đốc, phối hợp với địa phương giải quyết, xử lý.

Theo ông Bình, “trước mắt cần tập trung chỉ đạo, phối hợp xử lý những vụ việc liên quan đến đất đai có nguồn gốc đất nông, lâm trường quốc doanh tại một số tỉnh Tây Nguyên".

Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra công vụ, thanh tra trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước trên các lĩnh vực dễ xảy ra sai phạm và phát sinh khiếu nại, tố cáo. Qua thanh tra cần kiến nghị xử lý nghiêm đối với Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước, nhất là Chủ tịch UBND các cấp thiếu trách nhiệm, vi phạm pháp luật, tiêu cực, tham nhũng trong công tác quản lý nhà nước nói chung và công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo nói riêng…