3 yếu tố then chốt để vận hành thị trường carbon hiệu quả
Theo bà Elvira Morella, Giám đốc Bộ phận Tư vấn và Nghiên cứu Kinh tế, khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), thị trường carbon không chỉ đơn thuần là yêu cầu pháp lý, cơ hội kinh doanh, mà còn là công cụ thiết yếu để đảm bảo tăng trưởng bền vững và khả năng chống chịu của nền kinh tế...
Ngày 10/4/2025, tại Hà Nội, Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Cơ quan hợp tác Phát triển - Đại sứ quán Thụy Sỹ, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) và cơ quan báo chí Kinh tế Việt Nam - VnEconomy phối hợp tổ chức Diễn đàn Thị trường Carbon Việt Nam năm 2025.
Chia sẻ tại diễn đàn, bà Elvira Morella, Giám đốc Bộ phận Tư vấn và Nghiên cứu Kinh tế, khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng phó với biến đổi khí hậu và vai trò then chốt của thị trường carbon trong thích ứng với thách thức toàn cầu.
Đại diện IFC cho rằng Việt Nam đang tiến tới thực hiện các mục tiêu khí hậu, đặc biệt là đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo Thỏa thuận Paris. Để làm được điều đó, thị trường carbon là một công cụ chiến lược giúp chúng ta hiện thực hóa các mục tiêu giảm phát thải và thúc đẩy nền kinh tế xanh hơn, bền vững hơn.
Những thách thức do biến đổi khí hậu đặt ra là rất lớn, đòi hỏi sự chung tay nỗ lực của mọi thành phần trong xã hội. Cụ thể, khu vực tư nhân đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy những đổi mới sáng tạo, thúc đẩy đầu tư và áp dụng các thực hành phát triển bền vững, góp phần quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính.
Theo bà Elvira Morella, thị trường carbon không chỉ đơn thuần là yêu cầu pháp lý, cơ hội kinh doanh, mà còn là công cụ thiết yếu để đảm bảo tăng trưởng bền vững và khả năng chống chịu của nền kinh tế, là cơ hội cho chúng ta.
Giám đốc Bộ phận Tư vấn và Nghiên cứu Kinh tế, khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, IFC chỉ ra một số yếu tố then chốt để vận hành thị trường carbon hiệu quả.
Thứ nhất, đó là phải đảm bảo tính toàn vẹn môi trường thông qua xây dựng và triển khai hệ thống MRV (các bước về mặt kỹ thuật và quy trình để đo đếm, báo cáo, thẩm định lượng phát thải khí nhà kính). Hệ thống như vậy phải được xây dựng với tính chặt chẽ và hiệu quả, thực tiễn.
Thứ hai, phải xây dựng khuôn khổ pháp lý rõ ràng phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế tạo niềm tin cho thị trường và thu hút sự tham gia.
Thứ ba, nâng cao năng lực cũng như thúc đẩy sự tham gia của các bên liên quan đảm bảo tất cả các bên tham gia hiểu rõ cơ chế vận hành của thị trường và vai trò của mình trong đó.
“Bằng cách hợp tác một cách chặt chẽ, chia sẻ tri thức, kiến thức và hành động quyết liệt chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng một thị trường carbon mạnh mẽ mang lại lợi ích cho nền kinh tế cũng như môi trường ở Việt Nam”, bà Elvira Morella nhấn mạnh.
Tại diễn đàn, đại diện IFC cam kết luôn sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình quan trọng này. Cùng với nhóm Ngân hàng Thế giới, IFC hướng tới tăng cường hỗ trợ cho chương trình khí hậu tại Việt Nam thông qua việc tài trợ trực tiếp cũng như đóng vai trò chất xúc tác nhằm huy động đầu tư tư nhân ở các Dự án Xanh và các luồng tài chính khác nữa vào Việt Nam.
Ngoài ra, IFC tiếp tục hỗ trợ xây dựng thực thi các chính sách, các quy định pháp luật, các tiêu chuẩn nhằm thúc đẩy quá trình khử carbon, khuyến khích đầu tư xanh và mở rộng sự tham gia của khu vực tư nhân vào thị trường carbon.
“Chúng tôi mong tiếp tục được hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng chính sách, các tiêu chuẩn xanh ở Việt Nam, cuối cùng là làm sao thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân vào thị trường carbon. Đặc biệt, cần có cơ chế khuyến khích và thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân trong thị trường carbon”, bà Elvira Morella nhấn mạnh.
Thách thức với khu vực tư nhân, trong đó khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa là vô cùng lớn trong ứng phó với biến đổi khí hậu. “Diễn đàn thị trường carbon Việt Nam” là cơ hội để các cơ quan chính phủ, khu vực tư nhân cùng thảo luận, chia sẻ thách thức, trao đổi về sự phát triển của thị trường carbon tại Việt Nam.
Đồng thời cũng là cơ hội để khu vực tư nhân cập nhật thông tin mới nhất về chính sách, quy định kế hoạch phát triển carbon tại Việt Nam, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cơ chế vận hành và lợi ích tiềm năng của thị trường carbon. Là những yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp chủ động tham gia và đóng góp vào các mục tiêu khí hậu quốc gia và toàn cầu.
Tại diễn đàn, kết quả khảo sát liên quan đến mức độ sẵn sàng tham gia của khu vực tư nhân vào thị trường carbon cũng được công bố. Khảo sát về mức độ tham gia sẵn sàng của khu vực tư nhân vào thị trường carbon, cung cấp tình hình hiện tại, cũng như tham gia của khu vực tư nhân, thách thức doanh nghiệp gặp phải và cơ hội trong tương lai…
Theo bà Elvira Morella, kết quả khảo sát và kiến nghị sẽ là "kim chỉ nam" giúp doanh nghiêpj Việt Nam định hướng hiệu quả hơn trong thị trường carbon và có đóng góp của mình cho ứng phó với biến đổi khí hậu.
