Ứng phó với xu hướng gia tăng sử dụng các biện pháp chống lẩn tránh thuế tại Hoa Kỳ

Vũ Khuê
Chia sẻ

Các cơ quan của Hoa Kỳ đang tăng cường sử dụng các biện pháp chống lẩn tránh thuế để áp dụng với hàng hóa nhập khẩu vào thị trường nước này. Để giữ được lợi thế và hạn chế những rủi ro, doanh nghiệp cần chuẩn bị “áo giáp” ứng phó tốt với các vụ kiện...

Các mặt hàng gỗ xuất sang Hoa Kỳ bị cảnh báo áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại nhiều nhất. Ảnh minh họa.
Các mặt hàng gỗ xuất sang Hoa Kỳ bị cảnh báo áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại nhiều nhất. Ảnh minh họa.

Theo báo cáo của Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công Thương), tính đến hết tháng 8/2023, hàng xuất khẩu của Việt Nam đã phải đối mặt với 234 vụ việc điều tra phòng vệ thương mại từ 24 thị trường. Trong đó, thị trường Hoa Kỳ chiếm tới 23% vụ.

Hơn nữa, trong danh sách 18 mặt hàng có nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại năm 2023 mà Bộ Công Thương vừa công bố có đến 17/18 mặt hàng là xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ.

CÁC VỤ ĐIỀU TRA THƯƠNG MẠI TỪ HOA KỲ CHIẾM TỚI 23%

Giải thích nguyên nhân của những vụ điều tra thương mại cũng như các thị trường có cảnh báo sớm, tại toạ đàm “Cảnh báo sớm phòng vệ thương mại: Giữ lợi thế cho hàng hóa xuất khẩu Việt Nam”, ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho rằng Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu chủ lực và lớn nhất của Việt Nam trong thời gian vừa qua.

Theo số liệu thống kê của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, trong 8 tháng năm 2023, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt khoảng 73 tỷ USD và thặng dư thương mại khoảng 66 tỷ USD, đưa Việt Nam lên thứ ba về thặng dư thương mại với Hoa Kỳ chỉ sau Trung Quốc và Mexico.

Kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam ra các nước trên thế giới và chiếm hơn 30% kim ngạch xuất khẩu của các nước ASEAN. Điều này thể hiện Việt Nam luôn là đối tác quan trọng, bền vững của Hoa Kỳ.

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ tham dự toạ đàm trực tuyến.
Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ tham dự toạ đàm trực tuyến.

Tuy nhiên, đi kèm theo đó là những rủi ro về phòng vệ thương mại. Theo thống kê, tỷ lệ các vụ việc phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ áp dụng với Việt Nam chiếm khoảng 23% tổng số các vụ việc phòng vệ thương mại đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Do đó các nguy cơ phòng vệ thương mại cũng ngày càng lớn hơn.

Thêm vào đó, các doanh nghiệp nội địa của Hoa Kỳ ý thức rất rõ về quyền lợi cũng như các công cụ của mình khi hàng hóa nhập khẩu cạnh tranh khốc liệt, gây ra tổn hại, tổn thương đối với ngành sản xuất trong nước. Họ cũng biết cách sử dụng các biện pháp phòng vệ thương mại để bảo vệ lợi ích nếu bị kiện ở Hoa Kỳ. Do vậy các vụ việc ngày càng tăng trong thời gian vừa qua.

Thực tế, ngoài Bộ Thương mại Hoa Kỳ, các cơ quan khác như Ủy ban Thương mại Quốc tế, cơ quan Hải quan hay Biên phòng Hoa Kỳ đều có thể điều tra các vụ việc phòng về thương mại.

Tính đến tháng 10/2023, các vụ việc phòng vệ thương mại của hàng hóa xuất khẩu Việt Nam là chiếm đến 58 vụ việc, các mặt hàng cũng ngày càng mở rộng, đa dạng.

Cảnh báo thêm, ông Hưng cho rằng hiện nay xu hướng các cơ quan của Hoa Kỳ đang tăng cường sử dụng các biện pháp chống lẩn tránh thuế để áp dụng với hàng hóa nhập khẩu, với lý do thời gian điều tra nhanh và yêu cầu điều tra đơn giản hơn, mức thuế áp dụng thường rất cao và không bị khởi kiện do WTO chưa quy định cụ thể về nội dung này.

Do đó, nhóm hàng có nguy cơ bị kiện cao thường là các nhóm hàng đã bị Hoa Kỳ điều tra và áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại trước đó với các nước khác.

Ngoài ra, gần đây Bộ Thương mại Hoa Kỳ thường tự khởi xướng điều tra vụ việc. Trước đây, chủ yếu các vụ việc bắt đầu từ đơn kiện của nguyên đơn là nhà sản xuất nội địa. Nhưng trong thời gian qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã chủ động khởi xướng một số vụ việc mà không cần đến đơn kiện của doanh nghiệp.

Nếu Bộ Thương mại Hoa Kỳ tự khởi xướng thì có xu hướng thường là những mặt hàng có liên quan đến vấn đề an ninh quốc gia, như mặt hàng nhôm và thép. Nếu Bộ Thương mại Hoa Kỳ tự khởi xướng điều tra thì thường sẽ không tập trung vào các nhóm mặt hàng tiêu dùng.

DOANH NGHIỆP CẦN CHUẨN BỊ TỐT NĂNG LỰC PHÁP LÝ

Trước xu thế gia tăng các biện pháp phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ, để giữ được lợi thế và hạn chế những rủi ro khi xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ và ứng phó tốt với các vụ điều tra, ông Đỗ Ngọc Hưng cho rằng doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ tài liệu, hồ sơ, sổ sách giấy tờ và kiến thức pháp luật, phối hợp tốt trong công tác thông tin.

Đồng thời, cần phối hợp với sức chặt chẽ với Cục Phòng vệ Thương mại, hiệp hội ngành hàng trong việc theo dõi, cập nhật cũng như chia sẻ thông tin và chuẩn bị các bước trong quá trình ứng phó. Nếu được đưa vào danh sách có nguy cơ bị khởi kiện, doanh nghiệp cũng cần chủ động trang bị các kiến thức pháp luật về phòng vệ thương mại, chuẩn bị các nguồn lực cần thiết.

Và một vấn đề rất quan trọng là để gia tăng khả năng sản xuất và xuất khẩu bền vững, xuất khẩu xanh, doanh nghiệp cần xem xét đầu tư nghiên cứu gia tăng hàm lượng giá trị của sản phẩm, giảm phụ thuộc cạnh tranh về giá mà chuyển sang cạnh tranh về chất lượng công nghệ, cũng như đảm bảo việc truy xuất nguồn gốc đối với các nguyên liệu đầu vào cho sản xuất sản phẩm.

Bà Nguyễn Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng khi đối mặt với các vụ điều tra, doanh nghiệp bắt buộc phải sử dụng các dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp về mặt pháp lý, tư vấn về mặt kinh tế, từ các chuyên gia về phòng vệ thương mại, thường là sẽ phải sử dụng các dịch vụ ở chính các nước mà họ đang kiện chúng ta.

Cùng với đó, doanh nghiệp vẫn phải chuẩn bị về mặt năng lực, hiểu biết liên quan đến bản chất của các biện pháp phòng vệ thương mại. Bởi doanh nghiệp hiểu vấn đề thì mới có cách hành xử đúng và phối hợp được tốt với các đơn vị, mới chủ động lựa chọn được đơn vị tư vấn để phối hợp tốt với đơn vị tư vấn cũng như các đơn vị liên quan.

Ông Hưng thông tin thêm, mới đây, Cục Phòng vệ Thương mại đã gửi đơn đến Bộ Thương mại Hoa Kỳ và đề nghị khởi xướng rà soát về việc thay đổi hoàn cảnh đối với vấn đề kinh tế thị trường của Việt Nam.

Hiện nay thông tin trên đã được Bộ Thương mại Hoa Kỳ đăng công khai trên hệ thống của Công báo Liên bang Hoa Kỳ, mở thời hạn là 30 ngày để các bên liên quan có thể tham gia đóng góp ý kiến đối với đề xuất thay đổi hiện trạng hoàn cảnh của Việt Nam.

Vì vậy, các hiệp hội ngành hàng trong lĩnh vực kinh doanh của mình có những bạn hàng nhập khẩu từ phía Hoa Kỳ mà có quan hệ tốt với Hiệp hội, doanh nghiệp thì có thể đóng góp thông tin, chia sẻ những bình luận đối với đề xuất ủng hộ Việt Nam trong việc sớm đưa Việt Nam ra khỏi danh sách nền kinh tế phi thị trường. Việc này có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với cả quá trình xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới.

Tin liên quan

Khởi nghiệp

Hồ sơ Startup

Citigo là công ty công nghệ cung cấp những giải pháp đơn giản với chi phí tiết kiệm, giúp khách hàng nâng cao hiệu quả kinh doanh. Citigo hướng tới tầm nhìn trở thành công ty cung cấp giải pháp công nghệ cho doanh nghiệp phổ biến tại Đông Nam Á
ESBT là công ty hoạt động trọng lĩnh vực công nghệ thông tin, chúng tôi xây dựng những sản phẩm phần mềm cho cộng đồng và cung cấp dịch vụ phát triển phần mềm cho các doanh nghiệp
Lozi là một trong những ứng dụng thương mại điện tử được yêu thích nhất tại Việt Nam, kết nối hàng triệu người mua và người bán nhằm phục vụ nhu cầu mua bán trực tuyến ngày càng cao. Không chỉ là một cầu nối thương mại điện tử đáng tin cậy, Lozi còn cung cấp dịch vụ giao hàng nhanh chóng và tiện lợi chỉ trong 1 giờ, đem đến cho khách hàng những trải nghiệm mua sắm trực tuyến hiệu quả và tối ưu
Bắt nguồn từ mong muốn mang chất lượng dạy Tiếng Anh tại Trường Quốc tế đến với mọi học sinh Việt Nam, để các bạn nhỏ dù không có điều kiện kinh tế theo học tại các Trường Quốc Tế hay Trung Tâm đắt tiền vẫn có thể sử dụng Tiếng Anh tốt như người bản ngữ. Đây chính là hành trang chuẩn bị cho các em tương lai vươn ra thế giới. Chính vì lý do trên, đội ngũ sáng lập đã bắt tay vào xây dựng sản phẩm đầu tiên có tên “Chương trình học Tiếng Anh Online EDUPIA”.
Công ty TNHH SA-ACH định vị về lĩnh vững trồng rừng, phát triển gồm 3 loại cây và bốn tầng cây trên một hecta đất nhằm tạo hệ sinh thái bền vững, và nâng cao thu nhập cho bà con