Các công ty phát triển robotaxi gặp vấn đề nghiêm trọng về niềm tin

Góc khuất của các công ty robotaxi

Những tai ương gần đây của công ty robotaxi Cruise đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề thú vị hiện đang gây khó khăn cho ngành công nghiệp xe tự hành, quan trọng nhất là các vấn đề xung quanh tính minh bạch và niềm tin của công chúng.

Làm thế nào chúng ta có thể tin tưởng giao mạng sống của mình cho những công ty này - và thực sự, bạn đang đặt mạng sống của mình vào tay một công ty khi bạn lái những chiếc xe không người lái của họ - khi họ thấy không phù hợp để tiết lộ tất cả thông tin mà chúng ta cần hiểu rõ nhất về công nghệ?

Tháng trước, Bộ phương tiện cơ giới của California đã đình chỉ giấy phép vận hành các robotaxi của Cruise sau khi một chiếc xe Cruise tông vào một người phụ nữ bị một tài xế tông vào rồi bỏ chạy. Chiếc xe Cruise không người lái chạy qua người phụ nữ này, dừng lại một lúc, sau đó kéo cô đi hơn 6m trong khi tấp vào lề đường, khiến người này bị thương nặng.

Cruise đã phải cho dừng toàn bộ đội xe của mình trên toàn quốc trong khi điều tra xem có sự cố gì không. Hội đồng quản trị của công ty đã thuê một công ty luật bên ngoài và các nhà tư vấn công nghệ để xem xét phản ứng của công ty đối với vụ việc.

Một trong những câu hỏi khiến dư luận quan tâm là dường như liệu Cruise có giấu bằng chứng quan trọng hay không.

Bộ này tuyên bố công ty đã chiếu đoạn video quay cảnh chiếc ô tô của họ phanh gấp và dừng lại nhưng không chiếu cảnh nó kéo lê nạn nhân khi tấp vào lề đường. Trong tuyên bố về việc đình chỉ, Bộ phương tiện cơ giới (DMW) cáo buộc rằng Cruise đã “trình bày sai” thông tin liên quan đến sự an toàn của các phương tiện của mình. Nhưng Cruise phản đối tuyên bố này, cho rằng nó đã chiếu toàn bộ đoạn video cho DMV.

Chắc chắn là Cruise đang ở trong tình thế khó khăn. Chiếc xe của công ty này rõ ràng đã ở sai vị trí, không đúng lúc. Một người lái xe (người vẫn chưa bị bắt, mặc dù có rất nhiều bằng chứng video về vụ việc) đã phạm tội mà phương tiện tự hành lại phải chịu phần lớn trách nhiệm một cách nghịch lý. Nhưng bi thảm thay, vụ việc hiện đang khiến công chúng hiểu biết đầy đủ hơn về cách thức hoạt động của những phương tiện này. Và điều đó không nên như vậy.

Robotaxi đang di chuyển trên lớp băng mỏng

Tuần trước, tờ New York Times đã đăng một câu chuyện về phản ứng của Cruise đối với việc đình chỉ và sứ mệnh tích cực, khó khăn của công ty này với sự hỗ trợ từ công ty mẹ General Motors, có thể đã góp phần vào tình hình hiện tại như thế nào. Ở phần cuối của câu chuyện, các phóng viên đã đưa ra một điểm dữ liệu thú vị: Nhân viên của Cruise “can thiệp” vào xe của công ty cứ sau khoảng cách 2,5 đến 5 dặm.

Giám đốc điều hành Cruise, Kyle Vogt đã trả lời câu chuyện của Times - không phải trên tờ Times mà trong một bình luận cho một bài đăng trên trang Hacker News về câu chuyện của Times vài ngày sau khi nó ra mắt.

Vogt viết: “Cruise AV (phương tiện tự hành) đang được hỗ trợ từ xa (RA) trung bình 2-4% thời gian, trong môi trường đô thị phức tạp. Mức này đã đủ thấp để không còn mang lại lợi ích chi phí lớn nữa khi tối ưu hóa thêm nữa, đặc biệt là khi xét đến mức độ hữu ích của việc yêu cầu con người xem xét mọi thứ trong một số tình huống nhất định”.

Bỏ qua bối cảnh cực kỳ khó khăn về năm 2023 về cách nhận xét này được đưa ra ánh sáng, việc Vogt trực tiếp xác nhận báo cáo của Times, đồng thời bổ sung thêm bối cảnh về hỗ trợ từ xa, là cực kỳ thú vị vì một số lý do. Trước hết, đó là nhiều thông tin hơn chúng ta thường nhận được từ Cruise, công ty nổi tiếng là rất kín tiếng về hoạt động của mình.

Tất cả các công ty xe tự hành hoạt động ở California đều phải báo cáo số dặm đã lái, số lượng phương tiện và số lần “không tham gia”, mà hầu hết mọi chuyên gia đều đồng ý là một con số hoàn toàn vô giá trị. Nhưng ngoài ra, các công ty AV được phép hoạt động gần như hoàn toàn bí mật. Và đó là một vấn đề lớn.

Philip Koopman, giáo sư Đại học Carnegie Mellon, người đã tiến hành nghiên cứu về an toàn xe tự hành trong nhiều thập kỷ, cho biết: “Các công ty có xu hướng chỉ báo cáo công khai những con số mà cơ quan quản lý buộc họ phải báo cáo hoặc họ cho rằng chúng trông đặc biệt tốt. Điều đó đúng với tất cả các công ty xe hơi, không chỉ riêng Cruise”.

California có các quy định tiết lộ nghiêm ngặt nhất về hoạt động AV so với tất cả các tiểu bang. Hầu hết các công ty vẫn còn ô tô trên đường đang thử nghiệm ở đó. Đây là quê hương của Thung lũng Silicon và hầu hết của tài năng kỹ thuật. Nhưng những bang khác có nhiều ô tô không người lái, như Arizona và Texas, hầu như không có quy định tiết lộ thông tin. Và điều đó có nghĩa là những cập nhật duy nhất mà công chúng nhận được là thông qua tài liệu tiếp thị của chính công ty. Đó không phải là công thức để xây dựng lòng tin của công chúng.

Chỉ khi có sự cố xảy ra thì những sự thật và số liệu này mới được đưa ra ánh sáng. Uber đã vô tình gây tai nạn với một người đi bộ ở Tempe, Arizona vào năm 2018 cho thấy cách tiếp cận lỏng lẻo của công ty đối với vấn đề an toàn hoặc việc họ đã tắt cơ chế phanh khẩn cấp tự động do nhà máy lắp đặt trên xe mà lẽ ra có thể cứu sống nạn nhân Elaine Herzberg để tránh xung đột với hệ thống lái tự động.

Bây giờ, một người khác bị thương nặng và các cơ quan chức năng đang tìm hiểu thông tin mới về mức độ tham gia của con người vào việc ra quyết định đối với các phương tiện của Cruise.

Các chuyên gia đều đồng ý rằng tiết lộ của Vogt về hỗ trợ từ xa là thú vị, ít thú vị hơn trong bối cảnh vụ việc liên quan đến nạn nhân bị tông xe và hơn thế nữa đối với khả năng các công ty taxi robot vận hành một dịch vụ có ý nghĩa tài chính.

Bryan Reimer, nhà khoa học nghiên cứu tại AgeLab của MIT và phó giám đốc Trung tâm Vận tải Đại học New England, cho rằng: “Tần suất hỗ trợ từ xa được báo cáo không có gì đáng ngạc nhiên và là một trong nhiều thách thức tiềm ẩn đối với mô hình kinh doanh gọi xe tự động. Cho đến khi việc hỗ trợ từ xa bị loại bỏ khỏi phương trình, chúng ta đang nói nhiều hơn về một hệ thống tự động hóa cao với sự can thiệp định kỳ của con người so với giấc mơ gọi xe tự động”.

Sự cố và số liệu minh bạch

Trong nhiều năm, các nhà khai thác ô tô không người lái đã bán đi giấc mơ lái xe không cần con người này.

Nhưng thực tế là ô tô vẫn cần có con mắt con người và đôi khi là bàn tay con người. Và chúng ta vẫn chưa biết nhiều về những chiếc màn hình từ xa này. Mỗi người điều khiển từ xa quan sát bao nhiêu chiếc xe cùng một lúc? Họ có thể không điều khiển ô tô từ xa, còn được gọi là vận hành từ xa, hoặc một số người gọi là "niềm vui gắn bó". nhưng họ đang giúp ô tô đưa ra quyết định trong một số khả năng.

Những người đó cần được trả tiền. Và nếu mục đích của ô tô không người lái là loại bỏ con người khỏi phương trình để giúp họ vận hành rẻ hơn, thì tác động tài chính của việc giữ tất cả những người này trong bảng lương sẽ bắt đầu tăng lên.

Raj Rajkumar, giáo sư kỹ thuật điện tại Đại học Carnegie Mellon, cho biết: “Thay vì con người điều khiển phương tiện, giờ đây một người có khả năng được giao nhiệm vụ điều khiển từng phương tiện “không người lái” trên đường. Và người điều hành từ xa đó có thể được trả nhiều hơn một tài xế taxi bình thường, gây ra vấn đề cho mô hình kinh doanh cốt lõi hiện nay”.

Đây là thông tin liên quan mà các thành phố có thể muốn có khi họ cân nhắc quyết định có nên để ô tô không người lái tràn ngập đường phố hay không. Sự đánh đổi là gì? Nếu robotaxi cất cánh và những người lái xe gọi xe bắt đầu mất việc, thì tác động tài chính là gì?

Một lần nữa, chúng ta sẽ không bao giờ biết được những con số này nếu Vogt của Cruise không cảm thấy bị buộc phải trả lời báo cáo của Times. Không có quy tắc nào yêu cầu Cruise tiết lộ những con số này hoặc các công ty nổi tiếng về robotaxi nhhuw Waymo, Zoox, Aurora, Motional hoặc bất kỳ công ty xe tự hành nào khác. Một số tiểu bang có một số quy tắc, nhưng hầu hết đều không có. Và luật pháp ở Mỹ vẫn còn bị đình trệ tại Quốc hội sẽ không thể thay đổi được thực tế này, ngay cả khi, bằng một phép màu nào đó, nó trở nên thông suốt và tìm được đường tới bàn làm việc của Tổng thống. Đạo luật này, phần lớn được thúc đẩy bởi ngành công nghệ, sẽ xóa bỏ các rào cản để đưa nhiều ô tô không người lái ra đường hơn, không áp đặt bất kỳ quy tắc tiết lộ mới nào.

Những chiếc xe không người lái, một công nghệ có khả năng thay đổi rất nhiều cách chúng ta di chuyển, đang mất đi niềm tin.

Niềm tin của người tiêu dùng giảm năm thứ hai liên tiếp, theo một cuộc khảo sát hàng năm do JD Power thực hiện. Và đây là thời điểm mà công nghệ vẫn nằm ngoài tầm với của đại đa số người dân trong nước. Chỉ với một số ít hoạt động triển khai ở California, Texas và Arizona, hầu hết mọi người vẫn chưa thực sự ấn tượng. Và các công ty không làm đủ để giải quyết vấn đề này.

Waymo được cho là đã làm được nhiều việc hơn Cruise, báo cáo số liệu thống kê về các vụ va chạm và công bố các phân tích chuyên sâu về cách những chiếc xe của họ so sánh với xe của con người điều khiển. Mục đích là để cung cấp một số nền tảng thống kê cho lập luận cốt lõi rằng ô tô do robot điều khiển có thể hoạt động an toàn hơn và có thể dự đoán được so với ô tô do con người điều khiển.

Nhưng như Reilly Brennan, đối tác chung của Trucks VC, tranh luận, các công ty sản xuất xe tự hành đều có cùng quan điểm. Gần đây, ông viết: “Thành công của mỗi công ty là mang tính cá nhân, nhưng những thất bại của họ thường gộp lại với nhau như thể tất cả các nhà điều hành đều là một công ty”.

Những vấp ngã của Cruise cũng trở thành vấn đề của Waymo. Cho đến khi một số thực thể bước vào để thiết lập một nền tảng pháp lý và quy định rõ ràng, điều này có thể sẽ vẫn là một trở ngại lớn đối với tất cả các công ty mơ ước có robotaxi thống trị đường phố.