Kiến nghị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của Công ty Thái Dương
Hội đồng xét xử nhận định các hành vi vi phạm của các bị cáo liên quan đến tài nguyên và môi trường, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của các cơ quan, tổ chức, cũng như gây thiệt hại, thất thoát, lãng phí rất nghiêm trọng tài nguyên của đất nước...
Chiều 21/5, TAND TP Hà Nội tuyên án đối với 27 bị cáo trong vụ án khai thác, buôn lậu đất hiếm. Tòa tuyên phạt bị cáo Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP tập đoàn Thái Dương mức án 14 năm 6 tháng tù về 3 tội gồm Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên, Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, Gây ô nhiễm môi trường.
Bị cáo Lưu Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đất hiếm Việt Nam lĩnh án 12 năm tù tội Buôn lậu, 4 năm tù tội Vi phạm quy định kế toán, tổng hợp hình phạt là 16 năm tù.
Các bị cáo còn lại lĩnh án từ 24 tháng tù cho hưởng án treo - 8 năm tù.
Hội đồng xét xử nhận định các hành vi vi phạm của các bị cáo liên quan đến tài nguyên và môi trường, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của các cơ quan, tổ chức, cũng như gây thiệt hại, thất thoát, lãng phí rất nghiêm trọng tài nguyên của đất nước.
Các hành vi này không chỉ ảnh hưởng xấu đến việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường bền vững, mà còn gây bức xúc, bất bình trong dư luận xã hội.
Để xử lý nghiêm các vấn đề này, việc truy tố, khởi tố và đưa các bị cáo ra xét xử là cần thiết. Các bị cáo đều đã thành khẩn khai nhận hành vi và nhận thức được sai phạm của mình.
Trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo đã có sự hợp tác tích cực với cơ quan điều tra.
Hội đồng xét xử đánh giá cao thái độ và nhận thức tích cực của các bị cáo, đồng thời cũng xem xét đến nguyên nhân và bối cảnh của các hành vi sai phạm.
Việc áp dụng các hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ và hậu quả của các hành vi là cần thiết nhằm trừng trị những cá nhân có hành vi đi ngược lợi ích của Nhà nước, nhân dân và xã hội, đồng thời góp phần đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm về tài nguyên môi trường.
Về dân sự, tòa buộc bị cáo Đoàn Văn Huấn nộp 665 tỷ đồng khắc phục hậu quả vụ án. Bị cáo Lưu Anh Tuấn phải nộp 233 tỷ đồng, bị cáo Lưu Vũ phải nộp 7 tỷ đồng.
Ngoài ra, tòa án kiến nghị cơ quan chức năng thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của Công ty Thái Dương và tiếp tục truy tìm truy bắt một số đối tượng đang bỏ trốn để tránh bỏ lọt tội phạm.
Quá trình xét xử làm rõ, bị cáo Đoàn Văn Huấn đã tổ chức, chỉ đạo hoạt động khai thác quặng đất hiếm và quặng sắt tại mỏ đất hiếm Yên Phú (tỉnh Yên Bái) từ năm 2019-2023 vi phạm quy định pháp luật.
Số lượng khoáng sản bị khai thác trái phép trị giá hơn 864 tỷ đồng, đã tiêu thụ tổng số quặng đất hiếm, quặng sắt có trị giá hơn 736 tỷ đồng.
Ngoài ra, bị cáo Huấn còn chỉ đạo xuất hóa đơn bán quặng đất hiếm và quặng sắt ghi đơn giá thấp hơn giá bán thực tế, qua đó khai man, để ngoài sổ sách hơn 27,9 tỷ đồng, khiến Nhà nước thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng tiền thuế.
Mặt khác, ông Huấn có hành vi gây ô nhiêm môi trường khi chỉ đạo nhân viên xả thải ra môi trường 348.770 tấn bùn thải quặng đuôi và 2.425 tấn bùn thải lẫn thải thạch cao.
Cáo buộc cũng thể hiện, Công ty Thái Dương bán cho Công ty Đất hiếm Việt Nam 3,5 triệu kg quặng đất hiếm với số tiền thanh toán hơn 142 tỷ đồng.
Công ty Đất hiếm Việt Nam sử dụng 14/15 hóa đơn để kê khai vào chi phí được trừ khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2022, gây thiệt hại về thuế hơn 4 tỷ đồng.
Sau đó, ông Tuấn chỉ đạo nhân viên chế biến quặng và đã thu được 482.000kg tổng oxit đất hiếm hàm lượng TREO trên 95%. Tiếp đó, ông Tuấn chỉ đạo cấp dưới thực hiện thủ tục xuất khẩu gần 474.000kg đất tổng oxit đất hiếm hàm lượng TREO trên 95% cho các công ty Alconix (Nhật Bản), Polyfer (Áo), Jiangsu (Trung Quốc) thông qua 63 tờ khai hải quan với tổng giá trị hơn 379 tỷ đồng.
Quá trình xuất khẩu, ông Tuấn cùng nhân viên có nhiều sai phạm, xuất khẩu khi không đủ điều kiện, khai báo sai mã hàng hóa.
Trong đó, từ năm 2019-2021, Công ty này xuất khẩu đất hiếm chưa tinh luyện thành Bột oxi đất hiếm riêng rẽ.
Khi thực hiện thủ tục hải quan để xuất khẩu, ông Tuấn còn chỉ đạo nhân viên thực hiện khai báo hải quan loại hình xuất khẩu mã E62 là loại hàng hóa xuất khẩu được sản xuất toàn bộ từ nguyên liệu nhập khẩu.
Từ đó, hợp thức nguyên liệu đầu vào là nguyên liệu nhập khẩu, lập báo cáo quyết toán hải quan không đúng, nhằm che giấu số quặng đất hiếm đã mua của Công ty Đất hiếm Việt Nam.
