Vụ cháy chợ Sóc Sơn: Vì sao các tiểu thương không được tính thiệt hại?

Theo cáo trạng, khoảng 5h45 ngày 21/6/2018, tổ bảo vệ trực ca đêm của Ban quản lý chợ loại II huyện Sóc Sơn, trong đó có anh Ngô Quý Hiếu tiến hành mở cửa khu vực chợ chính và mở cầu giao cung cấp điện cho các ki ốt kinh doanh các của tiểu thương.

Sau khi mở cửa, tổ bảo vệ tiến hành kiểm tra các dãy hàng thuộc khu vực bán hàng giày, dép. Không phát hiện dấu hiệu bất thường, họ đi về phòng làm việc của Ban quản lý chợ.

Đến khoảng 5h55, chị Trần Thị Chanh là người bán hàng dừa đến vỉa hè phía Tây khu chợ chính thì phát hiện tại ki ốt bán giày dép bị cháy. Chị Chanh không thấy có người trong khu vực cháy nên hô hoán.

Nghe tiếng hô, 2 nhân viên Đội Quản lý ngành hàng – Ban Quản lý chợ Sóc Sơn đã thông báo cho anh Hiếu ngắt cầu dao toàn bộ hệ thống điện của chợ Sóc Sơn và cùng một số tiểu thương sử dụng bình bọt (CO2) chữa cháy tiến hành dập lửa.

Đồng thời anh Hiếu mở khóa buồng máy bơm nước chữa cháy cố định, tiến hành khởi động máy bơm nước để chữa cháy, máy bơm nổ nhưng khi tăng ga thì máy tắt, không lên nước, lửa cháy lan rộng sang các ki ốt xung quanh.

Do dùng bình chữa cháy và máy bơm chữa cháy di động (công suất nhỏ) không dập được lửa nên đám cháy đã bùng to và cháy lan khắp khu vực chợ chính. Đến khoảng 7h45 cùng ngày, đám cháy được dập tắt hoàn toàn.

Hậu quả vụ cháy đã gây thiệt hại về tài sản của Ban quản lý chợ Sóc Sơn và 176 bị hại là các tiểu thương kinh doanh trong chợ. Theo kết luận định giá tài sản, tổng giá trị tài sản bị thiệt hại là hơn 400 triệu đồng.

Thiệt hại trên chủ yếu là giá trị tài sản của Ban quản lý chợ. Cơ quan điều tra đã ghi lời khai của 176 tiểu thương. Các bị hại kê khai tổng giá trị tài sản thiệt hại là hơn 81 tỷ đồng. Tuy nhiên, họ không giao nộp được hóa đơn chứng từ để định giá.

Cơ quan điều tra đã trưng cầu Hội đồng định giá tài sản trong tốt tụng hình sự huyện Sóc Sơn định giá giá trị thiệt hại của các tiểu thương còn lại. Do những người này bị cháy hết tài sản và sổ sách, không cung cấp được hóa đơn chứng từ mua, bán nên không có căn cứ định giá giá trị thiệt hại. 

Cơ quan điều tra làm việc với Chi cục thuế huyện Sóc Sơn (nay là Chi cục thuế khu vực Sóc Sơn - Mê Linh) về việc ấn định số thuế phải nộp hàng tháng của các tiểu thương. Tuy nhiên, từ năm 2015-2018, các tiểu thương không nộp thuế theo quy định.

Ngày 3/7/2018, UBND huyện Sóc Sơn đã hỗ trợ các hộ kinh doanh hơn 2,5 tỷ đồng. 

Theo Viện kiểm sát, quá trình chợ Sóc Sơn đi vào hoạt động, Ngô Văn Giang là Trưởng Ban Quản lý chợ nhưng không thực hiện chức trách nhiệm vụ được phân công. Giang không thực hiện việc lập hồ sơ quản lý máy bơm chữa cháy cố định lắp tại chợ; thiếu kiểm tra, giám sát công tác phòng cháy chữa cháy.

Phạm Đức Nam là Phó trưởng Ban Quản lý chợ Sóc Sơn nhưng không thực hiện chức trách nhiệm vụ được phân công. Nam không thực hiện công tác kiểm tra, giám sát công tác phòng cháy chữa cháy.

Còn Nguyễn Văn Tươi được phân công là Đội trưởng Đội bảo vệ, điện nước nhưng không thực hiện công tác kiểm tra, giám sát công tác phòng cháy, chữa cháy… dẫn đến các đợt kiểm tra của lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy tại chợ Sóc Sơn đều phát hiện có nhiều vi phạm.

Ngày 5/6/2018, Đoàn kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy xác định máy bơm chữa cháy cố định tại chợ Sóc Sơn khó nổ, hoạt động không hiệu quả.

Quá trình điều tra về phần mua sắm trang thiết bị phòng cháy chữa cháy của Ban Quản lý chợ loại II huyện Sóc Sơn, Cơ quan điều tra xác định Ngô Văn Giang và Bùi Thị Ngọc Mai (kế toán Ban Quản lý chợ loại II huyện Sóc Sơn) đã nhận 20 triệu đồng tiền chênh lệch khi mua gói thầu số 1 để chia nhau. Cơ quan chức năng xác định hành vi này có dấu hiệu phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Tuy nhiên, hành vi của Giang và Mai có mức độ, số tiền chiếm đoạt đã chia cho nhiều người. Sau khi bị phát hiện, những cá nhân này đã khắc phục số tiền trên để hoàn trả cho UBND huyện Sóc Sơn. Do đó, Cơ quan điều tra không xem xét xử lý hình sự đối với Giang và Mai về hành vi này.