WHO: Chưa cần tiêm đại trà vaccine ngừa bệnh đậu mùa khỉ
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng chưa cần tiêm đại trà vaccine để ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ, khi các biện pháp, trong đó có vệ sinh tốt và tình dục an toàn, vẫn có thể khống chế được sự lây lan của dịch bệnh....
Ông Richard Pebody, người đứng đầu nhóm chuyên trách về mầm bệnh có nguy cơ cao tại Văn phòng WHO châu Âu, nhấn mạnh nguồn cung vaccine và thuốc kháng virus hiện vẫn khá hạn chế.
"Các biện pháp chính để ngăn ngừa căn bệnh này lây lan là truy vết tiếp xúc và cách ly", Richard Pebody cho hay.
Ông Richard Pebody, khẳng định đây không phải là loại virus dễ dàng lây lan và cho đến nay vẫn chưa gây ra bệnh nghiêm trọng. Trong khi đó, các loại vaccine để ngăn ngừa đậu mùa khỉ có thể gây ra các tác dụng phụ.
Bác sĩ Bệnh viện đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, cho biết con người có thể nhiễm virus đậu mùa khỉ thông qua 3 con đường chính. Một là từ vết cắn hoặc vết xước của động vật mang virus. Hai là khi ăn thịt động vật mắc bệnh. Ba là tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh.
Tuyên bố trên được ông Pebody đưa ra trong bối cảnh Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cho biết đang trong tiến trình cung cấp các liều vaccine Jynneos để ngăn ngừa đậu mùa khỉ. Trong khi đó, Chính phủ Đức thông báo đang đánh giá các phương án tiêm chủng, trong khi Anh đã tiêm chủng cho một số nhân viên y tế.
Giới chức y tế tại châu Âu và Bắc Mỹ đang điều tra hơn 100 ca nghi mắc và được xác định mắc bệnh đậu mùa khỉ. Đây được coi là đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ nghiêm trọng nhất bên ngoài châu Phi - nơi căn bệnh này là đặc hữu.
Đậu mùa khỉ là loại virus hiếm gặp có họ hàng với đậu mùa, có thể lây truyền từ động vật qua dịch cơ thể, bao gồm các giọt nước bọt hoặc đường hô hấp hoặc tiếp xúc với dịch tiết vết thương cũng như qua các vật dụng dùng chung như khăn trải giường và khăn tắm. Hầu hết người mắc bệnh đậu mùa khỉ thường là trẻ em.
Các vết phát ban thường bắt đầu ở mặt, sau đó lan sang những bộ phận khác của cơ thể. Các tổn thương trên cơ thể người bệnh sẽ trải qua một số quá trình từ rát đến nổi mẩn, rồi mụn nước và mụn mủ. Cuối cùng, các vết tổn thương đóng vảy trước khi rụng hết và khỏi bệnh, để lại sẹo.
Triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ thường bao gồm sốt, đau nhức cơ, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, kiệt sức và phát ban giống thủy đậu trên tay, mặt. Bệnh thường kéo dài từ 2-4 tuần và các triệu chứng có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể từ 5-21 ngày sau khi nhiễm virus.
Các triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ lúc khởi phát thường là sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, ớn lạnh, kiệt sức và sưng hạch bạch huyết. Khi bị sốt, biểu hiện lâm sàng điển hình của bệnh đậu mùa khỉ là nổi phát ban mẩn ngứa từ 1-3 ngày sau đó, thường bắt đầu nổi mụn mủ trên mặt và sau đó lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
Số lượng mụn mủ nước có thể xuất hiện từ một vài nốt cho tới hàng nghìn nốt. Ban đầu mụn nổi lên từ nốt phẳng nhỏ xíu rồi trở thành mụn nước (bên trong mụn chứa đầy dịch), rồi trở thành mụn mủ (bên trong nốt chứa đầy mủ) và cuối cùng đóng vảy trước khi biến mất.
Bệnh đậu mùa khỉ lây lan khi tiếp xúc gần hơn nhiều. Khi dùng chung giường, quần áo hoặc bàn chải đánh răng với người bị nhiễm bệnh sẽ có rủi ro cao hơn.
Đậu mùa khỉ là bệnh gì?
Căn bệnh được phát hiện lần đầu vào năm 1958 trên những con khỉ được nuôi nghiên cứu. Khi đó chúng mắc chứng bệnh giống như đậu mùa.
Mặc dù khỉ cũng mắc bệnh này, nhưng cũng như con người, khỉ không phải là vật chủ của virus. Virus gây bệnh thuộc chi Orthopoxvirus, bao gồm virus variola - nguyên nhân gây bệnh đậu mùa và virus vaccinia - được sử dụng trong vắc xin đậu mùa và virus đậu mùa bò (cowpox virus).
Đậu mùa khỉ ít lây hơn đậu mùa và có triệu chứng nhẹ hơn. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khoảng 30% bệnh nhân đậu mùa đã chết, trong khi tỉ lệ tử vong do đậu mùa khỉ gần đây là 3% đến 6%.
