Chuỗi cung ứng thị trường ô tô lớn nhất thế giới lung lay
Trong cơn khủng hoảng, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã cam kết thanh toán cho các nhà cung cấp trong vòng 60 ngày. Đây là một sự thay đổi hướng tới các chuẩn mực của ngành ô tô toàn cầu, nhưng nhiều nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng vẫn còn nghi ngờ về khả năng thực hiện.
Các điều khoản thanh toán kéo dài không còn xa lạ trong ngành và một số nhà sản xuất ô tô có thể sử dụng các giải pháp thay thế như giấy ghi nợ để trì hoãn việc hoàn trả tiền mặt, điều này có thể làm suy yếu cam kết thanh toán cho các nhà cung cấp trong vòng 60 ngày.
Thời hạn thanh toán hóa đơn kéo dài đã làm tăng thêm khó khăn về dòng tiền của các nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng toàn ngành và động thái đẩy nhanh thanh toán được coi là một bước đi tích cực, nhưng hiệu quả của nó sẽ phụ thuộc vào mức độ triển khai.
Cam kết thanh toán hóa đơn đúng hạn của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, một nỗ lực nhằm xoa dịu sự giám sát ngày càng tăng của các cơ quan chức năng đối với cuộc chiến giá cả kéo dài, đã khiến nhiều nhà cung cấp nghi ngờ về việc họ sẽ thực hiện lời hứa của mình như thế nào.
Sau cuộc họp với các cơ quan quản lý vào đầu tháng 6 về nhu cầu tự quản lý tốt hơn, những tên tuổi lớn nhất trong ngành ô tô Trung Quốc cho biết họ sẽ thanh toán cho các nhà cung cấp trong vòng 60 ngày. Mặc dù điều đó thể hiện sự thay đổi hướng tới các chuẩn mực của ngành toàn cầu, nhưng đây là một thay đổi lớn đối với một số nhà sản xuất ô tô, bao gồm BYD, với chu kỳ thanh toán có thể kéo dài tới hàng trăm ngày.
Các điều khoản thanh toán kéo dài là một tính năng đã ăn sâu vào ngành công nghiệp đến mức các nhà sản xuất ô tô có thể khó có động lực để tìm ra giải pháp thay thế. Điều đó đã làm giảm bớt những gì nhiều người mô tả là một sự thay đổi đáng hoan nghênh.
Một giải pháp thay thế được nhắc tới là phát hành các kỳ phiếu, giúp trì hoãn việc hoàn trả tiền mặt trong một thời gian bổ sung. Trong số 17 nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cam kết thời hạn thanh toán hóa đơn là 60 ngày, chỉ có SAIC Motor Corp. và BAIC Motor Corp. thuộc sở hữu nhà nước cho biết họ sẽ không sử dụng kỳ phiếu. Phần còn lại không nêu rõ phương thức thanh toán nào được đưa vào cam kết của họ.
Giấy ghi nợ và tài trợ chuỗi cung ứng là phổ biến trong ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc. Hệ thống Dilian của BYD — hay Dilink, theo tiếng Anh — là một trong những ví dụ nổi tiếng nhất và cho phép đổi trái phiếu sau này, giao dịch với người khác hoặc rút tiền mặt sớm để có phí. Tính đến tháng 5 năm 2023, nền tảng này đã phát hành 400 tỷ nhân dân tệ (56 tỷ USD) trái phiếu, lần cuối cùng BYD tiết lộ thông tin là như vậy.
Mặc dù một số nhà cung cấp không bận tâm đến việc này vì họ có thể vay tiền bằng số tiền họ được nợ, nhưng việc sử dụng rộng rãi các khoản thanh toán chậm trễ cho thấy sự căng thẳng của ngành ô tô lớn nhất thế giới khi cuộc chiến giá cả làm giảm biên lợi nhuận sâu rộng.
Một báo cáo của công ty tư vấn kế toán GMT Research phát hiện ra nợ ròng thực tế của BYD cao hơn 10 lần so với số liệu trên sổ sách tính đến cuối tháng 6 năm 2024, thông qua việc trì hoãn thanh toán cho các nhà cung cấp và các khoản tài trợ liên quan khác.
Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc cho biết thời hạn thanh toán hóa đơn kéo dài đã làm tăng thêm khó khăn về dòng tiền của các nhà cung cấp và không tốt cho ngành này khi trả lời các cam kết thanh toán của các nhà sản xuất ô tô.
Áp lực đặc biệt nghiêm trọng đối với các công ty nhỏ hơn, trong một số trường hợp phải đợi ít nhất nửa năm để khách hàng thanh toán hóa đơn, theo một giám đốc điều hành tại một công ty sản xuất phụ tùng đèn ô tô được các thương hiệu lớn của Châu Âu và Hàn Quốc sử dụng. Người này cho biết, các doanh nghiệp vừa và nhỏ ngày càng khó tồn tại và phát triển trong một ngành cạnh tranh như vậy.
Các quy định của chính quyền Trung Quốc cũng nêu rõ các doanh nghiệp nhỏ không nên bị buộc phải chấp nhận các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt như giấy ghi nợ hoặc sử dụng các phương thức này để trì hoãn thanh toán.
Đối với ngành ô tô Trung Quốc, vẫn chưa rõ cam kết thanh toán sẽ kéo dài đến đâu trong chuỗi cung ứng phức tạp và đan xen.
Mặc dù có sự lạc quan thận trọng về sự thay đổi này, nhưng đối với nhiều người, đây là trường hợp chờ đợi và xem xét khi sự cạnh tranh khốc liệt đang gia tăng tại thị trường lớn nhất thế giới này. Năm ngoái đã chứng kiến sự hợp nhất đầu tiên trên thị trường giữa các thương hiệu xe năng lượng mới chuyên dụng, với 16 công ty rời bỏ và 13 công ty gia nhập.
Theo giám đốc bán hàng của một nhà cung cấp chip ô tô, một số khách hàng đã phá sản do sự cạnh tranh gay gắt, nghĩa là họ sẽ không bao giờ trả được hóa đơn. Bà cho biết có thể thực hiện hành động pháp lý, nhưng không có khả năng thu hồi được toàn bộ khoản nợ.
Người này cũng nói thêm rằng chính sách của chính phủ nhằm đảm bảo thanh toán đúng hạn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ là một động thái tích cực và đã quá hạn từ lâu, nhưng liệu chính sách này có hiệu quả hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ hiệu quả của chính sách này.
