Toyota sẽ “cải cách cơ bản” sau bê bối gian lận của Daihatsu

Phó chủ tịch điều hành Toyota Hiroki Nakajima (phải) tham dự cuộc họp báo với chủ tịch Daihatsu Soichiro Okudaira (giữa) và phó chủ tịch Hiromasa Hoshika ở Tokyo hôm thứ Tư (20/12). Ảnh: Reuters.

Một hội đồng độc lập đã điều tra Daihatsu sau khi thương hiệu này thừa nhận vào tháng 4 rằng họ đã gian lận trong các cuộc kiểm tra an toàn va chạm bên hông được thực hiện cho 88.000 chiếc ô tô.

Toyota cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Tư tuần này rằng khoảng 174 điểm bất thường đã được xác định trên 64 mẫu xe, bao gồm cả một số xe được bán dưới thương hiệu Toyota.

Động thái đình chỉ xuất hàng của Daihatsu sẽ ảnh hưởng đến các loại xe được sản xuất tại Nhật Bản và nước ngoài, trong đó có cả Việt Nam. Không chỉ tại các nhà máy của Toyota mà còn có thể tại các công ty như Mazda và Subaru, vì Daihatsu cung cấp dịch vụ sản xuất cho một loạt nhà sản xuất ô tô khác.

Trước đây, chỉ có khoảng nửa tá mẫu xe được cho là bị ảnh hưởng bởi kết quả thử nghiệm gian lận, nhưng Toyota hiện cho biết hầu hết mọi mẫu xe trong dòng sản phẩm của Daihatsu đều có thể bị ảnh hưởng. Những tiết lộ mới nhất cho thấy phạm vi của vụ bê bối lớn hơn nhiều và đi xa hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây và có khả năng làm hoen ố danh tiếng của các nhà sản xuất ô tô về chất lượng và an toàn.

Bộ điều khiển túi khí

Cuộc điều tra tập trung vào bộ phận kiểm soát túi khí của ô tô và phát hiện ra rằng những chiếc được sử dụng trong các cuộc thử nghiệm va chạm khác với những chiếc được sử dụng trên những chiếc ô tô thực sự được bán cho công chúng, bao gồm các mẫu Town Ace và Pixis Joy của Toyota và Mazda Bongo.

Toyota thông tin, trong khi những đơn vị thử nghiệm khác sau đó được cho là đáp ứng các tiêu chuẩn công nghiệp, thì kết quả thử nghiệm va chạm bên hông của các mẫu xe Daihatsu Cast và Toyota Pixis “có thể không tuân thủ luật pháp”.

Toyota cho biết họ chưa nhận được thông tin về bất kỳ vụ tai nạn hay sự cố nào liên quan đến vấn đề này. Do đó, Toyota vẫn chưa thể xác định được tác động tài chính của vấn đề này.

Daihatsu thừa nhận vào tháng 4 rằng họ đã làm giả kết quả thử nghiệm va chạm trên 88.000 ô tô được sản xuất tại Thái Lan và Malaysia và được bán trong năm qua.

Áp lực quản lý

Các nhà điều tra bên thứ ba do TÜV Rheinland Japan dẫn đầu, cho biết hôm thứ Tư rằng những sai phạm đã xảy ra từ năm 1989 nhưng bắt đầu gia tăng vào năm 2014.

Makoto Kaiami, chủ tịch ủy ban điều tra, nói với các phóng viên: “Điều kiện lao động giống như một chiếc hộp đen, nơi những người phụ trách các cơ sở sản xuất chịu áp lực quá lớn để mang lại kết quả tốt đến mức họ không thể báo cáo các vấn đề tiếp theo ở cấp chỉ huy. Bản thân việc quản lý cấp trên không liên quan đến công nhân đã là một vấn đề”.

Theo dữ liệu của Toyota, Daihatsu đã sản xuất 1,1 triệu xe trong 10 tháng đầu tiên, gần 40% trong số đó là ở nước ngoài. Nó đã bán được khoảng 660.000 xe trên toàn thế giới trong thời gian đó và chiếm 7% doanh số bán hàng của Toyota.

Daihatsu nắm giữ khoảng 30% thị phần xe kei - loại xe cỡ nhỏ đã được khách hàng trong nước săn đón trong nhiều năm - khiến hãng trở thành công ty dẫn đầu ngành cùng với đối thủ Suzuki.

Toyota cho hay, các mẫu xe bị ảnh hưởng hôm thứ Tư bao gồm các mẫu xe dành cho thị trường Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Campuchia, Việt Nam cũng như các nước Trung và Nam Mỹ như Mexico, Ecuador, Peru, Chile, Bolivia và Uruguay.

Một vụ bê bối dữ liệu động cơ tại đơn vị sản xuất xe tải và xe buýt của Toyota, Hino Motors vào năm 2022 đã dẫn đến việc một số nhà quản lý phải từ chức và cắt lương tạm thời. Hino thừa nhận đã làm sai lệch dữ liệu trên một số động cơ có niên đại từ năm 2003, hoặc sớm hơn ít nhất một thập kỷ so với thông tin ban đầu.

Năm 2010, Chủ tịch Toyota Akio Toyoda, khi đó là giám đốc điều hành, đã buộc phải điều trần trước Quốc hội Mỹ do cuộc khủng hoảng an toàn liên quan đến chân ga bị lỗi.

Hiện ngoài xe kei, Daihatsu, có trụ sở tại Osaka, còn được biết đến với dòng xe hạng nhẹ và sedan phổ biến trên khắp Nhật Bản và Đông Nam Á, bao gồm xe bán tải và xe tải Gran Max cũng như xe chở khách Terios và Xenia.

Đây là công ty con thuộc sở hữu hoàn toàn của Toyota kể từ năm 2016 và chiếm khoảng 4% doanh số bán xe toàn cầu của tập đoàn Toyota.

“Đây sẽ là một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng không thể hoàn thành trong một đêm”, Toyota cho biết trong tuyên bố của mình. “Nó không chỉ đòi hỏi phải xem xét lại công tác quản lý, hoạt động kinh doanh mà còn phải xem xét lại tổ chức, cơ cấu cũng như sự thay đổi trong phát triển nguồn nhân lực và nhận thức của mỗi người lao động”.

Giám đốc Công nghệ Toyota Hiroki Nakajima nói trong cuộc họp báo chung với Chủ tịch Daihatsu Soichiro Okudaira và Phó Chủ tịch Hiromasa Hoshika rằng "những nỗ lực nhằm tối đa hóa sản xuất trong nước và toàn cầu đã tạo ra một gánh nặng không được chú ý và chúng tôi xin lỗi vì điều đó”.

Hoshika nói thêm các lô hàng đã bị đình chỉ nên hoạt động sản xuất có thể sẽ chậm lại hoặc dừng lại trong những ngày tới. Ông cho biết Daihatsu có hàng trăm khách hàng ở Nhật Bản, hơn 10% trong số đó phụ thuộc vào nhà cung cấp để có hơn 1/10 thu nhập của họ. Hoshika nói: “Điều này sẽ có tác động đáng kể. Có khả năng bảo hiểm cũng sẽ trở thành một vấn đề”.

Tuy nhiên, những thay đổi cụ thể như thế nào chưa được công bố.

Hiện tại, Daihatsu hôm nay đã quyết định tạm thời đình chỉ vận chuyển tất cả các mẫu xe do Daihatsu phát triển hiện đang được sản xuất, cả ở Nhật Bản và nước ngoài. Toyota cũng đã quyết định tạm dừng vận chuyển các mẫu xe bị ảnh hưởng, tổng hơn 20 mẫu xe.

Trong quá trình điều tra của Ủy ban bên thứ ba độc lập, Daihatsu đã nhận được một số thông tin liên quan đến những mẫu xe có thể liên quan đến những vi phạm về thủ tục. Daihatsu cũng đã tiến hành xác minh kỹ thuật nội bộ từng chiếc một và thử nghiệm phương tiện thực tế cho những phương tiện này để đảm bảo rằng tính an toàn và hiệu quả đáp ứng các tiêu chuẩn pháp lý.