Những tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới: Bộ ba nhà sáng startup AI

Ba chàng trai 22 tuổi – Brendan Foody, Adarsh Hiremath và Surya Midha – vừa trở thành những tỉ phú tự thân trẻ nhất thế giới sau khi startup tuyển dụng trí tuệ nhân tạo (AI) của họ, Mercor, được định giá 10 tỷ USD. Thành công của họ không chỉ phá kỷ lục của Mark Zuckerberg – người từng trở thành tỉ phú ở tuổi 23 – mà còn mở ra chương mới cho thế hệ doanh nhân công nghệ trẻ trong kỷ nguyên AI.

MERCOR: TỪ DỰ ÁN KHỞI NGHIỆP NHỎ ĐẾN “KỲ LÂN” TRỊ GIÁ 10 TỶ USD

Mercor – startup có trụ sở tại San Francisco – ra đời năm 2023 với mục tiêu ban đầu khá khiêm tốn: kết nối kỹ sư phần mềm ở Ấn Độ với các công ty công nghệ Mỹ cần thuê lập trình viên tự do. Bộ ba sáng lập đều là bạn học thời trung học ở khu vực Vịnh San Francisco, cùng từng là thành viên đội tranh biện của trường.

Ý tưởng ban đầu của Mercor nhanh chóng phát triển vượt ngoài dự tính. Thay vì chỉ đóng vai trò trung gian tuyển dụng, họ đã xây dựng một nền tảng phỏng vấn ứng viên bằng avatar AI và sử dụng công nghệ học máy để ghép ứng viên phù hợp với nhu cầu doanh nghiệp. Trong quá trình đó, họ phát hiện ra “mỏ vàng” mới: ngành dán nhãn dữ liệu (data labeling) – lĩnh vực cực kỳ quan trọng trong quá trình huấn luyện các mô hình AI.

Mercor bắt đầu cung cấp dịch vụ kết nối các chuyên gia cấp cao như tiến sĩ, luật sư, kỹ sư dữ liệu với những phòng thí nghiệm AI hàng đầu thế giới, trong đó có cả OpenAI. Mô hình này giúp startup tăng trưởng bùng nổ, đặc biệt khi nhu cầu gắn nhãn dữ liệu chất lượng cao trở thành yếu tố sống còn đối với mọi công ty AI.

Đến tháng 9 năm 2025, Mercor đạt doanh thu thường niên 500 triệu USD, tăng gấp 5 lần so với đầu năm. Thành công này đã giúp công ty lọt vào danh sách Cloud 100 của Forbes, và ngay sau đó, Mercor công bố vòng gọi vốn 350 triệu USD do Felicis Ventures dẫn đầu, cùng sự tham gia của Benchmark, General Catalyst và Robinhood Ventures. Thương vụ định giá công ty ở mức 10 tỷ USD, biến ba nhà sáng lập – mỗi người sở hữu khoảng 22% cổ phần – thành tỉ phú chỉ sau hai năm thành lập doanh nghiệp.

“Thật điên rồ. Mọi thứ vượt xa những gì chúng tôi từng tưởng tượng hai năm trước”, CEO Brendan Foody chia sẻ với trang Forbes.

NHỮNG “THIẾU NIÊN” TRONG THẾ GIỚI TỈ PHÚ CÔNG NGHỆ

Cả ba nhà sáng lập Mercor đều mới 22 tuổi – trẻ hơn Mark Zuckerberg khi ông trở thành tỉ phú ở tuổi 23. Trong đó, Surya Midha – Chủ tịch hội đồng quản trị – là người nhỏ tuổi nhất, sinh tháng 6 năm 2003.

Họ đều là Thiel Fellows, thành viên trong chương trình học bổng do tỉ phú Peter Thiel sáng lập, hỗ trợ 100.000 USD cho những người trẻ sẵn sàng bỏ đại học để theo đuổi khởi nghiệp. Brendan Foody, Adarsh Hiremath và Surya Midha chính là “gương mặt đại diện” cho thế hệ doanh nhân trẻ dấn thân vào kỷ nguyên AI.

Adarsh Hiremath – Giám đốc công nghệ (CTO) – từng học hai năm tại Harvard trước khi bỏ học để toàn tâm xây dựng Mercor. Anh nói: “Nếu không khởi nghiệp, có lẽ vài tháng trước tôi vừa mới tốt nghiệp đại học. Cuộc sống của tôi thay đổi 180 độ chỉ trong thời gian rất ngắn”.

Bộ ba Mercor hiện dẫn đầu danh sách những tỉ phú tự thân trẻ nhất thế giới, vượt qua Shayne Coplan (CEO Polymarket, 27 tuổi), người nắm giữ danh hiệu này chỉ 20 ngày sau khi công ty anh nhận đầu tư 2 tỷ USD từ Intercontinental Exchange – tập đoàn mẹ của Sở Giao dịch Chứng khoán New York (NYSE). Trước đó, Alexandr Wang (Scale AI) từng là tỉ phú tự thân trẻ nhất ở tuổi 28, trong khi đồng sáng lập Lucy Guo trở thành tỉ phú nữ trẻ nhất ở tuổi 30, vượt qua cả ca sĩ Taylor Swift.

Với Mercor, tuổi trẻ không phải rào cản mà là lợi thế cạnh tranh. Sự năng động, khả năng học hỏi nhanh và tinh thần dấn thân đã giúp họ đi trước nhiều đối thủ kỳ cựu. Cả ba đều xuất thân trong các gia đình làm công nghệ: cha mẹ Foody là kỹ sư phần mềm, cha anh từng sáng lập công ty giao diện đồ họa từ thập niên 1990; còn Hiremath và Midha đã quen nhau từ năm 10 tuổi qua các cuộc thi tranh biện.

Hiremath từng là trợ lý nghiên cứu cho Larry Summers, cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ và hiện là thành viên hội đồng quản trị OpenAI. Summers sau đó cũng trở thành nhà đầu tư của Mercor, cho thấy mối liên hệ sâu sắc giữa startup trẻ này và mạng lưới lãnh đạo cấp cao trong lĩnh vực AI.

ĐỈNH CAO MỚI CỦA NGÀNH DÁN NHÃN DỮ LIỆU VÀ CUỘC ĐUA TỶ ĐÔ

Sự trỗi dậy của Mercor diễn ra trong bối cảnh ngành dán nhãn dữ liệu bước vào giai đoạn bùng nổ, khi các “phòng thí nghiệm AI tuyến đầu” như OpenAI, Anthropic, Meta AI hay Google DeepMind đều cần lượng lớn dữ liệu chất lượng cao để huấn luyện mô hình.

Tuy nhiên, đây cũng là cuộc đua khốc liệt. Tháng 6/2025, Meta bất ngờ mua 49% cổ phần Scale AI với giá 14 tỷ USD, đồng thời “kéo” luôn CEO Alexandr Wang về đội ngũ của mình. Thương vụ này gây chấn động giới công nghệ, khiến các đối thủ như Mercor có cơ hội bứt phá khi nhiều phòng lab AI muốn tránh phụ thuộc vào một nhà cung cấp gắn liền với Meta.

Ngoài Mercor và Scale, thị trường còn có các đối thủ đáng gờm như Surge (thành lập năm 2016), đang đàm phán huy động vốn ở mức định giá 30 tỷ USD, giúp nhà sáng lập Edwin Chen lọt vào Forbes 400; và Turing AI, định giá 2,2 tỷ USD, vừa gọi vốn thêm 110 triệu USD; Invisible, dù chỉ đạt 500 triệu USD định giá năm 2023, lại là đối tác chiến lược của OpenAI và Microsoft.

Tuy nhiên, thành công của Mercor cũng kéo theo tranh cãi pháp lý. Tháng 9 vừa qua, Scale AI đệ đơn kiện Mercor, cáo buộc công ty đánh cắp bí mật thương mại và sử dụng tài liệu nội bộ của một cựu giám đốc Scale chuyển sang Mercor. Khi được hỏi về vụ kiện, Foody trả lời ngắn gọn: “Đó không phải điều chúng tôi dành nhiều thời gian suy nghĩ. Toàn bộ tâm trí đều dành cho việc phát triển sản phẩm và khách hàng”.

Dù đã là tỉ phú, cả ba vẫn giữ lối sống giản dị. Họ gần như không có thời gian cho những thú vui xa xỉ. Foody tiết lộ: “Tôi thường rời văn phòng lúc 10 giờ rưỡi tối, sáu ngày một tuần. Thành ra chẳng còn mấy thời gian cho những thứ ngoài công việc”.