Công nghệ Trung Quốc sẽ giúp Toyota chinh phục thị trường xe điện giá rẻ?

Mẫu xe mới được mô tả như một “chén thánh” về xe điện cho Toyota. Trong khi đó, hãng này đã phải vật lộn trong nhiều năm để cho ra đời một mẫu EV nhỏ vừa cạnh tranh về chi phí ở Trung Quốc vừa không ảnh hưởng đến sự tiện nghi trong xe.

CÔNG NGHỆ PIN EV GIÁ RẺ TỪ TRUNG QUỐC 

Các nguồn tin cho biết, bước đột phá chủ yếu là do pin Lithium-iron-phosphate (LFP) Blade ít cồng kềnh hơn của BYD và bí quyết kỹ thuật chi phí thấp hơn của nó, là một bước ngoặt đối với một công ty Trung Quốc có chiếc xe bán tải F3 nổi tiếng được lấy cảm hứng từ Corolla của Toyota vào năm 2005.

Ít được biết đến bên ngoài Trung Quốc vào thời điểm đó, BYD hay "Build Your Dreams" đã gây chú ý vào năm 2008 khi tỷ phú Warren Buffett mua 10% cổ phần và từ đó trở thành một trong những nhà sản xuất cái gọi là phương tiện năng lượng mới lớn nhất thế giới.

Mẫu EV mới của Toyota sẽ lớn hơn một chút so với mẫu Corolla nhỏ gọn, mẫu xe bán chạy nhất thế giới mọi thời đại. Nó sẽ được công bố dưới dạng xe ý tưởng tại triển lãm ô tô Bắc Kinh vào tháng 4 và sau đó rất có thể sẽ được ra mắt như là mẫu xe thứ hai trong loạt xe ô tô chạy hoàn toàn bằng điện bZ mới của Toyota, mặc dù hiện tại sẽ chỉ được bán ở Trung Quốc.

“Mẫu xe được kích hoạt bởi công nghệ pin BYD", một trong những nguồn tin nói với Reuters. "Nó ít nhiều đã giúp chúng tôi giải quyết những thách thức phải đối mặt trong việc tạo ra một mẫu sedan điện cỡ nhỏ giá cả phải chăng với nội thất rộng rãi”.

Mẫu xe này sẽ được xếp dưới những EV cao cấp như Model Y của Tesla hay Nio ES6 nhưng ở trên Hong Guang Mini EV cực rẻ, có giá khởi điểm chỉ 4.500 USD và hiện là xe điện bán chạy nhất Trung Quốc. Đặc biệt có thể mẫu xe Toyota mới sẽ có giá rất cạnh tranh.

Mẫu xe mới này cũng có thể sẽ được bán với giá dưới 200.000 nhân dân tệ (30.000 USD), nhằm vào phân khúc thị trường Trung Quốc mà Tesla dự kiến ​​sẽ nhắm đến với một mẫu xe nhỏ trong vòng hai năm tới.

Trong khi đó, người phát ngôn của Toyota cho biết: “Chúng tôi không bình luận về các sản phẩm trong tương lai. Toyota coi xe điện chạy bằng pin là một trong những con đường giúp chúng tôi đạt được sự trung hòa của carbon và tham gia vào việc phát triển tất cả các loại giải pháp xe điện”.

Việc Toyota buộc phải chuyển sang sử dụng BYD để giải quyết bài toán hóc búa về xe điện giá rẻ cho thấy cán cân cạnh tranh của ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đã giảm đến mức nào trong thập kỷ qua.

Khi chất lượng xe Trung Quốc được coi là dưới mức ngang bằng, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu không quá lo ngại rằng họ không thể cạnh tranh về giá và để các công ty Trung Quốc kiểm soát thị trường nội địa đối với những chiếc xe giá rẻ, không rườm rà.

Nhưng thời thế đã thay đổi. Các giám đốc điều hành của Toyota bắt đầu lo lắng trở lại vào năm 2015 khi BYD tung ra dòng xe hybrid plug-in Tang, với những cải tiến đáng kể về kiểu dáng, chất lượng và hiệu suất. Đáng lo ngại nhất là thực tế nó vẫn rẻ hơn khoảng 30% so với các mẫu Toyota tương đương.

Năm 2017 đã có một bước ngoặt quan trọng khi các nhà lãnh đạo kỹ thuật hàng đầu của Toyota, bao gồm cả phó chủ tịch điều hành lúc bấy giờ là Shigeki Terashi, đã lái một số chiếc xe BYD như Tang tại Thành phố Toyota gần trụ sở chính ở Nhật Bản.

Terashi sau đó đã đến thăm trụ sở của BYD ở Thâm Quyến và lái một mẫu xe điện Han của hãng.

"Chất lượng lâu dài của chúng vẫn còn là một dấu hỏi, thiết kế và chất lượng của những chiếc xe này đã cho thấy mức độ trưởng thành, nhưng chúng lại rẻ hơn nhiều so với các mẫu xe Toyota tương đương", nguồn tin nhận định.

Hai trong số các nguồn tin cho hay các đánh giá của BYD đã thúc đẩy Toyota thành lập liên doanh nghiên cứu và phát triển (R&D) với BYD vào năm ngoái. Toyota hiện có hai chục kỹ sư ở Thâm Quyến làm việc song song với khoảng 100 đối tác BYD.

BÀI TOÁN KHÔNG PHÁT THẢI

Các giám đốc điều hành của Toyota cho biết họ không chống lại xe điện chạy bằng pin (BEV) nhưng cho rằng, cho đến khi năng lượng tái tạo được phổ biến rộng rãi hơn, chúng sẽ không phải là viên đạn bạc để cắt giảm lượng khí thải carbon.

Tuy nhiên, Toyota đã thành lập bộ phận tại Nhật Bản dành riêng cho những chiếc xe không khí thải có tên là ZEV Factory và họ đang phát triển các công nghệ pin an toàn hơn, chi phí thấp hơn, bao gồm các tế bào lithium-ion trạng thái rắn sẽ tăng đáng kể phạm vi hoạt động của EV.

Mặc dù Toyota từ lâu đã ủng hộ một giải pháp không ảnh hưởng đến sự thoải mái như là cách tốt nhất để phổ biến BEV nhưng hãng đã phải vật lộn để sản xuất một chiếc xe như vậy.

Một vấn đề khác bắt nguồn từ việc phải xếp những cục pin cồng kềnh, nặng nề dưới sàn xe, vì chúng chiếm hết nội thất trừ khi mui xe cũng được nâng lên, đó là lý do tại sao nhiều xe điện nhỏ hơn lại là xe SUV.

Vào năm 2018, Toyota đã khám phá ngắn gọn ý tưởng về liên doanh pin với BYD. Điều đó và những tương tác sau đó đã khiến các kỹ sư của Toyota bắt gặp loại pin LFP Blade của BYD. Họ mô tả nó như một công cụ thay đổi cuộc chơi vì nó vừa rẻ hơn vừa giải phóng không gian.

BYD chính thức ra mắt pin Blade vào năm 2020. Pin LFP có mật độ năng lượng thấp hơn hầu hết các tế bào lithium-ion khác nhưng rẻ hơn, thời hạn sử dụng lâu hơn, ít bị quá nhiệt và không sử dụng coban hoặc niken. Tesla đã sử dụng pin LFP trong Model 3 và Model Y của mình ở Trung Quốc.

Gói Blade điển hình dày khoảng 10 cm (3,9 inch) khi các mô-đun được đặt phẳng trên sàn, mỏng hơn khoảng 5 cm đến 10 cm so với các gói lithium-ion khác.

Người phát ngôn của BYD cho biết điều đó hoàn toàn có thể xảy ra, tùy thuộc vào cách một nhà sản xuất ô tô đóng gói Blade lên xe.

MỘT GÓC NHÌN KHÁC

Trong khi Toyota vẫn chưa giải quyết được hoàn toàn câu hỏi làm thế nào BYD tiếp tục có chi phí thấp, hai trong số các nguồn tin cho biết một yếu tố có thể là thiết kế linh hoạt và quy trình đảm bảo chất lượng - điều mà một số kỹ sư Toyota coi là khó khăn.

Các nguồn tin cho rằng quy trình lập kế hoạch của Toyota nghiêm ngặt và kỹ lưỡng hơn nhiều. Một khi đã quyết định về công nghệ, thành phần và hệ thống ngay từ đầu trong quá trình phát triển kéo dài từ ba đến bốn năm của một chiếc ô tô, hãng hiếm khi thay đổi thiết kế.

Trong quá trình này, Toyota thường thực hiện ba nguyên mẫu thiết kế và ba nguyên mẫu sản xuất. Một số được lái khoảng 150.000 km để đạt chất lượng và độ tin cậy khi kiểm tra khí thải hoặc độ bền với đường xấu.

Tại BYD, các kỹ sư làm ít nguyên mẫu hơn nhiều, thường chỉ có hai chiếc, và thiết kế có thể được thay đổi muộn nhất là sau hai năm trong quá trình. Đây là một điều không thể thiếu ở Toyota, một nguồn tin cho biết. Người phát ngôn của BYD từ chối bình luận.

Nhưng kết quả của những thay đổi vào phút chót đó là công nghệ trên xe BYD cập nhật hơn nhiều so với xe Toyota khi nó được tung ra thị trường và thường rẻ hơn.

Nguồn tin cho hay những tiến bộ hơn nữa trong mô phỏng và bí quyết kỹ thuật ảo, cũng như việc BYD sản xuất một loạt các thành phần của riêng mình, đã giúp nó thu hẹp khoảng cách tiềm ẩn về chất lượng và độ tin cậy có thể xuất phát từ những phút cuối như vậy thay đổi thiết kế.

"Thách thức tại Toyota là liệu họ có loại bỏ cách thức kỹ thuật của BYD là lỏng lẻo và quá mạo hiểm hay không, hay liệu có thể học hỏi từ nó hay không là một bài toán cần giải, một trong những nguồn tin cho biết.