Miễn lệ phí trước bạ đối với tài sản hợp nhất khi kết hôn và phân chia tài sản sau khi ly hôn?
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo sửa đổi Nghị định 140/2016/NĐ-CP, trong đó đề cập: Tài sản hợp nhất của vợ chồng khi kết hôn, hoặc tài sản của vợ chồng phân chia khi ly hôn sẽ được miễn lệ phí trước bạ...
Đây là thông tin đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến góp ý của nhân dân tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 140/2016/NĐ-CP của Chính phủ về lệ phí trước bạ.
Để đảm bảo quyền lợi của vợ, chồng hợp nhất tài sản khi kết hôn và phân chia tài sản sau khi ly hôn, tương tự như trường hợp chia, tách, hợp nhất, sát nhập công ty cũng được miễn lệ phí trước bạ, Bộ Tài chính đề nghị bổ sung miễn lệ phí trước bạ đối với tài sản hợp nhất của vợ chồng sau khi kết hôn; hoặc phân chia cho vợ, chồng khi ly hôn theo thỏa thuận hoặc do tòa án phán quyết.
Bộ Tài chính cho biết, tại điểm c khoản 16 Điều 9 Nghị định số 140/2016/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 20/2019/NĐ-CP) quy định miễn lệ phí trước bạ đối với: “c) Tài sản đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng của hộ gia đình khi phân chia tài sản đó theo quy định của pháp luật cho các thành viên hộ gia đình đăng ký lại”.
Theo pháp luật về thuế thu nhập cá nhân quy định, bất động sản do vợ hoặc chồng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân được xác định là tài sản chung của vợ chồng, khi ly hôn được phân chia theo thỏa thuận, hoặc do tòa án phán quyết, thì việc phân chia tài sản này thuộc diện được miễn thuế thu nhập cá nhân.
Cụ thể, căn cứ quy định tại điểm a khoản 1 Điều 4 của Luật Thuế thu nhập cá nhân, Điều 4 của Nghị định số 65/2013/NĐ-CP, các khoản thu nhập được miễn thuế bao gồm: “Trường hợp bất động sản (bao gồm cả nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định pháp luật về kinh doanh bất động sản) do vợ hoặc chồng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân được xác định là tài sản chung của vợ chồng, khi ly hôn được phân chia theo thỏa thuận hoặc do tòa án phán quyết thì việc phân chia tài sản này thuộc diện được miễn thuế.”
Tuy nhiên, thực tế phát sinh trường hợp vợ chồng sau khi kết hôn có nhu cầu hợp nhất lại tài sản thì chưa có hướng dẫn về miễn lệ phí trước bạ hay không.
Đồng thời, chưa có quy định về miễn lệ phí trước bạ đối với trường hợp bất động sản do vợ chồng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân được xác định là tài sản chung của vợ chồng, khi ly hôn được phân chia theo thỏa thuận hoặc do tòa án phán quyết.
Vì vậy, trong cả hai trường hợp này, khi sang tên nhà, đất, vẫn phải đóng lệ phí nhà, đất với mức thu là 0,5%.
Theo Bộ Tài chính, số thu lệ phí trước bạ giai đoạn 2012-2020 bình quân khoảng 24.740 tỷ đồng/năm, chiếm khoảng 2,1% tổng thu ngân sách; 2,9% tổng thu nội địa và 4,8% tổng thu ngân sách địa phương.
Trong cơ cấu thu lệ phí trước bạ theo các nhóm tài sản, số thu lệ phí trước bạ từ nhà, đất chiếm tỷ trọng lớn thứ hai, với sự tăng trưởng ổn định qua các năm, từ 1.454 tỷ đồng vào năm 2012, tăng lên gấp 4 lần và đạt 5.838 tỷ đồng vào năm 2019.
