Ngôi nhà “gấp giấy” độc đáo tại Sơn La
Nằm trên diện tích 600m2 đất tại huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La, không gian cũ của ngôi nhà này là sự đan xen giữa việc kinh doanh một quán ăn nhỏ và nơi ở, điều này tạo nên rất nhiều bất tiện trong sinh hoạt của một gia đình nhiều thế hệ...
Mục đích của việc thiết kế là cải tạo ngôi nhà để tạo ra một không gian riêng rẽ, đảm bảo được công việc kinh doanh cũng như môi trường sống cho các thành viên trong gia đình. Gia chủ cũng mong muốn có được một không gian khoáng đạt “hết cỡ” để trẻ con có thể vui chơi thỏa thích, còn người lớn có thể thư thái ngắm nhìn những cánh đồng lúa xanh êm dịu.
Theo đó, các kiến trúc sư đến từ Trung tran Studio đã lựa chọn đưa không gian ở của gia đình được xuống phía dưới (tầng bán âm), nơi có thể nhìn ra những cánh đồng lúa. Phía bên trên dành cho khu nhà hàng với các không gian chức năng như sân đỗ xe, khu bếp nấu và bếp củi để phục vụ cho các món ăn dân tộc. Các phòng chức năng của nhà hàng được phân bổ ở tầng 1 với các phòng khép kín và tầng 2 với phòng hội trường rộng, cầu thang bằng gỗ cũ kết lối trực tiếp từ sân lên, tạo thành một lối đi riêng tư cho tầng phía trên.
Nhìn từ xa, ngôi nhà như một tác phẩm nghệ thuật lạ mắt, vừa giống những mỏm đồi núi nhuộm sắc đỏ nổi bật lên giữa cánh đồng lúa xanh, lại như thể một trò chơi gấp giấy nghịch ngợm của trẻ thơ. Khi lại gần sẽ thấy, ngôi nhà đơn giản nhưng không hề khô cứng mà rất nhẹ nhàng, uyển chuyển nhờ hệ gạch mộc uốn cong cũng như các chi tiết được bo tròn như cửa sổ, cửa ra vào… bao bọc lấy không gian.
Việc tận dụng toàn bộ các vật liệu cũ sẵn có ở địa phương và vật liệu từ một phần của ngôi nhà cũ được dỡ ra, đã giúp cho việc xây dựng được đơn giản hóa, phù hợp với văn hóa bản địa, nơi vốn còn là một huyện nghèo của tỉnh Sơn La. Những ô cửa vòm xuất hiện khắp mọi nơi cùng hệ tường gạch rỗng chắc chắn mang đến một ấn tượng thị giác đáng kể, nhưng càng nhiều hơn là đưa nắng và gió tự nhiên tới mọi ngóc ngách của ngôi nhà, để nuông chiều gia chủ và những đứa trẻ “không thể xa rời đồi núi, cây cỏ”.
Phần mái nhà phòng hội trường được đặt chéo 45 độ, đan xen với mái ngói của ngôi nhà cũ để từ đây tất cả các phòng chức năng đều đảm bảo được ánh sáng, tầm nhìn ra các khoảng sân lớn nhỏ, một dải đồi núi và cánh đồng ruộng bậc thang ở xung quanh. Khoảng sân phía trên dành cho khu nhà hàng và khoảng sân nhỏ phía dưới dành cho khu ở được tổ chức để thích ứng với nhiều chức khác nhau, riêng tư và đầy nắng gió.
Không gian nghỉ ngơi sinh hoạt của cả gia đình nằm trọn vẹn ở tầng bán âm với 4 phòng ngủ, phòng khách, phòng đọc sách, khu vui chơi của trẻ và sân vườn. Không gian ở được thiết kế mở tối đa, từng món đồ nội thất đều được đặt làm riêng có tính toán, chủ yếu ưu tiên các thiết kế đơn giản để tạo độ thoáng. Từ các khung sắt sơn xanh hoặc trắng kết hợp với gỗ hoặc bê tông, không chỉ tạo nên tiện nghi trong sinh hoạt mà còn cung cấp cả không gian vận động thể chất cho trẻ nhỏ cùng một vài thảm thực vật xanh ngay trong nhà.
Ngôi nhà như là sự tiếp nối của cánh đồng lúa cho những khoảng xanh, màu đỏ của ngói ngói mới và cũ hòa vào nhau tạo cho công trình có một chút gì đó đặc biệt nhưng hòa hợp. Sau khi công trình hoàn thành vào cuối năm 2021, gia chủ vui mừng thông báo cuộc sống của gia đình “khởi sắc” đáng kể. Không chỉ lũ trẻ được thoải mái chạy nhảy nô đùa, người già có không gian riêng tĩnh lặng, mà nhà hàng cũng kinh doanh thuận lợi hơn. Chẳng cần đến biển hiệu, ai đến thăm Bắc Yên cũng muốn ghé qua để thưởng thức ẩm thực địa phương trong không gian độc đáo này.
