“Đọc vị” chiến lược robot hình người của Trung Quốc tại hội nghị Robot Thế giới 2025

Chỉ vài ngày sau khi Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC) khép lại, Hội nghị Robot Thế giới (WRC) đã khai mạc vào ngày 8/8 tại Yizhuang, Bắc Kinh, thu hút hàng trăm doanh nghiệp công nghệ tham gia.

Tâm điểm năm nay là cuộc đua robot hình người – lĩnh vực đang dịch chuyển mạnh mẽ sang hướng thương mại hóa và mở rộng ra thị trường quốc tế, theo KrASIA.

BÙNG NỔ ĐẦU TƯ VÀ TRÌNH DIỄN CÔNG NGHỆ MỚI

Trí tuệ nhân tạo hiện thân (embodied intelligence), mảng đầu tư sôi động suốt hai năm qua, tiếp tục hút vốn mạnh mẽ. Trong tháng 8, hàng loạt nhà phát triển robot như Fourier Intelligence, Agibot, PaXini, Noetix Robotics, Linkerbot và Vita Dynamics đều công bố vòng gọi vốn, nhiều thương vụ lên tới hàng trăm triệu NDT.

WRC 2025 phản ánh rõ xu thế này: hơn 200 công ty robot góp mặt, từ các nhà sản xuất kỳ cựu đến startup trí tuệ hiện thân mới nổi, trong đó trên 50 đơn vị chuyên về robot hình người. Triển lãm trưng bày hơn 1.500 sản phẩm, với hơn 100 mẫu lần đầu ra mắt công chúng.

Một số thương hiệu như Unitree Robotics, Galbot, EngineAI, Galaxea AI và Spirit AI giới thiệu loạt robot hình người mới, nhấn mạnh tiến bộ trong thiết kế, điều khiển theo tình huống cũng như chức năng vận hành. Khán giả được chứng kiến robot đi bộ, chạy, nhào lộn, thậm chí tham gia màn “đấu võ” do Unitree tổ chức.

Điểm đáng chú ý là vô vàn ứng dụng thực tế: nhiều gian hàng mô phỏng kịch bản triển khai robot hình người trong đời sống, từ tự di chuyển trong khu triển lãm đến thực hiện nhiệm vụ vận hành giả lập. Robot phục vụ công nghiệp, logistics, bán lẻ, nhà hàng hay chăm sóc sức khỏe… đều xuất hiện, cho thấy khả năng thích nghi và tương tác trong môi trường thương mại.

THÁCH THỨC VỀ HỢP TÁC VÀ NHU CẦU THỊ TRƯỜNG

Dù công nghệ robot công nghiệp đã chín muồi, nhu cầu thị trường lại có dấu hiệu chững lại. Trong bài phát biểu khai mạc, ông Takayuki Ito, Chủ tịch Liên đoàn Robot Quốc tế, cho biết năm 2024 là một năm khó khăn: số lượng lắp đặt mới toàn cầu giảm 3% xuống còn 523.000 đơn vị. Châu Á giảm 2%, châu Âu giảm 6% và châu Mỹ giảm 9%.

“Robot hình người hiện vẫn chưa thể làm việc trong chế độ cộng tác (collaborative mode). Còn rất nhiều vấn đề phải giải quyết trước khi chúng thực sự khả thi về mặt thương mại trong các kịch bản như vậy”, ông Ito nhận định.

Để trí tuệ hiện thân được ứng dụng rộng rãi hơn, các nhà sản xuất cần cải thiện khả năng hợp tác, phát triển giải pháp chuyên biệt cho từng lĩnh vực và hạ giá thành. Xu hướng sản xuất hàng loạt đang giúp thay đổi cả mức giá và phương thức phân phối.

Tại WRC, một số sản phẩm mới gây chú ý với giá thành thấp. Đáng kể nhất là Unitree R1 “Intelligent Companion” (tạm dịch: người bạn đồng hành thông minh) – robot hình người rẻ nhất triển lãm, giá khởi điểm 39.900 NDT (5.600 USD), nặng khoảng 25kg, hỗ trợ phát triển tùy chỉnh và tích hợp mô hình đa phương thức cho giọng nói và thị giác. Ngoài ra, nhiều mẫu robot bốn chân, khung xương trợ lực, robot giáo dục hay robot đồng hành đều được chào bán với giá còn mềm hơn.

MỞ RỘNG KÊNH PHÂN PHỐI VÀ VƯƠN RA THẾ GIỚI

Các kênh phân phối robot đang được đẩy mạnh. Theo đó, JD.com, đối tác chiến lược toàn cầu độc quyền của WRC, công bố kế hoạch đầu tư hơn 10 tỷ NDT (1,4 tỷ USD) nhằm hỗ trợ 100 thương hiệu robot đạt doanh thu 1 tỷ NDT/năm trong vòng 3 năm, đồng thời tích hợp robot vào hơn một triệu kịch bản sử dụng.

Ngày 9/8, “Robot Mall”, cửa hàng trí tuệ hiện thân 4S (bán hàng - Sales, dịch vụ - Service, phụ tùng - Spare parts và khảo sát tư vấn - Surveys) đầu tiên trên thế giới, được khai trương tại Khu công nghiệp Yizhuang với diện tích 4.000 m², trưng bày hơn 50 mẫu robot từ hơn 40 công ty, bao gồm nhiều tên tuổi đình đám như Skywork, Walker S của UBTech và G1 của Unitree.

Với robot công nghiệp, thị trường xuất khẩu được thiết lập vững chắc. Sáu tháng đầu năm 2025, Trung Quốc xuất khẩu 94.200 robot công nghiệp trị giá 746 triệu USD, tăng 59,74% so với cùng kỳ.

Đa số nhà sản xuất robot hình người đều đi theo hướng này. Nhiều đơn vị tại WRC cho biết phần lớn doanh thu đến từ thị trường nước ngoài, trải khắp châu Âu, Bắc Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Đông. Khách hàng tiềm năng chủ yếu là tập đoàn đa quốc gia, công ty công nghệ lớn và viện nghiên cứu. Con đường tiếp cận thị trường phổ biến là tham gia hội chợ quốc tế, phản hồi đơn hàng từ đối tác nước ngoài hoặc hợp tác cùng nhà phân phối.

Robot Era, công ty trí tuệ hiện thân được ươm tạo tại Đại học Thanh Hoa, nhấn mạnh hơn một nửa đơn hàng của hãng đến từ thị trường quốc tế, với 9/10 tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới nằm trong danh sách khách hàng.

Trong một diễn đàn của WRC, ông Rev Lebaredian, Phó Chủ tịch phụ trách Omniverse và mô phỏng tại Nvidia, nhận định: lợi thế của Trung Quốc trong lĩnh vực robot nằm ở năng lực R&D, nguồn lao động dồi dào, chuyên môn về điện tử kỹ thuật điện, cùng khả năng tận dụng nguồn lực để sản xuất hàng loạt, triển khai và cải tiến nhanh.

Dù vẫn còn rào cản kỹ thuật, doanh nghiệp Trung Quốc đã từng bước trở thành những người chơi tham vọng trên bản đồ robot toàn cầu. Với nhiều nhà phát triển mới, chiến lược nhắm tới thị trường quốc tế ngay từ đầu đã trở thành một phần cốt lõi trong mô hình kinh doanh.