“Rót tiền” vào AI, không phải doanh nghiệp nào cũng thành công

Trong mùa công bố lợi nhuận tháng này, hàng loạt công ty công nghệ đều gửi đến Phố Wall một thông điệp rõ ràng: hãy chuẩn bị tinh thần cho giai đoạn chi tiêu mạnh tay hơn khi “cơn sốt” trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng tăng tốc.

Tuy nhiên, trong khi các tập đoàn nghìn tỷ USD như Alphabet, Amazon hay Microsoft được nhà đầu tư ủng hộ, thì những doanh nghiệp nhỏ hơn lại đang chứng kiến “số phận” hoàn toàn trái ngược, theo CNBC.

Các công ty như DoorDash, Duolingo và Roblox đều chứng kiến cổ phiếu sụt giảm mạnh ở mức hai con số, sau khi công bố kế hoạch tăng chi tiêu khiến giới đầu tư lo ngại về lợi nhuận trong tương lai. Khác với các “ông lớn” có thể đầu tư khổng lồ để mở rộng hạ tầng AI và nhanh chóng sinh lời, doanh nghiệp nhỏ hơn bị đặt dấu hỏi: liệu khoản đầu tư này có thực sự mang lại doanh thu đáng kể hay chỉ khiến biên lợi nhuận co lại?

“Nhà đầu tư không thích chu kỳ đầu tư”, ông Mark Mahaney, chuyên gia Evercore ISI, nói với giới báo chí. “Và đó chính là điều khiến thị trường thất vọng khi công ty tuyên bố rằng họ muốn tập trung vào đầu tư trước khi nghĩ đến lợi nhuận”.

DOORDASH: MUỐN LỚN PHẢI ĐẦU TƯ

Cổ phiếu DoorDash lao dốc 17% vào cuối tuần trước - mức giảm mạnh nhất kể từ khi công ty giao đồ ăn này lên sàn cách đây 5 năm. Trong báo cáo quý III, DoorDash cho biết họ dự kiến chi “hàng trăm triệu USD” cho sản phẩm và công nghệ mới trong năm tới.

“Chúng tôi ước gì có cách để một đứa trẻ lớn lên thành người trưởng thành mà không cần đầu tư, nhưng chúng tôi tin rằng đời hay kinh doanh không vận hành như vậy”, DoorDash viết trong báo cáo tài chính.

Công ty gần đây đã tăng tốc đầu tư vào giao hàng tự động, ra mắt robot giao hàng Dot vào tháng 9 và chi tổng cộng 5,1 tỷ USD để mua lại nền tảng đặt bàn nhà hàng SevenRooms và dịch vụ giao đồ ăn Deliveroo của Anh.

CEO Tony Xu cho biết chiến lược đầu tư này đã nhiều lần chứng minh hiệu quả: “Chúng tôi đang lặp lại công thức thành công trước đây để chuẩn bị cho tăng trưởng tương lai”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích lại tỏ ra thận trọng. “Chúng tôi giữ nguyên khuyến nghị ‘nắm giữ’, vì cần thêm thời gian để đánh giá liệu khoản đầu tư này có làm biên lợi nhuận sụt giảm hay không?”, công ty phân tích Gordon Haskett nhận định.

Đáp lại, đại diện DoorDash khẳng định công ty vẫn có “nền tảng kinh doanh cốt lõi vững mạnh” và đang áp dụng “cách tiếp cận đầu tư có kỷ luật” cho dự án mới.

DUOLINGO: TĂNG TRƯỞNG NGƯỜI DÙNG VÀ LỢI NHUẬN “ĐỐI NGHỊCH”

Cùng cuối tuần trước, Duolingo, ứng dụng học ngôn ngữ nổi tiếng, cũng có ngày tồi tệ nhất kể từ khi niêm yết. Dù doanh thu và lượng đặt mua trả phí vượt kỳ vọng, cổ phiếu công ty vẫn mất 25% giá trị, kéo mức giảm cả năm lên 41%.

Nguyên nhân được cho là Duolingo tuyên bố ưu tiên thu hút người dùng mới, đồng nghĩa với việc lợi nhuận có thể giảm trong ngắn hạn. Công ty đang rót vốn mạnh vào tính năng AI tương tác, như video call giả lập giúp người học luyện nói tự nhiên hơn - một hướng đi đòi hỏi chi phí lớn.

“Có những thử nghiệm khiến tăng trưởng người dùng và khả năng kiếm tiền đi ngược nhau, và một phần công việc của tôi là cân bằng giữa hai điều đó”, CEO Luis von Ahn chia sẻ. “Nhưng hiện tại, chúng tôi đang nghiêng nhiều hơn về tăng trưởng người dùng”.

Ông cho biết công ty cần thêm thời gian để các khoản đầu tư mang lại kết quả tài chính rõ rệt. Ngay sau đó, KeyBanc Capital Markets đã hạ bậc cổ phiếu Duolingo từ “mua” xuống “giữ”, cảnh báo rằng việc tăng chi tiêu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến doanh thu và lợi nhuận ngắn hạn. “Có thể phải mất vài quý nữa mới thấy được lợi ích tài chính rõ rệt”, báo cáo KeyBanc viết.

CÁC “ÔNG LỚN” VẪN ĐƯỢC TIN TƯỞNG

Trái ngược với doanh nghiệp nhỏ, những gã khổng lồ công nghệ lại nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ thị trường, dù họ đang chi hàng chục tỷ USD cho AI.

Alphabet và Amazon đều tăng giá cổ phiếu sau báo cáo quý IV. Cả hai công ty tiếp tục nâng dự báo chi tiêu vốn cho năm nay và khẳng định sẽ không giảm tốc trong năm 2026.

Amazon Web Services (AWS), nền tảng hạ tầng đám mây hàng đầu thế giới, đang mở rộng mạnh mẽ các trung tâm dữ liệu để đáp ứng nhu cầu tính toán khổng lồ cho tác vụ AI. Google cũng làm điều tương tự, đồng thời phát triển chip riêng để giảm phụ thuộc vào Nvidia và cung cấp cho khách hàng “giải pháp toàn diện” hơn.

Microsoft, đứng thứ hai trong mảng điện toán đám mây, dù cổ phiếu giảm nhẹ sau báo cáo lợi nhuận, vẫn giữ được niềm tin từ Phố Wall nhờ vị thế gần 4.000 tỷ USD vốn hóa.

Ngoại lệ duy nhất trong nhóm “Big Tech” là Meta. Cổ phiếu công ty mẹ của Facebook giảm 11% sau khi công bố sẽ chi tới 72 tỷ USD cho đầu tư hạ tầng trong năm nay, một con số khổng lồ trong khi Meta không có dịch vụ đám mây thương mại như Amazon, Google hay Microsoft.

Meta cho biết họ đang tích hợp AI sâu hơn vào sản phẩm và tối ưu quảng cáo, nhưng việc thiếu minh bạch về nguồn doanh thu khiến giới đầu tư lo ngại. “Meta nằm trong nhóm những công ty khiến thị trường thất vọng”, chuyên gia Mark Mahaney nhận xét.

Ngày 30/10, Roblox cũng chứng kiến cổ phiếu giảm gần 16% sau khi cảnh báo chi tiêu tăng cho an toàn và hạ tầng có thể khiến biên lợi nhuận thu hẹp.

CEO David Baszucki khẳng định rằng “an toàn người dùng là ưu tiên hàng đầu”. Giám đốc Tài chính Naveen Chopra cho biết khoản đầu tư mới có thể ảnh hưởng đến doanh thu ngắn hạn nhưng sẽ “thúc đẩy tăng trưởng bền vững về lâu dài”.

Dù vậy, nhóm nhà phân tích tại Benchmark và Roth đều hạ bậc cổ phiếu Roblox xuống mức “nắm giữ”, cho rằng chi phí tăng sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận năm tới.

“Những sáng kiến này có thể làm giảm tương tác trên nền tảng trong ngắn hạn”, nhóm phân tích của Roth viết, “nhưng về lâu dài, chúng sẽ mang lại giá trị lớn hơn cho người dùng”.

“CƠN SỐT” ĐẦU TƯ AI: CƠ HỘI HAY ÁP LỰC?

Làn sóng đầu tư AI đang định hình lại toàn bộ ngành công nghệ. Các tập đoàn lớn có thể chịu lỗ ngắn hạn để mở rộng hạ tầng, trong khi các công ty nhỏ hơn phải đối mặt với sức ép từ cổ đông, những người muốn thấy lợi nhuận sớm.

Sự phân hóa này phản ánh một thực tế: AI không chỉ là cuộc đua công nghệ, mà còn là cuộc đua tài chính và niềm tin thị trường. Với những doanh nghiệp ngoài “câu lạc bộ nghìn tỷ USD”, mỗi quyết định đầu tư giờ đây không chỉ là chuyện chiến lược, mà còn là phép thử niềm tin nhà đầu tư.