Giảm năm đóng bảo hiểm xuống 15 năm, lương hưu thấp nhất chỉ 2 triệu đồng
Theo các đại biểu Quốc hội, việc giảm năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm được cho là tạo cơ hội để nhiều người có lương hưu, song băn khoăn một số nhóm sẽ có mức hưởng rất thấp, dẫn đến xu hướng "nghèo hóa"...
Đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại này tại phiên thảo luận ở hội trường Quốc hội về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), sáng 23/11.
ĐỀ XUẤT CÁCH TÍNH LƯƠNG HƯU CÓ TÍNH CHIA SẺ
Nhất trí với nội dung dự thảo Luật nêu về điều kiện hưởng lương hưu, song đại biểu Phạm Thị Kiều, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông, băn khoăn do cách tính mức lương hưu dựa trên thời gian đóng góp và mức tiền lương, thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, nên việc giảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội sẽ làm xuất hiện thêm nhiều trường hợp nghỉ hưu với mức lương rất thấp.
Đơn cử, nếu giảm năm đóng bảo hiểm xã hội từ 20 năm xuống 15 năm, lao động nam chỉ hưởng mức lương hưu với tỷ lệ 33,75%, tương đương hơn 2 triệu đồng.
Đồng thời, dự thảo Luật đã bỏ quy định về mức lương hưu tối thiểu. "Đây là điều mà nhiều người lao động đang băn khoăn, vì có thể dẫn đến xu hướng nghèo hoá của một bộ phận người dân trong tương lai", đại biểu Phạm Thị Kiều lo ngại và đề nghị cần xem xét thiết kế cách tính lương hưu có tính chia sẻ, để hỗ trợ cho những người có tiền lương hưu quá thấp.
Bên cạnh đó, tại khoản 2, Điều 66 quy định “… cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%”. Theo đại biểu, quy định trong dự thảo luật như vậy là quá cao.
Do đó, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu quy định cho phù hợp, đảm bảo sự hài hòa giữa đóng và hưởng. Bởi lẽ, độ tuổi bắt đầu tham gia đóng bảo hiểm của mỗi người khác nhau, cho nên cần quy định thời gian đóng bảo hiểm bao nhiêu để được hưởng tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% là phù hợp.
Cũng quan tâm đến điều kiện hưởng lương hưu, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình, cho rằng việc giảm các điều kiện tham gia tối thiểu để đóng hưởng lương hưu từ 20 xuống 15 năm là cần thiết, có giá trị lớn về an sinh xã hội.
Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu để có các giải pháp đồng bộ, tránh tình trạng làm nảy sinh các kẽ hở dẫn đến việc lợi dụng chính sách.
Ví dụ, xin giải quyết hưởng bảo hiểm một lần sau 5 - 10 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó mới tham gia liên tục để hưởng chế độ hưu trí.
ĐẢM BẢO ĐỜI SỐNG CHO NGƯỜI VỀ HƯU
Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, cho rằng việc dự thảo luật điều chỉnh điều kiện hưởng lương hưu xuống tối thiểu 15 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội, thấp hơn 5 năm so với luật hiện hành sẽ thu hút nhóm lao động cao tuổi tham gia đóng bảo hiểm xã hội.
Đồng thời, việc này cũng tạo thêm điều kiện cho nhiều người được hưởng lương hưu, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.
Tuy nhiên, đại biểu Nga cũng lo ngại, cùng với việc vừa tăng tuổi nghỉ hưu hiện nay, đồng thời lại giảm điều kiện về thời gian tham gia đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu, có thể sẽ dẫn tới việc người lao động lợi dụng chính sách nhiều lần rút bảo hiểm xã hội một lần.
Sau đó, họ lại tiếp tục quay lại tham gia đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu, đặc biệt là đối với người lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội từ sớm.
"Việc giảm điều kiện về thời gian tham gia đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu cũng có thể dẫn đến tình trạng nhiều người nghỉ hưu có mức thu nhập thấp, do thời gian tham gia đóng bảo hiểm xã hội ngắn. Điều này gây ảnh hưởng đến đời sống của người lao động khi về hưu", đại biểu Nga băn khoăn.
Do đó, đại biểu đề nghị cần tiếp tục rà soát, bổ sung các quy định có liên quan kèm theo, để tối ưu hóa sự thay đổi này. Từ đó, vừa góp phần vừa mở rộng được các đối tượng hưởng lương hưu, nhưng vừa giúp mức lương hưu được hưởng sẽ đảm bảo đời sống của người lao động khi nghỉ hưu.
