Mở rộng sức hút đầu tư công nghệ cao từ đất hiếm
Huyền Thương
08/12/2025
Chia sẻ
Việt Nam cần tránh xuất khẩu đất hiếm thô giá rẻ và nhập sản phẩm công nghệ cao đắt đỏ để biến tài nguyên này thành động lực thu hút đầu tư công nghệ cao...
Đất hiếm đã được xác định là công nghệ chiến lược của Việt Nam theo Quyết định 1131/QĐ-TTg, cùng với các công nghệ như AI, điện toán đám mây, blockchain, 5G/6G, robot và công nghệ bán dẫn. Nhu cầu đất hiếm dự kiến tăng mạnh do sự phát triển của công nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và ô tô điện.
Ông Christopher B. Beselin từ Quỹ đầu tư Endurance Capital nhận định Việt Nam có trữ lượng đất hiếm lớn nhưng trữ lượng công nghiệp còn thấp. Chính phủ đang phân loại đất hiếm là "tài nguyên chiến lược đặc biệt", kiểm soát chặt chẽ, cấm xuất khẩu quặng thô và yêu cầu tuân thủ chiến lược, quy hoạch tổng thể quốc gia.
Theo ông, để tránh "lời nguyền tài nguyên", Việt Nam cần đảm bảo chế biến đất hiếm trong nước gắn với các ngành công nghiệp liên quan, ưu tiên doanh nghiệp có kế hoạch chế biến tại chỗ và thỏa thuận tiêu thụ rõ ràng.
Cơ chế chia sẻ rủi ro và lợi ích minh bạch với đối tác nước ngoài là cần thiết, đặc biệt là chuyển giao công nghệ thực chất, tăng tỷ lệ nội địa hóa và duy trì quyền kiểm soát chung đối với tài sản chiến lược.
Thay vì chỉ nhận thuế tài nguyên và giữ vốn thiểu số, Việt Nam nên học hỏi Na Uy, dành một phần nguồn thu từ đất hiếm cho đầu tư dài hạn vào giáo dục, R&D và hạ tầng. Quản trị minh bạch và ổn định là yếu tố then chốt để thu hút nhà đầu tư dài hạn thay vì đầu cơ ngắn hạn.
Ông Christopher B. Beselin cho rằng phát triển công nghiệp chế biến đất hiếm có thể thu hút đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn, tạo lợi thế cho các phân khúc khác trong chuỗi giá trị bán dẫn và điện tử. Nguồn đất hiếm ổn định giúp Việt Nam hấp dẫn hơn với doanh nghiệp OSAT (đóng gói và kiểm định chip) và các ngành điện tử công suất, cảm biến, bán dẫn vật liệu mới phục vụ xe điện và tự động hóa công nghiệp. Các nhà sản xuất linh kiện, vật liệu và thiết bị trong lĩnh vực nam châm, động cơ và quang học cũng sẽ xem Việt Nam là lựa chọn khả thi.
Nếu Việt Nam có thể chứng minh khả năng cung ứng nam châm, động cơ và vật liệu chất lượng cao trong 20-30 năm tới với khung pháp lý minh bạch, đó sẽ là lợi thế cạnh tranh lớn.
Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 49-2025 phát hành ngày 06/12/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Link: https://premium.vneconomy.vn/dat-mua/an-pham/tap-chi-kinh-te-viet-nam-so-49-2025.html
Việt Nam hội tụ đầy đủ điều kiện để phát triển đầu tư tác động, từ tăng trưởng kinh tế cao đến hệ sinh thái doanh nghiệp mạnh mẽ.
Chuyên gia Ronni K. Gothard Christiansen cảnh báo Việt Nam cần thận trọng trong việc phát triển AI mà không đánh đổi bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Chuyên gia chỉ ra rằng điểm yếu lớn nhất trong phòng chống tấn công mạng tại Việt Nam không nằm ở công nghệ mà ở con người và quy trình quản lý.
Hà Nội hoàn thành tái cấu trúc 293 thủ tục hành chính, tiết kiệm 1.650 tỷ đồng mỗi năm, chính thức áp dụng từ 01/01/2026.
Trí tuệ nhân tạo đang định hình ngành truyền thông - quảng cáo toàn cầu, với thách thức và cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam trong việc ứng dụng AI hiệu quả.
Dự án ReCasMod tại Việt Nam biến vỏ hạt điều và nhựa tái chế thành nhà mô-đun thân thiện môi trường, góp phần phát triển bền vững.
Tỷ lệ thất nghiệp thanh niên Việt Nam tăng cao, sinh viên mới ra trường gặp khó khăn trong tìm việc làm, trong bối cảnh doanh nghiệp ưu tiên nhân sự có kinh nghiệm.
Bộ Khoa học và Công nghệ thành lập Trung tâm hỗ trợ sản xuất thử chip bán dẫn, nâng cao năng lực và vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Đấu thầu thông minh giúp doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh nhờ dữ liệu và AI, thay đổi cách ra quyết định trong đấu thầu.
Cục Tần số Vô tuyến điện Việt Nam phối hợp ngăn chặn tin nhắn giả mạo công an, ngân hàng, bảo vệ người dân trước mối đe dọa lừa đảo công nghệ.