Ngành chăm sóc sức khỏe đang quá vội vã áp dụng AI?
Một số công ty khởi nghiệp medtech mong muốn nhanh chóng tích hợp AI vào hệ thống chăm sóc sức khỏe, nhưng liệu kỳ vọng này có quá vội vàng...
Hiện nay, mặc dù tốc độ phát triển và ứng dụng AI trong dịch vụ chăm sóc sức khỏe ngày một tăng dần, nhưng lĩnh vực vẫn thiếu những quy định hiện hành đối với công nghệ mới. Khảo sát tại Hoa Kỳ cho thấy phần lớn hệ thống y tế không trang bị hoặc cập nhật bất kỳ chính sách nào để quản lý hoạt động sử dụng AI.
Theo Yahoo Tech, cuộc khảo sát tiến hành với 34 nhà lãnh đạo hệ thống y tế Hoa Kỳ, chỉ 16% cho biết tổ chức của họ có chính sách toàn hệ thống trong việc sử dụng AI và truy cập dữ liệu. Và trong khi một số ít nhà lãnh đạo lưu ý rằng đã thiết lập những hướng dẫn phạm vi rộng hơn có thể áp dụng cho cả AI, thì đa số - khoảng 65% - thừa nhận không có chính sách nào dành cho AI cả.
LĨNH VỰC ‘LUÔN ĐI SAU’
Cuộc khảo sát do Trung tâm Y học Kết nối tại UPMC và KLAS Research thực hiện vào tháng 10 và tháng 11/2023 tại nhiều hệ thống y tế quy mô khác nhau, là minh chứng rõ rệt cho những rào cản mà ngành chăm sóc sức khỏe đang gặp phải khi ngày càng nhiều công ty xây dựng và bán phần mềm hỗ trợ AI.
Xuyên suốt lịch sử, ngành chăm sóc sức khỏe dường như luôn tụt hậu so với các lĩnh vực khác trong việc áp dụng công nghệ mới, mặc dù nhiều yếu tố ngoại cảnh như đại dịch COVID-19 đôi khi buộc ngành phải “ra tay”. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng như đội ngũ bác sĩ đều rất hào hứng với tiềm năng của AI trong việc hỗ trợ cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn, giảm tình trạng kiệt sức của các chuyên gia y tế và cải thiện kết quả bệnh.
Tuy nhiên, nhiều nhà lãnh đạo lĩnh vực chăm sóc sức khỏe vẫn chưa hoàn toàn tham gia vào cuộc đua AI. Một số lãnh đạo thừa nhận chưa xây dựng chính sách AI hoàn chỉnh vì đang ở giai đoạn đầu áp dụng công nghệ. Một số khác cho biết đang chờ đợi bộ quy định chung từ Chính phủ liên ban trước khi đưa ra hướng dẫn riêng.
Mặc dù Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã phát triển nhiều hướng dẫn AI cho các nhà sản xuất thiết bị y tế nhưng nhìn chung, cơ quan này vẫn chưa cung cấp quy tắc trong khuôn khổ rộng cho việc áp dụng hoặc đánh giá AI chăm sóc sức khỏe. Đầu năm, Ủy viên FDA Robert Califf cho biết, cơ quan không đủ nguồn lực để giám sát toàn bộ bối cảnh công nghệ luôn thay đổi.
CON ĐƯỜNG PHÍA TRƯỚC CHO CÔNG TY KHỞI NGHIỆP AI VỀ CHĂM SÓC SỨC KHỎE
Ngay cả khi các nhà chức trách đang nỗ lực tìm ra phương pháp quản lý AI trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, nhiều công ty khởi nghiệp vẫn hy vọng có thể khai thác công nghệ này để giải quyết một số vấn đề lớn nhất ngành. Nhiều nhà đầu tư mạo hiểm cũng lạc quan về thị trường.
Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng lao động và mức độ kiệt sức ngày càng gia tăng khiến một số nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe không thể vận hành, nhiều bệnh viện cảm thấy áp lực về lợi nhuận và công việc, nhóm startup về công nghệ dữ liệu y tế, thường sử dụng AI để ghi lại các cuộc thăm khám với bác sĩ và lưu giữ vào hồ sơ y tế điện tử bệnh nhân, đã nhận được rất nhiều sự quan tâm từ nhà đầu tư cũng như hệ thống y tế. Công nghệ trên có khả năng đẩy nhanh hầu hết nhiệm vụ hành chính và giảm tình trạng kiệt sức.
Ví dụ, Abridge, công ty phát triển phần mềm AI hỗ trợ xử lý tài liệu lâm sàng hợp tác với Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh cũng như Đại học Y tế Kansas, đang đàm phán để huy động ít nhất 50 triệu USD, Business Insider đưa tin vào tháng 2/2024. Công ty đang cạnh tranh với nhiều startup chuyên về y tế như Ambience Healthcare và Nabla – những công ty đã thu được lợi nhuận trong năm 2023 – để giành thị phần từ Nuance thuộc Microsoft.
Về phần mình, Nuance là cái tên thống trị trong thị trường này, tự tin tuyên bố sẽ cung cấp phần mềm hỗ trợ AI cho 77% bệnh viện tại Hoa Kỳ.
Nhiều nhà lãnh đạo hệ thống y tế được KLAS khảo sát bày tỏ hào hứng với phần mềm AI hỗ trợ quá trình ghi chép tài liệu lâm sàng. Rào cản hạn chế chính có lẽ là mức độ tích hợp sâu của công nghệ với hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHRs) hiện có. Với mối quan hệ hợp tác lâu dài với Epic, Microsoft hoàn toàn có lợi thế hơn hẳn. 70% lãnh đạo tham gia khảo sát tuyên bố có kế hoạch áp dụng phần mềm AI tích hợp với EHR trong tổ chức.
Nhiều chuyên gia trong ngành nhận định chúng ta đang bước vào giai đoạn quan trọng đối với AI trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, hoàn toàn có thể quyết định startup nào phát triển hay sụp đổ. Ông Bryan Roberts, đối tác tại VC Venrock, cho biết: “Mọi hệ thống y tế lớn đều đang thí điểm ít nhất một công nghệ trong số này, vì vậy, khoảng 18 tháng tới sẽ có sự phân loại rõ rệt về thị phần”.