Năm 2024, Chính phủ trả nợ khoảng 450.000 tỷ đồng, cao hơn năm ngoái
Năm 2024, Chính phủ vay tối đa 676.057 tỷ đồng và trả nợ khoảng 453.990 tỷ đồng. Chính phủ yêu cầu bộ, ngành liên quan đảm bảo nguồn để trả nợ đầy đủ, đúng hạn, kiểm soát chỉ tiêu an toàn nợ trong mức trần. Còn hạn mức vay thương mại nước ngoài của doanh nghiệp theo phương thức tự vay, tự trả khoảng 6.599 triệu USD...
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái vừa ký Quyết định số 260/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch vay, trả nợ công năm 2024 và Chương trình quản lý nợ công 3 năm giai đoạn 2024 - 2026.
CHÍNH PHỦ VAY TỐI ĐA 676.000 TỶ ĐỒNG, DOANH NGHIỆP VAY DƯỚI 6,6 TỶ USD
Kế hoạch vay, trả nợ công năm 2024 và Chương trình quản lý nợ công 3 năm giai đoạn 2024 - 2026 nhằm đảm bảo nguồn để trả nợ đầy đủ, đúng hạn các khoản nợ công, không ảnh hưởng đến hệ số tín nhiệm quốc gia; đồng thời, tiếp tục thực hiện tái cơ cấu danh mục nợ Trái phiếu chính phủ phù hợp với điều kiện thị trường và nhu cầu triển khai.
Cùng với đó, đảm bảo nhiệm vụ huy động vốn vay thông qua đa dạng hóa nguồn vốn và phương thức vay trong, ngoài nước để đáp ứng nhu cầu cân đối ngân sách nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội với mức độ chi phí - rủi ro phù hợp, tập trung ưu tiên huy động vốn nước ngoài cho các dự án lớn, quan trọng có tính chất xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái.
Bên cạnh đó, kiểm soát chặt chẽ các chỉ tiêu an toàn nợ trong mức trần, ngưỡng cảnh báo được cấp có thẩm quyền phê duyệt; thúc đẩy phát triển thị trường vốn trong nước; tận dụng tối đa nguồn vốn vay ưu đãi nước ngoài.
"Về kế hoạch vay, trả nợ công năm 2024, kế hoạch vay của Chính phủ tối đa 676.057 tỷ đồng, gồm vay cho cân đối ngân sách trung ương tối đa 659.934 tỷ đồng, trong đó vay bù đắp bội chi ngân sách trung ương tối đa là 372.900 tỷ đồng, vay để trả nợ gốc không quá 287.034 tỷ đồng; vay về cho vay lại khoảng 16.123 tỷ đồng".
(Quyết định số 260/QĐ-TTg).
Để đáp ứng kế hoạch này, nguồn huy động linh hoạt từ các công cụ: (i) phát hành Trái phiếu chính phủ (ii) vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài; (iii) trong trường hợp cần thiết, vay từ các nguồn tài chính hợp pháp khác.
Cũng theo Quyết định số 260/QĐ-TTg, trả nợ của Chính phủ năm 2024 khoảng 453.990 tỷ đồng, như vậy cao hơn kế hoạch năm 2023 gần 40%, tương đương gần 127.000 tỷ đồng.
Trong đó, trả nợ trực tiếp của Chính phủ năm 2024 không quá 395.874 tỷ đồng, trả nợ của các dự án cho vay lại khoảng 58.116 tỷ đồng.
Về vay được Chính phủ bảo lãnh, quyết định nêu rõ, mức bảo lãnh phát hành trái phiếu đối với Ngân hàng Phát triển Việt Nam tối đa 1.160 tỷ đồng, bằng mức trả nợ gốc trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh đến hạn trong năm 2024. Đối với Ngân hàng Chính sách xã hội, không phát hành Trái phiếu chính phủ bảo lãnh trong năm 2024.
Mức bảo lãnh phát hành trái phiếu cụ thể đối với Ngân hàng Phát triển Việt Nam được xác định trên cơ sở Bộ Tài chính thẩm định hồ sơ đề nghị phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh theo quy định tại Nghị định số 91/2018/NĐ-CP ngày 26/6/2018 của Chính phủ về cấp và quản lý bảo lãnh Chính phủ.
Đối với bảo lãnh cho doanh nghiệp vay trong nước và ngoài nước, không bố trí hạn mức bảo lãnh Chính phủ năm 2024 do các dự án không có nhu cầu rút vốn, chỉ trả nợ.
Về kế hoạch vay, trả nợ của chính quyền địa phương, theo quyết định này, vay từ nguồn vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ và các nguồn vay khác khoảng 30.619 tỷ đồng.
Trả nợ của chính quyền địa phương khoảng 6.993 tỷ đồng, gồm chi trả gốc khoảng 4.119 tỷ đồng và chi trả lãi khoảng 2.874 tỷ đồng.
Về vay thương mại nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh năm 2024, hạn mức vay thương mại nước ngoài trung, dài hạn của các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng theo phương thức tự vay, tự trả khoảng 6.599 triệu USD; tốc độ tăng dư nợ nước ngoài ngắn hạn khoảng 18 - 20% so với dư nợ tại thời điểm ngày 31/12/2023.
Trường hợp phát sinh nhu cầu vượt mức tối đa về kế hoạch vay, trả nợ công và vay thương mại nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh kế hoạch.
TÌM PHƯƠNG THỨC HUY ĐỘNG VỐN VAY MỚI
Theo quyết định, về vay, trả nợ của Chính phủ, tổng mức vay của Chính phủ giai đoạn 2024 - 2026 tối đa khoảng 1.862,2 nghìn tỷ đồng, trong đó vay cho ngân sách trung ương khoảng 1.818,3 nghìn tỷ đồng, vay về cho vay lại khoảng 43,9 nghìn tỷ đồng.
Tổng trả nợ của Chính phủ giai đoạn 2024 - 2026 tối đa 1.102,8 nghìn tỷ đồng, trong đó trả nợ trực tiếp khoảng 976,4 nghìn tỷ đồng, trả nợ vay lại khoảng 126,4 nghìn tỷ đồng.
Chủ động bố trí nguồn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ, không để xảy ra tình trạng nợ quá hạn, làm ảnh hưởng đến các cam kết quốc tế của Chính phủ.
Về hạn mức bảo lãnh Chính phủ, quyết định nêu rõ, đối với bảo lãnh cho 02 ngân hàng chính sách phát hành trái phiếu: mức bảo lãnh cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam trong giai đoạn 2024 - 2026 tối đa 8.620 tỷ đồng, mức bảo lãnh cho Ngân hàng Chính sách xã hội trong giai đoạn 2024 - 2026 tối đa 11.590 tỷ đồng; bằng nghĩa vụ trả nợ gốc Trái phiếu chính phủ bảo lãnh đến hạn trong giai đoạn 2024 - 2026.
Quán triệt mục tiêu kiểm soát chặt chẽ cấp bảo lãnh Chính phủ cho các khoản vay trong phạm vi hạn mức bảo lãnh được cấp có thẩm quyền phê duyệt; mức rút vốn không vượt quá nghĩa vụ trả nợ gốc trong năm.
Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu các phương thức huy động vốn vay mới, đảm bảo huy động đủ vốn vay cho đầu tư phát triển, đáp ứng các dự án lớn về hạ tầng giao thông, chống biến đổi khí hậu, cam kết phát thải ròng về 0, chuyển đổi số đồng thời kiểm soát nợ công, nợ nước ngoài quốc gia trong giới hạn trần, ngưỡng cảnh báo giai đoạn 2021 - 2025 và giai đoạn tiếp theo.
Về vay, trả nợ của chính quyền địa phương, Quyết định nêu rõ, khống chế hạn mức bội chi và nợ của chính quyền địa phương theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, các Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù của một số địa phương và Nghị quyết số 23/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về Kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021 - 2025.
Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách nhà nước, bội chi ngân sách địa phương và mức vay nợ của ngân sách địa phương, tỷ lệ nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính chủ động điều hành khối lượng phát hành Trái phiếu chính phủ theo nhu cầu và khả năng hấp thụ của thị trường, đảm bảo đáp ứng nhu cầu vốn của ngân sách trung ương với lãi suất phù hợp điều kiện thị trường.
Phát hành đa dạng các loại kỳ hạn Trái phiếu chính phủ, đảm bảo kỳ hạn phát hành Trái phiếu chính phủ bình quân theo mục tiêu đề ra của Quốc hội.
Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mức bảo lãnh phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh cụ thể cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam năm 2024 căn cứ quy định tại Nghị định số 91/2018/NĐ-CP ngày 26 tháng 6 năm 2018 của Chính phủ về cấp và quản lý bảo lãnh Chính phủ, Quyết định này và đề án phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh của Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Tăng cường kiểm tra, thanh tra việc sử dụng vốn vay và trả nợ.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện hạn mức nợ nước ngoài tự vay tự trả của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh, bảo đảm trong hạn mức được phê duyệt; chủ trì quản lý nợ nước ngoài của khu vực tư nhân và chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong trường hợp diễn biến tiêu cực.
Trong bối cảnh nợ công toàn cầu cao kỷ lục, quy mô nợ công Việt Nam đến cuối năm 2023 khoảng 37% GDP, nợ Chính phủ khoảng 34% GDP và cách xa mức trần Quốc hội đề ra. Trong năm 2023, kế hoạch trả nợ Chính phủ là khoảng 327.287 tỷ đồng, tính đến hết tháng 6/2023, tổng trả nợ của Chính phủ khoảng 205.000 tỷ đồng.