Hạn chế "kẽ hở" trong xét duyệt nhà ở xã hội tại Thanh Hóa

Nhằm thực hiện Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 – 2030 theo Quyết định 338/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Thanh Hóa được giao mục tiêu hoàn thành tối thiểu 13.787 căn hộ. Trong đó, giai đoạn 2021 – 2025 là 6.287 căn, và 2026 – 2030 là khoảng 7.500 căn.

Đến nay, trên địa bàn Thanh Hóa đã triển khai 13 dự án với quy mô 12.248 căn hộ; 14 dự án khác đang hoàn tất thủ tục đầu tư, dự kiến xây dựng thêm khoảng 7.596 căn hộ. Trong số 13 dự án đang triển khai, một dự án đã hoàn thành, 12 dự án đang thi công với tổng diện tích đất sử dụng khoảng 32,24ha, bao gồm 50 khối nhà cao từ 9 đến 25 tầng.

Tính đến cuối năm 2024, khoảng 2.200 căn hộ đã được hoàn thiện, giá bán dao động từ 12,6 đến 20,6 triệu đồng/m2.

Theo ông Nguyễn Mạnh Tuấn, Trưởng phòng Quản lý nhà và Thị trường bất động sản Sở Xây dựng Thanh Hóa, trong năm 2025 tỉnh dự kiến hoàn thành thêm 1.764 căn hộ nhà ở xã hội.

Đây là sản phẩm từ 6 dự án đang xây dựng tại TP Thanh Hóa, trong đó có Dự án nhà ở công nhân Khu công nghiệp – Đô thị Hoàng Long (Công ty CP Đầu tư phát triển BĐS Nhà Việt Nam), Dự án tại phường Quảng Thắng (Công ty TNHH Tân Thành và Công ty CP Phát triển đô thị Bắc Miền Trung), Dự án tại phường Quảng Thành (Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và phát triển hạ tầng Hợp Lực), Dự án nhà ở xã hội cho công nhân KCN Lễ Môn (Công ty TNHH Giầy Sunjade Việt Nam) và Dự án số 1 trung tâm TP Thanh Hóa (Vingroup).

Tuy nhiên, so với chỉ tiêu Chính phủ giao tại Quyết định 444/QĐ-TTg ngày 27/2/2025 là 5.249 căn hộ trong năm 2025, số lượng căn hộ dự kiến hoàn thành mới chỉ đạt hơn 33%, thiếu tới 3.485 căn.

Để khắc phục tình trạng này, Thanh Hóa đã yêu cầu các nhà đầu tư có năng lực tài chính, kinh nghiệm tập trung tối đa nguồn lực cho các dự án đã sẵn sàng mặt bằng.

Ba dự án được ưu tiên đẩy nhanh gồm: Dự án số 1 trung tâm thành phố Thanh Hóa của Vingroup, Dự án tại Khu công nghiệp Lễ Môn (Sunjade) và Dự án tại phường Quảng Thành (Hợp Lực). Nếu hoàn thành đúng kế hoạch trong năm 2025, ba dự án này sẽ bổ sung thêm 3.526 căn hộ, đưa tổng số căn hộ vượt chỉ tiêu đề ra.

BẤT CẬP TRONG XÉT DUYỆT, QUẢN LÝ SỬ DỤNG

Dù đạt nhiều kết quả ban đầu đáng ghi nhận, việc phát triển và quản lý nhà ở xã hội tại Thanh Hóa vẫn còn không ít bất cập. Một số dự án lớn chưa hoàn tất đầy đủ thủ tục pháp lý, thi công chậm tiến độ và chất lượng không đồng đều.

Nghiêm trọng hơn, khâu xét duyệt đối tượng mua nhà còn nhiều lỗ hổng, gây ra tình trạng sai lệch so với tiêu chí được hỗ trợ.

Theo Sở Xây dựng Thanh Hoá, việc xác minh tình trạng chưa có nhà ở, thu nhập thấp, nơi cư trú hợp pháp... vẫn thiếu sự thống nhất giữa các địa phương, khiến người dân gặp khó khăn khi hoàn thiện hồ sơ.

Thực tế ghi nhận một số dự án chưa thực hiện minh bạch quy trình tiếp nhận, xét duyệt hồ sơ, dẫn tới việc người không đủ điều kiện vẫn có thể mua nhà; ngược lại, người thực sự cần lại bị loại. Hiện tượng mua đi bán lại, cho thuê trái phép nhà ở xã hội ngày càng phổ biến.

Bên cạnh đó, ở một số khu nhà đã đưa vào sử dụng, việc thành lập và vận hành ban quản trị còn yếu kém. Nhiều mâu thuẫn, tranh chấp nảy sinh liên quan đến chỗ đỗ xe, phí bảo trì, phí quản lý… làm ảnh hưởng đến đời sống cư dân và mất ổn định trong nội bộ khu dân cư.

THÀNH LẬP ĐOÀN KIỂM TRA LIÊN NGÀNH

Trước thực trạng nêu trên, UBND tỉnh Thanh Hóa vừa yêu cầu tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động mua bán và quản lý sử dụng nhà ở xã hội.

Sở Xây dựng Thanh Hóa sẽ chủ trì thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, phối hợp cùng Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường, UBND TP Thanh Hóa và các đơn vị liên quan.

Đoàn kiểm tra sẽ thực hiện khảo sát thực tế tại ít nhất hai dự án nhà ở xã hội đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, tập trung vào các nội dung: xác định đúng đối tượng thụ hưởng, kiểm tra tình trạng sử dụng, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, kiểm soát chuyển nhượng trái phép, đánh giá công tác quản lý, hiệu quả hoạt động ban quản trị và chất lượng hạ tầng phục vụ cư dân như bãi xe, tiện ích công cộng…

Đồng thời, đoàn sẽ kiểm tra thêm ít nhất một dự án đang trong giai đoạn tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua nhà. Nội dung kiểm tra bao gồm quy trình tiếp nhận hồ sơ, xét duyệt, tổ chức bốc thăm (nếu có) và ký hợp đồng mua bán.

Việc xác minh điều kiện thụ hưởng nhà ở xã hội như thu nhập, chỗ ở hiện tại, cư trú hợp pháp, đối tượng chính sách... cũng được xem xét chặt chẽ hơn.

Trên cơ sở kết quả kiểm tra thực tế, Sở Xây dựng Thanh Hóa sẽ tổng hợp, đánh giá toàn diện các bất cập, sai phạm nếu có trong toàn bộ quá trình triển khai nhà ở xã hội. Những nội dung phát sinh sẽ được phối hợp xử lý theo thẩm quyền.

Kết quả kiểm tra sẽ được báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá trước ngày 15/6/2025, làm cơ sở để ban hành các chỉ đạo khắc phục, hoàn thiện công tác quản lý, sử dụng và phát triển nhà ở xã hội trên toàn tỉnh trong thời gian tới.