Thống đốc: Không thể bắt buộc các tổ chức tín dụng phải giảm lợi nhuận để giảm chi phí lãi vay
Thống đốc cho rằng, dùng từ "phấn đấu" để phù hợp với quy định của pháp luật và thể hiện quyết tâm của ngành ngân hàng trong tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân...
Ngày 7/1, trong phiên thảo luận trực tuyến về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu Thái Thị An Chung (tỉnh Nghệ An) đã nêu quan điểm về giải pháp tiền tệ.
Cụ thể, tại nội dung: “Chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí quản lý để phấn đấu giảm lãi suất cho vay tối thiểu 0,5 - 1% trong 2 năm”, đại biểu Thái Thị An Chung đề nghị không dùng từ “phấn đấu”, vì đây là giải pháp chứ không phải là chủ trương nên cần phải quy định cụ thể để thực hiện.
Đồng thời, bà Thái Thị An Chung cũng cho rằng, không nên đặt ra vấn đề “tiếp tục tiết giảm chi phí quản lý”. Vị đại biểu này đề nghị quy định rõ trong dự thảo Nghị quyết là: “Chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục giảm lãi suất cho vay tối thiểu 0,5 - 1% trong 2 năm”, để thể hiện rõ hơn chủ trương đồng hành cùng doanh nghiệp.
Giải trình nội dung trên, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc giảm lãi suất là vấn đề mà doanh nghiệp và Quốc hội rất quan tâm. Với ngành ngân hàng, đây cũng được coi là nhiệm vụ trọng tâm trong điều hành.
Ngay sau khi dịch Covid-19 bùng phát, Ngân hàng Nhà nước đã tập trung giảm nhanh 3 lần lãi suất điều hành cũng như chỉ đạo các tổ chức tín dụng và điều tiết tiền tệ để giảm mặt bằng lãi suất cho vay trong năm 2020 là 1% và 2021 tiếp tục giảm 0,8%.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng đã động viên, khuyến khích, kêu gọi các tổ chức tín dụng miễn giảm lãi vay và giảm phí. Từ khi dịch Covid-19 bùng phát tới nay, các hệ thống tổ chức tín dụng giảm cả lãi, cả phí rơi vào gần 40.000 tỷ đồng từ chính nguồn tài chính của các tổ chức tín dụng để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.
"Tại sao lại là động viên, khuyến khích? Vì theo quy định của pháp luật, Ngân hàng Nhà nước không thể bắt buộc các tổ chức tín dụng phải giảm lợi nhuận để giảm chi phí lãi vay. Một số tổ chức tín dụng có tổ chức cổ đông là người nước ngoài. Do đó, trong quá trình điều hành, chúng tôi điều hành linh hoạt các công cụ đồng thời động viên và kêu gọi các tổ chức tín dụng, nhận đồng thuận cao", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Mặt khác, Thống đốc cho rằng, lạm phát thế giới có xu hướng gia tăng và các ngân hàng trung ương thế giới bắt đầu thu hẹp chính sách tiền tệ và tăng lãi suất. Trong khi đó, Việt Nam yêu cầu giảm mặt bằng lãi suất thì thực sự là nhiệm vụ khó khăn. Tuy nhiên, trong xây dựng chương trình phục hồi này, Chính phủ cân nhắc để đưa ra giải pháp, phấn đấu hệ thống các tổ chức tín dụng giảm 0,5 đến 1% lãi suất cho vay trong 2 năm.
"Với gói hỗ trợ 40.000 tỷ đồng, Ngân hàng Nhà nước sẽ điều tiết làm sao để tạo thuận lợi cho các tổ chức tín dụng, có nguồn cung tín dụng, đáp ứng được nhu cầu của gói này. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với bộ, ngành liên quan để tập trung đối tượng, trọng tâm trọng điểm, khắc phục hạn chế của các gói trước đây", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói.
Tuy nhiên, Thống đốc cũng lưu ý, dư địa chính sách tiền tệ ở chương trình phục hồi lần này ít, chủ yếu dựa vào chính sách tài khóa. Việc đưa ra gói phục hồi, cần yêu cầu đảm bảo cân đối vĩ mô. Vì chính sách tiền tệ bản chất là ngắn hạn theo sát diễn biến của kinh tế nên theo Thống đốc, cần điều chỉnh linh hoạt để đảm bảo kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.
"Do tính chất ngắn hạn của chính sách tiền tệ nên cần sự linh hoạt theo sát thị trường nên có lúc phải đưa tiền ra và có lúc rút tiền về, nên tại thời điểm xây dựng chương trình này khó có thể lượng hóa được bao nhiêu lượng tiền ra từ chính sách tiền tệ", bà Hồng chia sẻ.
Riêng với một số công cụ khác như dự trữ bắt buộc, bà Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp thu và điều hành linh hoạt vì có lúc tăng, lúc giảm. Hiện nay dự trữ bắt buộc không sử dụng do thanh khoản đang dư thừa.
