Nhà đầu tư cá nhân đang nắm 32,6% lượng trái phiếu doanh nghiệp
Trên thị trường sơ cấp, nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp mua 10,11% lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành. Tuy nhiên, sau khi mua đi bán lại trên thị trường thứ cấp, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ tới 32,6% lượng trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường...
Thông tin với báo chí, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng (Bộ Tài chính) cho biết tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ trong 7 tháng năm 2022 là 280.641 tỷ đồng, tương đương cùng kỳ năm 2021.
SAU CHẤN CHỈNH, DOANH NGHIỆP MUA LẠI TRƯỚC HẠN LƯỢNG LỚN TRÁI PHIẾU
Hiện tại, nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành trên thị trường sơ cấp chủ yếu là các tổ chức tín dụng với lượng mua chiếm 46,14%, công ty chứng khoán mua 22,43%, các nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp mua 10,11%...
Tuy nhiên, khi thống kê trên thị trường thứ cấp, ông Dương cho hay, sau khi mua trái phiếu, các công ty chứng khoán chủ yếu bán lại cho nhà đầu tư cá nhân khiến lượng trái phiếu nắm giữ của cá nhân tăng lên mức 32,6%.
Về cơ cấu phát hành, nếu như trong quý 1/2022, doanh nghiệp bất động sản và xây dựng là nhóm phát hành mạnh nhất, chiếm lần lượt 50,98% và 18,87%, thì sang quý 2/2022, các tổ chức tín dụng đã đẩy mạnh phát hành, chiếm 64,73% tổng khối lượng phát hành, các doanh nghiệp bất động sản chiếm 15,49% và nhóm xây dựng là 0,44%.
Ông Dương cũng cho biết thêm thị trường trái phiếu doanh nghiệp từ năm 2019 đến nay đã tăng trưởng nhanh, đang ngày càng trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của các doanh nghiệp.
Với dấu hiệu tăng trưởng "nóng", tiềm ẩn rủi ro, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thị trường trái phiếu, nên Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã liên tục có các văn bản chỉ đạo về việc quản lý, giám sát chặt chẽ hoạt động phát hành, đầu tư, cung cấp dịch vụ trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Và sau những động thái chấn chỉnh, trên thị trường có hiện tượng các doanh nghiệp mua lại trước hạn trái phiếu doanh nghiệp với khối lượng lớn. Riêng trong quý 2/2022, lượng mua lại 49.100 tỷ đồng. Luỹ kế 7 tháng đầu năm, khối lượng mua lại là 86.556 tỷ đồng, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm 2021.
Đồng thời, sau khi giảm mạnh trong tháng 4 thì khối lượng phát hành đã tăng trở lại. Nhưng, mức tăng chủ yếu vẫn ở nhóm các tổ chức tín dụng. Nhóm bất động sản vẫn tiếp tục phát hành nhưng khối lượng phát hành thấp hơn rất nhiều so với quý 1/2022.
QUẢN LÝ GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH, CUNG CẤP DỊCH VỤ VỀ TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP
Thời gian tới, để thị trường trái phiếu phát triển an toàn, minh bạch, hiệu quả, Bộ Tài chính sẽ rà soát để báo cáo Chính phủ, báo cáo Quốc hội sửa đổi một số quy định tại Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp. Theo đó, làm rõ phạm vi phát hành ra công chúng, phát hành riêng lẻ, khái niệm nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và các quy định về xử lý vi phạm trên thị trường chứng khoán.
Trước mắt, khi chưa sửa quy định tại Luật Chứng khoán, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ sửa đổi Nghị định số 153/2020/NĐ-CP nhằm quản lý hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp, vừa hỗ trợ thúc đẩy phát triển thị trường, vừa đảm bảo hạn chế tối đa và kiểm soát được các rủi ro, bảo vệ quyền lợi các nhà đầu tư.
Về quản lý giám sát, lãnh đạo Vụ tài chính- ngân hàng cho hay Bộ Tài chính tiếp tục tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm tại các doanh nghiệp phát hành, các công ty cung cấp dịch vụ để nâng cao chất lượng phát hành của doanh nghiệp phát hành, chất lượng cung cấp dịch vụ trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, củng cố niềm tin nhà đầu tư.
Mặt khác, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Xây dựng, trong quản lý giám sát hoạt động phát hành, cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp và các doanh nghiệp bất động sản, xây dựng. Đồng thời, cung cấp thông tin cho Bộ Công an khi có các dấu hiệu nghi ngờ trong quá trình thanh, kiểm tra.
Đặc biệt, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục chủ động thông tin tuyên truyền phổ biến chính sách về chào bán và giao dịch trái phiếu doanh nghiệp; cung cấp thông tin về tình hình hoạt động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp; khuyến nghị những rủi ro cho nhà đầu tư, cho doanh nghiệp phát hành, các tổ chức cung cấp dịch vụ; đào tạo nhà đầu tư về kiến thức tài chính, đầu tư trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân khi tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Đối với các nhà đầu tư cá nhân, khi cân nhắc tham gia mua trái phiếu doanh nghiệp, lưu ý trái phiếu doanh nghiệp không phải là tiền gửi ngân hàng. Trái phiếu doanh nghiệp được doanh nghiệp phát hành theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về khả năng trả nợ. Do đó, nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro khi doanh nghiệp không đảm bảo được nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi trái phiếu.
Khi được giới thiệu mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, nhà đầu tư cũng cần lưu ý các quy định của pháp luật chỉ cho phép nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ. Nếu nhà đầu tư không phải chuyên nghiệp thì không được mua loại trái phiếu này.