Tesla tuột dốc, Elon Musk chỉ còn đổ lỗi cho chính mình
Elon Musk đang phải đối mặt với những thách thức lớn, trong đó ông phải thuyết phục các nhà đầu tư rằng mặc dù các đối thủ đang bắt kịp, nhưng nhà sản xuất tiên phong về xe điện có thể tạo ra một bước nhảy vọt khác để mở rộng vị trí dẫn đầu.
Áp lực lớn từ các đối thủ
Hiện các đối thủ, bao gồm cả Mercedes và BYD, đang nhanh chóng đuổi kịp Tesla bằng các công nghệ mới và thị phần ngày càng tăng.
Trong khi đó, hệ thống lái xe tự động của Tesla vẫn được công ty và các cơ quan quản lý liên bang của Mỹ phân loại là hệ thống hỗ trợ người lái "Cấp 2" yêu cầu người lái xe phải luôn sẵn sàng điều khiển. Hệ thống như vậy là phổ biến trong ngành công nghiệp ô tô.
Theo phân tích của Reuters về dữ liệu doanh số xe điện toàn cầu và khu vực do EV-volumes.com cung cấp, trên thực tế, BYD đã vượt qua Tesla về doanh số bán xe điện vào năm ngoái ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong khi Tập đoàn Volkswagen đã dẫn đầu về xe điện ở châu Âu kể từ năm 2020.
Trong khi Tesla thu hẹp vị trí dẫn đầu của VW ở châu Âu, thì nhà sản xuất ô tô Mỹ đã đầu hàng ở châu Á-Thái Bình Dương cũng như thị trường quê nhà khi cuộc cạnh tranh nóng lên.
Những thách thức lớn nhất đối với Tesla đến từ các nhà sản xuất ô tô lâu đời và một nhóm các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc.
Một số công ty khởi nghiệp EV của Mỹ hy vọng sẽ đi theo đường đua của Tesla đang gặp khó khăn, bao gồm cả nhà sản xuất EV hạng sang Lucid, có cổ phiếu đã giảm 16% vào vào ngày 23/2 sau kết quả tài chính và doanh số bán hàng đáng thất vọng.
Trong hai năm tới, các đối thủ bao gồm General Motors, Ford, Mercedes-Benz, Hyundai và VW sẽ tung ra nhiều loại xe điện mới, từ một chiếc Chevrolet có giá dưới 30.000 USD đến những chiếc sedan và SUV hạng sang có giá trên 100.000 USD.
Vào 22/2, Mercedes đã sử dụng Thung lũng Silicon làm bối cảnh cho một bài thuyết trình dài về cách các mẫu xe của Mercedes trong tương lai gần sẽ khiến chủ nhân của chúng đắm chìm trong các luồng nội dung giải trí và năng suất phong phú, được phân phối qua "siêu màn hình" trải dài trên bảng điều khiển và tạo thành hình chữ nhật.
Các giám đốc điều hành của hãng xe này cũng nhấn mạnh rằng chỉ có Mercedes mới có hệ thống lái xe tự động một phần Cấp độ 3 tiên tiến được phê duyệt để sử dụng ở Đức, với sự chấp thuận đang chờ xử lý ở California.
Tại Trung Quốc, Tesla đã phải giảm giá các mẫu xe bán chạy nhất của mình dưới áp lực ngày càng tăng từ các nhà sản xuất nội địa Trung Quốc bao gồm BYD, thương hiệu Zeekr của Geely Automobile và Nio.
Đặc biệt, các nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc có thể nhận được một cú hích nữa nếu nhà sản xuất pin CATL của Trung Quốc thực hiện kế hoạch giảm giá mạnh các loại pin được sử dụng trong xe của họ.
Điểm nhấn mới của Tesla
Trong gần bảy năm kể từ khi Musk công bố "Kế hoạch tổng thể Part Deux" của mình vào tháng 7 năm 2016, Tesla đã dẫn trước các nhà sản xuất ô tô lâu đời và các công ty khởi nghiệp EV trong hầu hết các lĩnh vực quan trọng của thiết kế EV, tính năng kỹ thuật số và sản xuất.
Các phương tiện của Tesla cung cấp các tính năng, chẳng hạn như khả năng điều hướng vào chỗ đỗ xe hoặc tạo ra âm thanh mà các phương tiện khác không có.
Máy sản xuất xe và pin tích hợp theo chiều dọc mới của Tesla đã giúp hãng này đạt được tỷ suất lợi nhuận cao hơn so với hầu hết các nhà sản xuất ô tô lâu đời.
Đáng chú ý là Tesla vào đầu tháng 2 đã bị các cơ quan quản lý liên bang buộc phải sửa đổi phần mềm FSD của mình theo lệnh thu hồi.
Tesla đã dẫn trước nhiều đối thủ về công nghệ sản xuất - lĩnh vực mà hãng đang gặp khó khăn khi Musk đưa ra phần cuối cùng trong "Kế hoạch tổng thể" của mình. Giờ đây, các đối thủ đang sao chép công nghệ sản xuất của công ty xe điện lớn nhất và mua một số thiết bị tương tự mà Tesla sử dụng.
Bằng chứng có điều này là IDRA, công ty của Ý chuyên chế tạo những chiếc máy ép khổng lồ để tạo thành những vật đúc nguyên khối lớn dùng để chế tạo các khối xe Tesla, cho biết họ hiện đang nhận đơn đặt hàng từ các nhà sản xuất ô tô khác.
Musk đã nói với các nhà đầu tư rằng Tesla có thể tiếp tục dẫn đầu về chi phí sản xuất EV. Công ty đã hứa với các nhà đầu tư rằng vào ngày 1 tháng 3, họ "sẽ có thể nhìn thấy dây chuyền sản xuất tiên tiến nhất" tại Austin, Texas.
“Công nghệ sản xuất sẽ là thế mạnh dài hạn quan trọng nhất của chúng tôi”, Musk nhấn mạnh với các nhà phân tích vào tháng Giêng vừa qua.
Thách thức pháp lý đối với Elon Musk
Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk, đã giành được chiến thắng pháp lý quan trọng trong một cuộc đấu tranh tại tòa án gần đây có thể đe dọa sự kiểm soát của ông đối với nhà sản xuất xe điện, công ty tiếp tục cách mạng hóa ngành kinh doanh ô tô.
Một bồi thẩm đoàn của tòa án liên bang ở San Francisco đã đưa ra quyết định xóa bỏ khiếu nại liên quan đến Musk về việc ông cố tình lừa dối và gây thiệt hại cho các nhà đầu tư cũng như cổ đông của Tesla vào năm 2018 khi ông viết trên Twitter rằng ông đã sắp xếp khoản tài chính, khoảng 420 triệu USD, cần thiết để tư nhân hóa Tesla.
Musk nói rằng dòng tweet không phải là một đề xuất nghiêm túc hay một đề xuất mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên chấp nhận theo mệnh giá. Các luật sư của Musk cũng lưu ý, với thành tích thành công của Giám đốc điều hành Tesla, ông ấy có thể đã sắp xếp tính toán tài chính để đưa Tesla trở thành tư nhân nếu đề xuất liên quan đến điều gì đó hơn là viết lên Twitter.
Các thỏa thuận biến một doanh nghiệp lớn như Tesla từ đại chúng thành công ty tư nhân do một nhóm nhỏ các nhà đầu tư sở hữu thường mất hàng tháng để hoàn thành trong khi tất cả các bên xem xét kỹ lưỡng triển vọng và nguồn tài chính trong tương lai.
Có vẻ như các bồi thẩm viên, do sự phức tạp của một thỏa thuận tiềm năng liên quan đến Tesla, đã nghĩ rằng dòng tweet của Musk không thực sự cấu thành một đề xuất kinh doanh nghiêm túc.
Musk đã tweet sau đó: “Ơn trời, trí tuệ của con người đã chiến thắng! Tôi đánh giá cao việc bồi thẩm đoàn nhất trí tuyên bố vô tội trong vụ án tư nhân hóa Tesla 420”.
Tesla và CEO hay thay đổi của nó vẫn phải đối mặt với một số thách thức pháp lý lớn. Điều nghiêm trọng nhất vào thời điểm này liên quan đến những thách thức đối với các khiếu nại liên quan đến công nghệ Tự lái hoàn toàn (FSD) mà Musk đã mô tả là hệ thống đầu tiên dành cho lái xe tự động với lời cảnh báo rằng người lái xe phải cảnh giác với các mối nguy hiểm tiềm ẩn trên đường.Tuy nhiên, các cơ quan quản lý, cùng với luật sư của các nguyên đơn kiện Tesla, cho rằng hệ thống này không hoạt động ở bất kỳ đâu gần như những gì Musk khẳng định.
Musk tiếp tục thách thức các rủi ro, bao gồm khả năng bị thu hồi và các phán quyết bất lợi có thể khiến Tesla phải trả giá hàng triệu USD, bằng cách quảng bá FSD.
Chiến thắng tại phòng xử án ở San Francisco cho thấy Musk đang cố gắng làm chậm lại hoặc ngăn chặn sự trượt dốc trong vận may của Tesla, vốn bắt đầu với điều mà nhiều người mô tả là việc mua lại Twitter của cá nhân ông là một việc làm sai lầm. Việc mua lại đặt Musk vào trung tâm của một cuộc tranh cãi chính trị đang diễn ra, góp phần làm giảm hơn 60% giá trị cổ phiếu của Tesla cho đến những tháng cuối năm 2022.
Mặc dù vậy, Musk dường như đã ngăn đà trượt dốc bằng một số động thái táo bạo, bắt đầu bằng việc giảm giá các mẫu xe phổ biến nhất của Tesla tới 20%, gây áp lực buộc các đối thủ trên thị trường xe điện như General Motors và Ford phải làm điều tương tự. Ví dụ, Ford, mặc dù báo cáo khoản lỗ ròng 2 tỷ USD vào năm 2022, nhưng cho biết họ có kế hoạch giảm giá mẫu xe điện phổ biến nhất của mình, Mustang Mach-E.
Musk thừa nhận việc giảm giá sẽ gây áp lực lên lợi nhuận của Tesla nhưng lưu ý rằng công ty đang dự trữ hơn 20 tỷ USD tiền mặt và đang đẩy mạnh kế hoạch mở rộng 3,8 tỷ USD cho gigafactory bên ngoài Reno. Pin được sản xuất ở đó sẽ được sử dụng để cung cấp năng lượng cho một chiếc xe bán tải mới mà Tesla đang chuẩn bị đưa ra thị trường để thách thức trực tiếp đối thủ EV Nikola, cũng như các nhà chế tạo xe tải lâu đời hơn như Daimler và Volvo.
Ngoài ra, Tesla đang tìm kiếm một địa điểm gigafactory mới ở Mexico. Địa điểm ở Mexico sẽ cho phép Tesla yêu cầu các khoản tín dụng thuế của Mỹ dành cho các nhà sản xuất xe điện và pin EV theo Đạo luật Giảm lạm phát IRA của Tổng thống Biden.
Tuy nhiên, Tesla và Musk với tư cách là CEO vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn. Nhà máy mới của Tesla ở Austin, TX, gần như không hoạt động hết công suất và chiếc Cybertruck “vaa trì hoãn” có thể chưa sẵn sàng để giao cho khách hàng cho đến đầu năm 2024.