Kịch liệt “đấu khẩu” Nga - phương Tây về rò rỉ Nord Stream

Nga ngày 29/9 nói rằng rò rỉ khí đốt từ hai đường ống Nord Stream 1 và 2 đi qua biển Baltic có thể là do “chủ nghĩa khủng bố” được nhà nước tài trợ. Một quan chức Liên minh châu Âu (EU) nói sự cố rò rỉ đã làm thay đổi bản chất của cuộc chiến tranh ở Ukraine một cách căn bản.

Theo tin từ Reuters, EU hiện vẫn đang điều tra vụ rò rỉ hai đường ống dẫn khí đốt khổng lồ nối giữa Nga và Đức, nghi ngờ có hành vi phá hoại dẫn tới những vết rò ở vị trí ngoài khơi Đan Mạch và Thuỵ Điển.

4 ngày sau khi rò rỉ được phát hiện, đến nay vẫn chưa rõ ai có thể là thủ phạm hay có bất kỳ vụ tấn công nhằm vào cặp đường ống mà Nga cùng các đối tác châu Âu đã phải chi nhiều tỷ USD để xây dựng.

“Có vẻ như đây là một hành động của chủ nghĩa khủng bố, khả năng ở cấp độ nhà nước. Thật khó để hình dung một hành động khủng bố như vậy lại có thể xảy ra mà không dính líu đến một nhà nước nào đó theo một cách nào đó”, người phát ngôn Dmitry Peskov của điện Kremlin phát biểu.

Trong cuộc “đấu khẩu” với phương Tây về nguyên nhân dẫn tới rò rỉ Nord Stream 1 và 2, Nga cũng nói rằng Mỹ sẽ hưởng lợi từ sự cố này. Moscow nói rằng rò rỉ xuất hiện ở khu vực “hoàn toàn nằm dưới quyền kiểm soát” của các cơ quan tình báo Mỹ.

Tại một cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói rằng Mỹ có thể thúc đẩy việc xuất khẩu khí hoá lỏng (LNG) nếu hai đường ống dẫn khí đốt nói trên không thể hoạt động.

Hãng tin Mỹ CNN dẫn 3 nguồn tin nói rằng giới chức an ninh châu Âu đã quan sát thấy tàu hỗ trợ hải quân và tàu ngầm của Nga cách không xa các vị trí rò rỉ. Khi được hỏi về thông tin này của CNN, ông Peskov nói sự hiện diện của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở khu vực đó còn lớn hơn nhiều.

Bà Zakharova kêu gọi cuộc điều tra của EU để tìm ra nguyên nhân của sự việc cần phải “khách quan” và nói rằng Washington sẽ phải “tự giải thích” - nhắc đến phát biểu của Tổng thống Mỹ Joe Biden hồi tháng 2 rằng nếu Nga tấn công Ukraine, “đường ống Nord Stream 2 sẽ không còn nữa”.

Nhà Trắng phủ nhận những phát biểu của phía Nga nghi ngờ Mỹ đứng sau sự cố rò rỉ và khẳng định rằng phát biểu trên của ông Biden đề cập đến những nỗ lực ở thời điểm đó nhằm đưa Nord Stream 2 vào sử dụng thương mại.

Nord Stream AG, công ty vận hành Nord Stream 1, nói với Reuters rằng khí đốt có thể sẽ dừng rò rỉ từ đường ống này vào ngày thứ Hai tuần tới. Tuy nhiên, công ty tuyên bố không chịu trách nhiệm về bất kỳ dự báo nào về hoạt động của đường ống trong tương lai cho tới khi thiệt hại được đánh giá đầy đủ.

Nord Stream 2 chưa hoạt động thương mại bao giờ, còn Nord Stream 1 đã bị Nga khoá van từ cuối tháng 8. Tuy nhiên, cả hai đường ống đều có khí đốt bên trong.

Một quan chức EU cho biết các nhà lãnh đạo khối sẽ thảo luận về mức độ thiệt hại của sự cố vào ngày 7/10, tại hội nghị thượng đỉnh ở Prague, Cộng hoà Séc. “Hạ tầng chiến lược của toàn thể EU phải được bảo vệ. Sự cố rò rỉ đã làm thay đổi bản chất của cuộc xung đột một cách cơ bản, giống như việc Nga huy động thêm lực lượng và có thể sáp nhập một số vùng của Ukraine”, vị quan chức phát biểu.

Cũng trong tuần tới, các nhà lãnh đạo EU sẽ bàn về gói trừng phạt thứ 8 nhằm vào Nga mà Chủ tịch EC Ursula von der Leyen đã đề xuất, bao gồm siết chặt các hạn chế thương mại, đưa thêm nhiều cá nhân và thực thể Nga vào danh sách đen, và áp trần giá dầu đối với các nước thứ ba.

Để tăng cường trừng phạt Nga, châu Âu cần có sự thống nhất nội bộ 100%. Thủ tướng Hungary Viktor Orban vốn là một người phản đối mạnh việc trừng phạt Nga, nói rằng lệnh trừng phạt sẽ phản tác dụng vì sẽ đẩy giá năng lượng tăng cao và giáng một đòn mạnh vào các nền kinh tế châu Âu.