Elon Musk đứng đầu nhóm tài trợ, ra mức giá 97,4 tỷ USD mua OpenAI

Một nhóm nhà đầu tư do Elon Musk dẫn đầu đã đưa ra đề nghị trị giá 97,4 tỷ USD để mua tổ chức phi lợi nhuận kiểm soát OpenAI, làm gia tăng căng thẳng trong cuộc chiến giữa ông và Sam Altman về công ty đứng sau ChatGPT.

Luật sư của Musk, Marc Toberoff, cho biết ông đã gửi đề xuất mua lại toàn bộ tài sản của tổ chức phi lợi nhuận này đến hội đồng quản trị của OpenAI vào hôm 10/2.

 ĐÃ ĐẾN LÚC OPENAI QUAY TRỞ LẠI LÀ MỘT TỔ CHỨC NGUỒN MỞ, PHỤC VỤ LỢI ÍCH CHUNG?  

Theo Wall Street Journal, lời đề nghị không mong muốn này đã làm phức tạp thêm kế hoạch của CEO Altman đối với tương lai của OpenAI, bao gồm việc chuyển đổi công ty thành một doanh nghiệp vì lợi nhuận và đầu tư tới 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI thông qua liên doanh có tên Stargate. Altman và Musk hiện cũng đang đối đầu tại tòa án về định hướng phát triển của OpenAI.

“Đã đến lúc OpenAI quay trở lại là một tổ chức nguồn mở, tập trung vào an toàn và phục vụ lợi ích chung như trước đây,” ông Musk tuyên bố trong một thông báo được luật sư Toberoff cung cấp. “Chúng tôi sẽ đảm bảo điều đó xảy ra".

CEO Altman nhanh chóng từ chối lời đề nghị trên nền tảng X. Ông viết: “Không, cảm ơn, nhưng nếu anh muốn, chúng tôi sẽ mua lại Twitter với giá 9,74 tỷ USD”. Altman đã cố ý di chuyển dấu thập phân trong con số đề nghị mua OpenAI của Musk (từ 94,7 tỷ USD sang 9,74 USD) để chế giễu Musk.

Trong một tin nhắn Slack gửi đến nhân viên, CEO Altman nhấn mạnh: “Cấu trúc của chúng ta đảm bảo rằng không cá nhân nào có thể kiểm soát OpenAI… Đây là những chiến thuật nhằm làm suy yếu chúng ta vì chúng ta đang đạt được những tiến bộ lớn”.

Altman và Musk đồng sáng lập OpenAI vào năm 2015 như một tổ chức phi lợi nhuận. Đến năm 2019, sau khi Musk rời công ty và Altman trở thành giám đốc điều hành, OpenAI đã tạo ra một công ty con vì lợi nhuận, cho phép họ huy động vốn từ Microsoft và các nhà đầu tư khác. Hiện tại, Altman đang trong quá trình chuyển đổi công ty con này thành một doanh nghiệp truyền thống và tách tổ chức phi lợi nhuận ra, tổ chức này sẽ nắm giữ cổ phần trong công ty mới vì lợi nhuận.

Một trong những vấn đề nan giải nhất trong quá trình chuyển đổi này là cách định giá tổ chức phi lợi nhuận. Đề xuất mua lại của Musk đặt ra một mức giá cao, điều này có thể khiến ông hoặc người kiểm soát tổ chức phi lợi nhuận sở hữu một lượng cổ phần lớn, thậm chí có thể kiểm soát OpenAI mới.

HÀNG LOẠT NHÀ ĐẦU TƯ ỦNG HỘ ELON MUSK

Lời đề nghị này được hậu thuẫn bởi công ty AI của Musk, xAI, với khả năng sáp nhập vào OpenAI nếu thỏa thuận được thực hiện. Ngoài ra, Musk cũng có sự hỗ trợ từ nhiều nhà đầu tư khác, bao gồm Valor Equity Partners, Baron Capital, Atreides Management, Vy Capital và 8VC – một quỹ đầu tư mạo hiểm do Joe Lonsdale, đồng sáng lập Palantir, lãnh đạo. Ari Emanuel, CEO của công ty giải trí Hollywood Endeavor, cũng tham gia hậu thuẫn thương vụ thông qua quỹ đầu tư của mình.

Musk đã đệ trình một loạt đơn kiện pháp lý, cáo buộc OpenAI đã phản bội sứ mệnh phi lợi nhuận ban đầu bằng cách thành lập công ty vì lợi nhuận và cấu kết với nhà đầu tư lớn nhất của mình, Microsoft, để chi phối sự phát triển của AI.

Vào ngày 7 tháng 1, luật sư Toberoff đã gửi thư đến tổng chưởng lý của bang California, nơi OpenAI đặt trụ sở, và bang Delaware, nơi công ty được đăng ký, yêu cầu mở đấu giá để xác định giá trị thị trường công bằng của tài sản từ thiện của OpenAI. Musk và một số người chỉ trích khác cho rằng OpenAI có thể đang định giá quá thấp tổ chức phi lợi nhuận khi tách nó ra.

OpenAI đã bác bỏ các cáo buộc pháp lý của Musk, gọi đó là vô căn cứ và quá mức. Công ty khẳng định tổ chức phi lợi nhuận sẽ nhận được giá trị đầy đủ cho cổ phần sở hữu trong công ty vì lợi nhuận. Vào tháng 12, OpenAI đã công bố các tài liệu cho thấy Musk từng ủng hộ việc chuyển đổi OpenAI thành công ty vì lợi nhuận nhưng sau đó rút lui vì không thể kiểm soát công ty.

Luật sư Toberoff cho biết nhóm đầu tư của Musk sẵn sàng đưa ra mức giá cao hơn hoặc ít nhất là ngang bằng với bất kỳ đề nghị nào cao hơn.

“Nếu Sam Altman và hội đồng quản trị OpenAI hiện tại kiên quyết biến công ty thành một doanh nghiệp hoàn toàn vì lợi nhuận, thì điều quan trọng là tổ chức từ thiện phải được bồi thường một cách công bằng cho những gì mà ban lãnh đạo đang lấy đi – đó là quyền kiểm soát công nghệ có tính biến đổi lớn nhất trong thời đại của chúng ta,” ông nói.

KẾ HOẠCH CHUYỂN ĐỔI CỦA OPENAI

Ngày hôm sau khi Tổng thống Trump nhậm chức, Altman xuất hiện cùng ông và các lãnh đạo doanh nghiệp khác để công bố kế hoạch mang tên Stargate, với mục tiêu đầu tư lên tới 500 tỷ USD vào các trung tâm dữ liệu tại Mỹ trong vòng bốn năm tới.

Dù có mối quan hệ thân thiết với Trump, Musk lại không tham gia vào sự kiện công bố này.

Chỉ vài giờ sau cuộc họp báo tại Nhà Trắng, Musk đăng bài trên nền tảng X, tuyên bố rằng những nhà đầu tư hậu thuẫn Stargate không thực sự có số tiền như đã cam kết. Ông cũng gọi Altman là một "kẻ lừa đảo." Altman ngay lập tức bác bỏ cáo buộc của Musk.

Ngay cả trước khi Musk thực hiện động thái mới nhất của mình, OpenAI đã phải đối mặt với nhiều thách thức lớn trong quá trình chuyển đổi từ một tổ chức phi lợi nhuận thành công ty vì lợi nhuận – một trong những thương vụ chuyển đổi lớn nhất từ trước đến nay. Meta Platforms, đối thủ của OpenAI, đã gửi thư đến tổng chưởng lý bang California vào tháng 12 để phản đối kế hoạch này. Đồng thời, OpenAI cũng đang đàm phán với Microsoft và các bên liên quan khác về việc họ sẽ nhận bao nhiêu cổ phần trong công ty mới.

OpenAI cam kết hoàn thành quá trình chuyển đổi trước cuối năm 2026 như một phần của vòng huy động vốn 6,6 tỷ USD vào tháng 10 năm ngoái, khi công ty được định giá 157 tỷ USD.

Ngoài ra, theo báo cáo của The Wall Street Journal, OpenAI đang trong quá trình đàm phán để huy động thêm 40 tỷ USD trong một vòng gọi vốn mới, với mức định giá lên tới 300 tỷ USD. Tập đoàn Nhật Bản SoftBank sẽ dẫn đầu vòng đầu tư này và hiện đang thảo luận để rót từ 15 tỷ đến 25 tỷ USD vào OpenAI.

Bên cạnh đó, OpenAI và SoftBank cũng đang tìm cách huy động hàng tỷ USD cho Stargate – một nỗ lực có thể trở nên khó khăn hơn do sự bất ổn về tương lai của OpenAI, bắt nguồn từ lời đề nghị mua lại của Musk.