Vụ nghi lừa đảo xuất khẩu điều sang Italia: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phản ứng gì?

Chu Khôi
Chia sẻ

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ về vụ việc xuất khẩu điều sang thị trường Italy. Trong đó, kiến nghị Chính phủ nhiều việc cần làm, giao các Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải những việc nên tiến hành để giúp các doanh nghiệp lấy lại những container điều bị lừa…

Giao nhận hàng hóa xuất khẩu gặp nhiều rủi ro.
Giao nhận hàng hóa xuất khẩu gặp nhiều rủi ro.

Theo công văn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ngày 17/3, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công điện số 1583/CĐ-VPCP ngày 14/3/2022 về việc xuất khẩu điều sang thị trường châu Âu, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có cuộc họp với lãnh đạo Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) để hỗ trợ doanh nghiệp xử lý vụ việc điều xuất khẩu sang Italy.

ĐỀ NGHỊ CÁC HÃNG VẬN CHUYỂN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP KHẨN CẤP

Đề cập tường tận vụ việc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, thông qua Công ty môi giới Kim Hạnh Việt, 5 doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu nhân điều đã ký hợp đồng với một số khách hàng Italy để xuất khẩu nhân điều sang nước này.

Tổng lượng hàng xuất khẩu là 74 container. Các doanh nghiệp Việt thực hiện hợp đồng với phương thức thanh toán nhờ thu, hay còn gọi là “trả tiền nhận chứng từ D/P”.

 

Theo báo cáo của các doanh nghiệp, tính đến 17/3/2022, còn 30/74 container hàng đang thất lạc chứng từ (Nhờ hỗ trợ Thương vụ Việt Nam tại Italia và Văn phòng luật sự, đã thu hồi được 6 bộ chứng từ bị thất lạc - trước đó thông tin ngày 15/3 thì có 36 container bị thất lạc chứng từ). Trong đó, có 8 container hàng đã cập cảng Genova của Ý, các container hàng còn lại sẽ đến cảng của Ý vào cuối tháng 3 và đầu tháng 4/2022.

Quy trình của phương thức này như sau: sau khi giao hàng lên tàu tại cảng của nước xuất khẩu (Việt Nam), các doanh nghiệp Việt Nam lấy được bộ chứng từ từ hãng vận chuyển. Chứng từ sau đó được chuyển đến cho ngân hàng của người bán tại Việt Nam. Ngân hàng phía Việt Nam chuyển phát nhanh bộ chứng từ này cho ngân hàng của nhà nhập khẩu ở châu Âu, thông qua Công ty dịch vụ chuyển phát nhanh DHL (việc chọn hãng này cũng là do phía bên mua yêu cầu).

Theo tiến trình, Nhà nhập khẩu sẽ tiến hành thanh toán tiền cho ngân hàng nhập khẩu và nhận bộ chứng từ. Sau đó, nhà nhập khẩu sẽ đem bộ chứng từ này ra cảng, gặp hãng tàu để nhận hàng. Ngân hàng ở nước nhập khẩu sẽ chuyển tiền tới Ngân hàng của nước xuất khẩu để trả cho bên bán,

Tuy nhiên, sau khi nhận được bộ chứng từ, ngân hàng của Thổ Nhĩ Kỳ thông báo cho ngân hàng phía Việt Nam rằng, người mua không phải khách hàng của họ và thông báo đã gửi trả lại bộ chứng từ cho ngân hàng phía Việt Nam.

Khi ngân hàng Việt Nam tra soát với công ty DHL về tình trạng giao phát theo số AWB (số vận đơn) do Ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp thì được phản hồi rằng, số AWB này không thuộc về các ngân hàng phía Việt Nam. Ngân hàng phía Việt Nam đã gửi nhiều điện để hỏi về tình trạng bộ chứng từ trả về nhưng không nhận được phản hồi.

Với các bộ chứng từ gửi đến các ngân hàng tại Italia, các ngân hàng tại Italia đều thông báo cho ngân hàng Việt Nam họ đã nhận được bộ chứng từ từ DHL, nhưng là các bản photocopy không phải bản gốc; hoặc có trường hợp là giấy trắng, không đủ điều kiện để thanh toán.

Điều này cho thấy dấu hiệu nghi lừa đảo, bên đối tác mua hàng đã bắt tay với DHL để tráo đổi bộ chứng từ thật, sau đó chuyển bộ chứng từ giả tới Ngân hàng của nước nhập khẩu. Sau khi sự việc xảy ra, doanh nghiệp Việt Nam đã nhanh chóng thu hồi các bộ chứng từ gốc chưa bị thất lạc.

Về nguyên tắc, phía doanh nghiệp Việt Nam không còn quyền kiểm soát container hàng đã bị mất chứng từ. Theo pháp lý quốc tế, các hãng tàu bắt buộc phải giao hàng cho người nhận khi họ cung cấp đầy đủ chứng từ (bản chứng từ gốc mà các doanh nghiệp Việt Nam đang thất lạc) và nộp phí nhận hàng.

Hiện nay, Văn phòng luật sư Davide Gallasso (đơn vị được doanh nghiệp Việt Nam thuê) đang phối hợp với bộ phận Thương vụ Việt Nam tại Italia để xử lý vụ việc.

Phía luật sư cho biết đã làm việc với công an, hải quan, các hãng tàu và lấy phán quyết từ toà án để hàng không được thông quan dù họ có trong tay bộ giấy tờ gốc. Phía luật sư cũng đang tiếp tục làm việc với các ngân hàng để xem ai là người chịu trách nhiệm cho vụ việc này, đồng thời, sẽ làm việc để lấy lại quyền sở hữu hàng hoá cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Ngày 10/3/2022, VINACAS đã gửi văn bản đến các hãng vận chuyển liên quan và đề nghị các hãng vận chuyển áp dụng biện pháp “Khẩn cấp”, tạm thời giữ lại các lô hàng đang nằm tại cảng và sẽ đến cảng; không giải phóng hàng cho người nhận ngay cả trong trường hợp họ trình vận đơn gốc. Chỉ cho phép giải phóng hàng khi nhận được xác nhận từ các công ty chủ hàng (người bán). Cho đến nay, hãng vận chuyển HMM đã có những phản hồi tích cực, đồng ý hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu điều của Việt Nam theo đề nghị trên.

HÀNH ĐỘNG CỦA BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

Theo Công văn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ đã chỉ đạo Hiệp hội Điều Việt Nam và các doanh nghiệp tiếp tục làm việc với Văn phòng luật sư Davide Gallasso và Đại sứ quán Việt Nam, Thương vụ Việt Nam tại Italy để làm việc với các cơ quan thẩm quyền của Italy chưa thông quan với 36 container hàng đang mất chứng từ gốc hoặc chỉ cho thông quan khi có xác định của doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam (bên bán).

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao: Bộ Giao thông và Vận tải làm việc với các hãng tàu vận tải 36 container hàng đang thất lạc hồ sơ gốc để phối hợp giữ hàng, tạo điều kiện cho bên luật sư xử lý dứt điểm vụ việc, để doanh nghiệp được lấy lại hàng và tái xuất sang thị trường khác.

 

Theo thông tin từ Thương vụ Việt Nam tại Italia, các công ty ký kết hợp đồng mua lô điều này với doanh nghiệp Việt Nam đều có đăng ký ở Italy, nhưng đều là doanh nghiệp mới thành lập và quy mô vốn và thương mại rất nhỏ (thông tin này có thể tra trên google). Địa điểm văn phòng của các công ty này đều nằm giữa khu cánh đồng, nên không đáng tin cậy để ký kết hợp đồng với số lượng và giá trị lớn.

Đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam làm việc với các ngân hàng thương mại (là ngân hàng thực hiện nghiệp vụ nhận tiền cho công ty xuất khẩu) rà soát lại quá trình thực hiện giao dịch với ngân hàng của bên mua hàng để xác định nguyên nhân và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam xử lý hồ sơ của những lô hàng đang thất lạc hồ sơ gốc.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an tìm hiểu vụ việc, nếu phát hiện có yếu tố phạm pháp là các tổ chức, cá nhân trong nước thì xử lý theo quy định pháp luật Việt Nam; là các tổ chức, cá nhân nước ngoài, làm việc với Interpol để xử lý theo quy định quốc tế.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định, bản chất của phương thức thanh toán D/P là nhờ thu qua ngân hàng, nghĩa là đơn vị nhập khẩu phải trả tiền mới lấy được chứng từ.

Tuy nhiên, khi xảy ra việc mất chứng từ gốc, phương thức thanh toán D/P được đánh giá là thiệt hại và rủi ro cho người bán. Bởi vì, bên bán hàng không nhận tiền đặt cọc, không nhận được tiền ứng trước, mà lại chủ động xuất hàng, cho hàng lên tàu, hàng đi trên tàu rồi, khách vẫn có quyền lựa chọn mua hay không mua, thanh toán hay không thanh toán.

Điều này cho thấy, khi hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, thì rủi ro mà doanh nghiệp phải đối mặt ngày càng lớn. Vì vậy, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với các Bộ, ngành liên quan và VINACAS phổ biến cho các doanh nghiệp kiến thức kinh tế, thương mại quốc tế tốt, thận trọng khi giao dịch với các bạn hàng mới để tránh các rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo các doanh nghiệp khi ký kết hợp đồng xuất khẩu phải phối hợp với hiệp hội ngành hàng, Thương vụ Việt Nam tại nước nhập khẩu để tìm hiểu rõ về đơn vị môi giới, khách hàng, ngân hàng thanh toán để tránh những rủi ro trong thương mại. Các doanh nghiệp nên trao đổi với đơn vị tư vấn để hiểu rõ, nắm vững nội dung các điều khoản của hợp đồng, các nghĩa vụ của mỗi bên, các trường hợp miễn trừ trách nhiệm, quy định về xử lý tranh chấp, bồi thường, ...

Các doanh nghiệp cũng lưu ý các các biện pháp phòng ngừa và quản trị rủi ro, trong đó có việc mua bảo hiểm đầy đủ và chủ động thuê tàu, kiểm soát các khâu trong chuỗi logistics.

Tin liên quan

Khởi nghiệp

Hồ sơ Startup

Citigo là công ty công nghệ cung cấp những giải pháp đơn giản với chi phí tiết kiệm, giúp khách hàng nâng cao hiệu quả kinh doanh. Citigo hướng tới tầm nhìn trở thành công ty cung cấp giải pháp công nghệ cho doanh nghiệp phổ biến tại Đông Nam Á
ESBT là công ty hoạt động trọng lĩnh vực công nghệ thông tin, chúng tôi xây dựng những sản phẩm phần mềm cho cộng đồng và cung cấp dịch vụ phát triển phần mềm cho các doanh nghiệp
Lozi là một trong những ứng dụng thương mại điện tử được yêu thích nhất tại Việt Nam, kết nối hàng triệu người mua và người bán nhằm phục vụ nhu cầu mua bán trực tuyến ngày càng cao. Không chỉ là một cầu nối thương mại điện tử đáng tin cậy, Lozi còn cung cấp dịch vụ giao hàng nhanh chóng và tiện lợi chỉ trong 1 giờ, đem đến cho khách hàng những trải nghiệm mua sắm trực tuyến hiệu quả và tối ưu
Bắt nguồn từ mong muốn mang chất lượng dạy Tiếng Anh tại Trường Quốc tế đến với mọi học sinh Việt Nam, để các bạn nhỏ dù không có điều kiện kinh tế theo học tại các Trường Quốc Tế hay Trung Tâm đắt tiền vẫn có thể sử dụng Tiếng Anh tốt như người bản ngữ. Đây chính là hành trang chuẩn bị cho các em tương lai vươn ra thế giới. Chính vì lý do trên, đội ngũ sáng lập đã bắt tay vào xây dựng sản phẩm đầu tiên có tên “Chương trình học Tiếng Anh Online EDUPIA”.
Công ty TNHH SA-ACH định vị về lĩnh vững trồng rừng, phát triển gồm 3 loại cây và bốn tầng cây trên một hecta đất nhằm tạo hệ sinh thái bền vững, và nâng cao thu nhập cho bà con