Vaccine cần cập nhật nhanh hơn để ngăn tái nhiễm Covid-19 liên tục
Tại nhiều quốc gia, giờ đây người dân đã đạt được mức độ miễn dịch cao đối với Covid-19, qua sự kết hợp giữa tiêm vaccine và tỷ lệ nhiễm bệnh trước đó. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy các kháng thể được hình thành sau tiêm chủng hoặc nhiễm bệnh dần sẽ suy yếu theo thời gian…
Trong khi đó, mỗi biến thể phụ mới xuất hiện, mặc dù vẫn thuộc chủng Omicron, sẽ khác các biến thể phụ trước đó. Điều này đồng nghĩa khả năng chống lây nhiễm của một người có thể thay đổi và nguy cơ tái nhiễm có thể xảy ra.
Giáo sư Vi sinh vật học và miễn dịch học tại Đại học Y Hoa Kỳ Weill Moore lưu ý các dòng phụ của biến thể Omicron ngày càng có khả năng chống lại các kháng thể cao hơn so với những biến thể trước đó. Điều này có thể đặt ra mối đe dọa đối với những người đã tiêm phòng hoặc từng bị nhiễm. Ông nhấn mạnh: "Đó là một sự cảnh báo rằng trong tương lai chúng ta sẽ chứng kiến sự tiến hóa liên tục và sự xuất hiện của nhiều biến thể đáng lo ngại hơn".
Hiện tại, việc người nhiễm virus SARS-CoV-2 ban đầu bị tái nhiễm với biến thể Omicron không còn là vấn đề. Điều mà các nhà khoa học đặc biệt quan tâm là những báo cáo ghi nhận việc nhiễm Omicron lần thứ hai với các phiên bản phụ mới hơn của biến thể - BA2, BA2.12.1 ở Mỹ hoặc BA.4, BA.5 ở Nam Phi, Nhật Bản, Singapore... Các nhà nghiên cứu cho biết những người này có thể tiếp tục bị nhiễm lần thứ ba, thứ tư, thậm chí là thứ năm trong năm nay.
Juliet Pulliam, nhà dịch tễ học tại Đại học Stellenbosch (Nam Phi) cho biết: “Virus sẽ tiếp tục phát triển và có lẽ sẽ có rất nhiều người bị nhiễm rất nhiều lần trong suốt cuộc đời”. Trước đó, các chuyên gia hy vọng rằng miễn dịch do tiêm chủng hoặc kháng thể do nhiễm bệnh sẽ ngăn chặn sự tái nhiễm. Nhưng biến thể Omicron đã dập tắt những hy vọng đó. Không giống các biến thể trước, Omicron và nhiều biến thể phụ của nó dường như đã tiến hóa để né tránh một phần khả năng miễn dịch. Điều đó khiến mọi người - ngay cả những người đã được tiêm phòng nhiều lần - dễ bị tái nhiễm.
Cơ quan An ninh y tế Vương quốc Anh (UKHSA) công bố báo cáo cho thấy kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, chỉ riêng vùng England đã ghi nhận 62 người có 4 lần xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2, mỗi lần cách nhau ít nhất 90 ngày. Trong khi đó, dữ liệu thu thập đến ngày 6/3 vừa qua cho thấy 7.640 người khác đã 3 lần mắc Covid-19. Các báo cáo theo dõi số ca mắc Covid-19 và cúm hằng tuần mới nhất của UKHSA cũng ghi nhận 715.154 ca tái nhiễm. Số liệu cho thấy có khả năng nhiều người tái mắc Covid-19 vài năm một lần.
Theo Giáo sư Y khoa Paul Hunter tại Đại học East Anglia, những người đã tái nhiễm nhiều lần có thể đã nhiễm các biến thể khác nhau của virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, ngay cả khi virus ngừng biến đổi ngay bây giờ, khả năng miễn dịch đối với các bệnh lây nhiễm qua đường mũi và họng cũng không tồn tại lâu dài, nên nhiều người có khả năng tái nhiễm theo chu kỳ 2 năm một lần hoặc lâu hơn.
Dù vậy, theo các chuyên gia, những biến thể mới không làm thay đổi tính hữu dụng cơ bản của vaccine Covid-19. Hầu hết người đã tiêm ba liều, thậm chí bốn liều sẽ không bị bệnh đến mức cần được chăm sóc y tế nếu dương tính với Covid-19. Theo Giáo sư Hunter, khả năng miễn dịch với virus sẽ giảm theo thời gian, song vẫn có thể ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nặng nên những đợt dịch Covid-19 tiếp theo sẽ bớt nghiêm trọng hơn.
Do đó, các chuyên gia cho rằng, để bắt kịp với sự phát triển của virus, vaccine nên được cập nhật nhanh hơn, thậm chí nhanh hơn vaccine cúm hằng năm. Nhà virus học Kristian Andersen - Viện Nghiên cứu Scripps, San Diego (Mỹ) - nhận định: “Mỗi lần chúng ta nghĩ rằng mình đã vượt qua được thì virus lại chiếm ưu thế. Cách để kiểm soát nó không phải là tất cả chúng ta bị nhiễm bệnh vài lần một năm và sau đó hy vọng điều tốt nhất mà là phải bảo vệ mình trước khi nó đến. Điều tốt nhất vẫn là vaccine”.
Trước đó, trong một bài báo đăng trên tạp chí chuyên ngành JAMA, các quan chức hàng đầu của Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) Mỹ cho biết nước này có thể triển khai việc tiêm nhắc lại vaccine ngừa Covid-19 mỗi năm và mũi tiêm này có thể tiến hành cùng với mũi tiêm vaccine phòng cúm mùa. Tháng 6 có thể là thời điểm FDA Mỹ đưa ra quyết định về việc tiêm nhắc lại vaccine trong mùa Thu và mùa Đông. Trước đó, cơ quan này sẽ đưa ra quyết định về đối tượng đủ điều kiện tiêm nhắc lại vaccine ngừa Covid-19 vào mùa Thu.
